يمن و ازسرگيري روابط ايران و عربستان

آشتي يا برقراري روابط ديپلماتيك ميان جمهوري اسلامي ايران و پادشاهي عربستان سعودي به معناي همسويي سياست‌ها نيست. ما با بسياري از كشورهايي كه با سياست‌هاي‌شان همسو نيستيم يا حتي سياست‌هاي متضادي داريم، روابط داريم. برقراري رابطه را بايد در حد برقراري روابط ارزيابي كرد و نه در ابعاد همسويي سياست‌ها يا به معناي تاييد عملكرد كشور مقابل. براي مثال جمهوري اسلامي ايران در سياست‌هايش با كشوري مانند فرانسه همسو نيست، با خيلي از اقدامات فرانسه مخالف هستيم و اين كشور مخالفان ما را در كشور خودشان راه داده‌اند، ولي روابط ديپلماتيك با اين كشور داريم و سفير مبادله كرده‌ايم. جمهوري اسلامي ايران با امارات متحده عربي هم رابطه ديپلماتيك دارد، اما با خيلي سياست‌هاي اين كشور مخالف هستيم؛ امارات متحده عربي كشوري است كه در يمن دست به كشتار زده است، ابوظبي قبل از بازگشت روابط ديپلماتيك با ايران در يمن دست به كشتار مي‌زد و همچنان هم به اين سياست خود ادامه مي‌دهد.
بسياري تحليل مي‌كنند كه برقراري روابط ديپلماتيك ايران با عربستان سعودي مي‌تواند بر جنگ يمن تاثير بگذارد. به اعتقاد من بايد احياي روابط را در ابعاد خودش ارزيابي كرد. برقراري روابط ديپلماتيك مي‌تواند در اموري مانند رفت و آمد شهروندان، حج و امثال اينها كمك كند، در مسائل مربوط به سياستگذاري‌هاي توليد نفت مي‌تواند نقش‌آفرين و در برخي مسائل منطقه‌اي  راهگشا باشد. اما در مورد يمن تصور نمي‌كنم كه برقراري روابط ديپلماتيك ميان تهران و رياض نقش بسزايي داشته ‌باشد. جمهوري اسلامي ايران يك طرف جنگ يمن نيست. به‌رغم تبليغات طرف‌هاي متجاوز به يمن و متحدان غربي آنها در مورد نقش ايران در جنگ يمن، تهران نقش مستقيمي در جنگ يمن ندارد و ايران در واقع به عنوان متحد در مجموعه‌اي از كشورها قرار دارد كه اصطلاحا به آنها محور مقاومت گفته ‌مي‌شود و از اين نظر ايران در كنار يمن قرار مي‌گيرد. به نظر من فارغ از اينكه تهران و رياض با هم روابط ديپلماتيك داشته ‌باشند يا نه، اگر عربستان سعودي به تجاوزهاي خود به يمن ادامه بدهد با اقدام‌هاي دفاعي متقابل يمني‌ها از جمله حملات موشكي و پهپادي مواجه خواهد شد.
حتي آتش‌بسي كه از ابتداي سال جاري ميان يمن و عربستان آغاز شد، مستقيما ارتباطي با مذاكرات ايران و عربستان نداشت. در واقع عامل اصلي تلاش‌هاي عربستان و امريكا براي آتش‌بس، جنگ اوكراين بود. امريكايي‌ها از عربستان خواستند كه آتش جنگ يمن خاموش شود تا در شرايطي كه انتظار كاهش عرضه نفت روسيه در بازارهاي جهاني مي‌رفت، تاسيسات توليد و صادرات نفت عربستان آسيب نبيند و حجم نفتي كه به بازارهاي جهاني صادر مي‌شود، كاهش پيدا نكند. 
من تصور مي‌كنم كه مساله جنگ يمن به‌طور كلي از روابط ايران و عربستان جدا باشد. يمني‌ها از كشور خودشان دفاع مي‌كنند. البته جمهوري اسلامي ايران، به صورت سنتي از ملت‌هاي مسلمان كه از كشورهاي خودشان دفاع مي‌كنند، حمايت مي‌كند، اما اين به معناي آن نيست كه ايران يك طرف جنگ در يمن باشد و ازسرگيري روابط با عربستان سعودي باعث صلح در يمن شود. با اين حال مقام‌هاي يمني در واكنش به اعلام ازسرگيري روابط ايران و عربستان واكنش نشان داده‌اند و نسبت به اين موضوع اظهار خرسندي كرده‌اند. از ديد يمني‌ها هرگونه كاهش تنش در منطقه به نفع همه است.