فصل جديد تنش درون‌گروهي ميان اصولگرايان
ادامه دعوا بر سر عفاف و حجاب بين طيف نزديك به پايداري و نواصولگرايان
محمدحسن نجمي
تنش ميان طيف منسوب به محمدباقر قاليباف موسوم به «نو اصولگرايان» و «پايداري‌چي‌ها» روز به روز بيشتر مي‌شود؛ احتمالا بخش پاياني اين مرحله از تنش‌هاي انتخابات هيات رييسه اجلاسيه چهارم مجلس يازدهم باشد و بخش اصلي آن موكول مي‌شود به فصل انتخابات مجلس و ليست‌بندي محافظه‌كاران براي انتخابات.
اين اپيزود از ماجراهاي پايداري‌ها و قاليبافي‌ها، بر سر موضوع طرح عفاف و حجاب در مجلس است. جديدترين تحولات اين اپيزود، مربوط مي‌شود به تذكردیروز يكي از نمايندگان درباره طرح عفاف و حجاب و در پي آن پاسخ قاليباف.
احمدحسين فلاحي نماينده همدان، در تذكري خطاب به قاليباف گفت كه «مقام معظم رهبري نظر صريح‌شان را در مورد بحث عفاف و حجاب مطرح كردند كه اين اتمام حجتي براي سران قوا شد و بايد كار جدي و عاجل صورت گيرد. رهبري مجددا بحث فضاي مجازي را مطرح كردند كه مجلس شوراي اسلامي در اين باره مورد سوال قرار گرفته و علاوه بر اين در رسانه‌ها گفته مي‌شود كه مجلس شوراي اسلامي جلوي قانون حجاب و عفاف را گرفته است. همچنين قانون فضاي مجازي مطالبه چند ساله رهبري است و سوال ما اين است كه چرا در دستور كار قرار نمي‌گيرد؟»
پاس گل به قاليباف
قاليباف هم فرصت را مناسب ديد تا به نامه اخير مرتضي آقاتهراني رييس كميسيون فرهنگي و سخنان كاظم صديقي رييس ستاد امر به معروف و نهي از منكر واكنش نشان دهد.
رييس مجلس در پاسخ گفت كه «كجا جلوي قانون مربوط به عفاف و حجاب را گرفته است؟ اين حرف از اساس كذب است. امروز مجلس شوراي اسلامي اعلام آمادگي كرده است.»
او اضافه كرده «اخيرا هم گزارش كميسيون فرهنگي درباره عملكرد دستگاه‌ها در اجراي قانون عفاف و حجاب در حوزه ايجابي و سلبي در مجلس قرائت شد و حداقل ۳۲ دستگاه كوتاهي كرده بودند. در همان زمان اعلام آمادگي شد كه ما آماده‌ايم هر نوع پيشنهاد خلأ قانوني را رفع كنيم، اين پيشنهاد چه از ناحيه دولت و چه از ناحيه قوه قضاييه باشد، آن را خارج از نوبت مورد رسيدگي قرار مي‌دهيم.»
رييس مجلس كه مي‌خواست از اين فرصت به خوبي استفاده كرده و اتهامات را رد كند، گفت: «روز گذشته در مجلس شوراي اسلامي به طور روشن درباره بحث حجاب حرف‌هايم را بيان كردم و جاي ابهام نيست. شخصا مصوبات شوراهاي بالادستي مانند شوراي عالي انقلاب فرهنگي، شوراي امنيت ملي و شوراي امنيت كشور را به رييس كميسيون فرهنگي دادم تا مطالعه كند.»
واكنش به صديقي و آقاتهراني: كذب گفته‌اند
قاليباف كنايه‌اي هم به صديقي و آقاتهراني زد و افزود: «اينكه برخي عزيزان در تريبون‌ها طور ديگري بيان مي‌كنند، كذب است و آنها حتي از بنده صحبت‌هايي را مي‌گويند كه آن هم كذب است. فرمايش آقا روشن است و روز گذشته در نطق خود مجلس شوراي اسلامي صحبت‌هايم را در مورد حجاب بيان كردم و اينها را در اتاق بسته نگفتم.»
البته اين طرح 7 ماده‌اي هيچ‌گاه از سوي نمايندگان و مركز پژوهش‌هاي مجلس منتشر نشده و معلوم نيست جزييات مشخص و دقيق آن چيست. حسين جلالي نماينده رفسنجان و رييس دفتر سابق مصباح‌يزدي، در گفت‌وگو با «اعتماد» از اعلام جزييات آن امتناع كرد و موكول كرد به بعد از آمدن به صحن مجلس. او اضافه كرد كه مساله حجاب، مساله‌اي فردي نيست بلكه موضوعي اجتماعي است. جلالي درباره يكي از موارد طرح كه «كاهش خدمات اجتماعي» است نيز گفت كه اين موارد را آيين‌نامه‌هاي اجرايي مشخص مي‌كنند. او تاكيد كرد كه قانون بايد جنبه بازدارندگي داشته باشد و در اين طرح هم ايجابي بوده كه در آن بر فرهنگ‌سازي تاكيد شده و هم بر جنبه فردي كه براساس بازدارندگي است. او با اين حال از بيان جزييات طرح از جمله جريمه نقدي خودداري كرد.
ماجرا از كجا شروع شد؟
ماجرا از روز قرائت گزارش كميسيون فرهنگي مجلس در صحن آغاز شد كه وقتي سخنگوي كميسيون گزارش را خواند، پس از آن بيژن نوباوه در سخنانش گفت كه به پيوست اين گزارش يك طرح 7 ماده‌اي هم بود كه «نمي‌دانم چرا قرائت نشد». اين گزارش كه آخرين روزهاي اسفند ماه قرائت شد، حواشي آن در تعطيلات نوروز كمتر شد اما آخرين روزهاي تعطيلات مرتضي آقاتهراني در نامه‌اي كه به ظاهر در پاسخ به يك خبر بود، گفت كه جلوي طرح كميسيون فرهنگي درباره عفاف و حجاب را محمدباقر قاليباف گرفته است. همان روز هم كاظم صديقي رييس ستاد امر به معروف و نهي از منكر در سخناني مشابه گفت كه مجلس جلوي طرح را گرفته است.
اين اظهارات با واكنش تند طيف قاليبافي‌ها روبه‌رو شد؛ مجتبي توانگر نماينده نزديك به محمدباقر قاليباف و به نوعي زبان منفصل رييس مجلس در نامه‌اي سرگشاده به اين دو پاسخ داد و به تندي به آنها تاخت. او اظهارات اين دو را انتخاباتي خواند و گفت: «متاسفانه برخي اظهارات درباره عفاف و حجاب در روزهاي اخير به نحوي است كه شائبه سياسي و انتخاباتي بودن آن را پررنگ‌تر كرده است. سوال اين است كه وقتي دستگاه‌هاي متولي عفاف و حجاب از كمبود قانون در اين زمينه سخن نگفته و لايحه‌اي هم در اين زمينه به مجلس تقديم نشده، چه انگيزه‌اي جز سياسي‌كاري و تخريب عقلاي مجلس يازدهم باعث مي‌شود كه مجلس شوراي اسلامي، مانع طرح عفاف و حجاب معرفي شود؟ به جز حضرتعالي، جناب آقاي آقاطهراني نيز اخيرا مدعي شده‌اند كه رييس مجلس جلوي طرح اين كميسيون را درباره عفاف حجاب گرفته است! عجب! گويي آقايان از سياره ديگري آمده‌اند و در جريان امور كشور و سياست‌گذاري و تصميم‌هاي نهادي بالادستي و عدم نياز به قانون جديد در اين زمينه نيستند. لااقل جناب آقاي آقاطهراني كه در مجالس هشتم، نهم و يازدهم در كسوت قانون‌گذار حاضر بود و هستند و در مجالس نهم و يازدهم رييس كميسيون فرهنگي مجلس بوده و هستند، حتي اگر قانوني نياز باشد نبايد مطالبه‌گر باشند بلكه بايد پاسخ بدهند كه در اين ۱۲ سال نمايندگي و ۷ سال رياست كميسيون فرهنگي براي عفاف و حجاب چه كرده‌اند؟ آيا اينكه در سال انتخابات مجلس قرار داريم در بيان چنين مواضعي موثر است يا نه؟»
آغازكننده اپيزود جديد
در اين اپيزود از تنش ميان پايداري‌چي‌ها يا همان طيف نزديك به جبهه پايداري با قاليبافي‌ها، اين پايداري‌چي‌ها بودند كه حمله را آغاز كردند. به نظر مي‌رسد آنها كه بدنه راي‌دهنده به خود را قشر مذهبي جامعه مي‌دانند و براي همين لازم است تا خواسته‌هاي اين قشر را مدنظر قرار دهند و خود را با اين مطالبات آنها در صدر اخبار نگه دارند. از سوي ديگر محمدباقر قاليباف و طيف متبوع او نيز بدنه اجتماعي‌شان با بدنه اجتماعي پايداري‌ها هم‌پوشاني دارد اما طيفي هم در بدنه اجتماعي‌شان وجود دارد كه منتقد افكار پايداري‌ها هستند اما در همان قشر مذهبي قرار مي‌گيرند.
قاليباف هم به دليل آنكه هم معتقد و هم منتقد افكار پايداري را در بدنه اجتماعي خود مي‌بيند، كار سختي دارد؛ از يك‌سو به نزديك به پايداري‌چي‌ها قول مي‌دهد كه اگر لايحه عفاف و حجاب از سوي دولت يا قوه قضاييه به مجلس برسد، «آن را خارج از نوبت مورد رسيدگي قرار مي‌دهد» يا به قول آقاتهراني «در 70 ساعت كار آن را تمام مي‌كند»؛ از سوي ديگر بايد در موضع‌گيري‌هايش به نحوي عمل كند كه آن طيف منتقد پايداري‌چي‌ها نيز گمان نكنند كه او در سمت نزديكان به جبهه پايداري غش كرده است. از اين رو مجبور است نوعي بازي زيگزاگي كند.
الگوريتم رفتاري پايداري‌چي‌ها
پايداري‌چي‌ها يا همان نزديكان به جبهه پايداري، به رسم اين دو، سه سال اخير در يكي، دو ماه مانده به انتخابات هيات رييسه مجلس، موضوعي درباره قاليباف مطرح مي‌كنند و پس از چند هفته امواج آن مي‌خوابد و چند هفته بعدش در انتخابات هيات رييسه مجلس چندين نماينده نزديك به پايداري بر صندلي‌هاي هيات رييسه مي‌نشينند؛ يكسال ماجراي سفر خانواده‌اش به استانبول و خريد سيسموني نوه‌اش موسوم به «سيسموني گيت» مطرح شد؛ يكسال هم خبر از دستكاري در بودجه مي‌دهند. احتمالا امسال هم سوژه همين ماجراي طرح عفاف و حجاب است كه پيش از انتخابات هيات رييسه مطرح شده و احتمالا تا نزديك شدن به موسم انتخابات هيات رييسه در خردادماه، دو طرف روي همديگر را مي‌بوسند و فضاي بين آنها دوستانه مي‌شود. اما احتمالا فصل جدي‌تر از زد و خوردهاي سياسي اين دو طيف پاييز و زمستان امسال باشد؛ جايي كه محافظه‌كاران احتمالا رقيب خاصي نداشته باشند و دعواي اصلي ميان اين طيف، بين همين دو طيف باشد.