دختر باد در گفتوگوی اختصاصي با «اعتماد»:
پاداش قهرمانيام را به ارز تبديل كردم شد ۱۳۰۰ يورو و با آن طلب مربيام را دادم!
نواك جوكوويچ با تعجب از من پرسيد اينها را از كجا ميداني؟
روزبه دلاور
فرزانه فصيحي، عضو تيم ملي دو و ميداني زنان كشورمان در سالي كه گذشت با كسب مدال طلا در رشته ۶۰ متر مسابقات قهرماني داخل سالن آسيا نامش را پيش از گذشته بر سر زبانها انداخت. فصيحي در اين رشته بين زنان دو و ميداني كار كشورمان ركورددار است و براي همين هم به او لقب «دختر باد» دادهاند. قهرمان با اخلاق دو و ميداني اين روزها سخت در حال تمرين كردن است و به عنوان يكي از بزرگان رشته مادر انتظار دارد توجه بيشتري به دو و ميداني شود. توقعي كه قطعا منطقي يا از روي زيادهخواهي نيست، بهتر است در ادامه صحبتهاي اين قهرمان مليپوش را بخوانيد و خودتان قضاوت كنيد.
سالي كه گذشت با افتخارآفريني شما براي دو و ميداني كشورمان همراه بود . هنوز هم يادآوري آن قهرماني براي شما جذابيت دارد! اينطور نيست؟
بله، قطعا. سال گذشته فقط و فقط در زمينه ورزشي براي من خوشايند بود و متاسفانه در بقيه زمينهها فكر كنم براي كمتر كسي خوب بوده باشد. در هر صورت مدالهايي به دست آمد كه بخشي از آن براي اولين بار در تاريخ ورزش ايران بود و با وجود همه سختيهايي كه در مسير بود، اما فكر كردن به آن خوشايند است.
شادي خاص شما پس از كسب عنوان قهرماني در ذهن مردم نقش بسته است. اينكه آن قهرماني را به مردم تقديم كرديد لحظه خاصي بود. با فكر كردن به آن لحظات ما كه از تلويزيون تماشاگر زحمات شما بوديم هنوز هم احساساتي ميشويم و برايمان غرورانگيز است. بعد از مسابقات انرژي مردم را در كنار خودتان احساس كرديد؟ در كوچه و خيابان با شما چگونه رفتار ميكنند؟
هميشه قبل از مسابقاتم يك هدف خاصي را براي خودم ترسيم ميكنم. مثلا در برنامهام مينويسم يا در آن سيستمهايي كه داريم هميشه يادداشت ميكنم كه اين تمرينات و سفرها و فشارها بايد به كجا ختم شود. بعضي وقتها هدف صرفا ركورد بود و بعضي وقتها مدال. بعضي وقتها مقام خاصي بود و بعضي وقتها هم جوايز نقدي. اما اين بار در نشستي كه با مربي و تمام اعضاي تيممان داشتم همه با اتفاق نظر هدف را گذاشتيم «شادي دل مردم». بهطوري كه هر روز تمرينات و سفرها و فشارها را پشت سر ميگذاشتيم و هر جا كم ميآورديم به هم گوشزد ميكرديم؛ براي شادي مردم. روزي كه ته خط قهرمان شدم وقتي دوربين آمد رو به چهره من ناخودآگاه فرياد زد و واقعا آنقدر از دل بود كه به دل همه نشست خدا را شكر. طبيعتا واكنشهاي فوقالعادهاي گرفتم.
سال جديد چطور براي شما آغاز شد؟ شرايط به لحاظ زندگي و ورزشي خوب است؟
امسال بعد از ۵ سال عيد را در ايران و كنار خانواده سپري كردم و طبيعتا براي من فوقالعاده بود . البته من تمام عيد را تهران بودم و تمرين ميكردم، اما همين كه خانواده كنارم بود حس عالي داشتم.
تمرينات خود در سال جديد را از چه زماني شروع كرديد؟ كمي از مسابقات پيشرو برايمان بگوييد.
من فكر ميكنم اين كار براي من زياد سخت نيست، چون راهش را يكبار ياد گرفتم . برنامههايي كه ريختم هم همگي براي كسب سهميه است و از اول امسال شروع كردم، اما واقعا كسب سهميه المپيك و موفقيت در اين عرصه بيش از اينكه يك دغدغه فردي باشد بايد يك دغدغه دستگاهي باشد. شايد من در اين وضعيت هم بتوانم سهميه بگيرم اما قطعا اگر عزم اين موضوع در دستگاه تصميمگيري باشد هم كسب سهميه راحتتر ميشود و هم تعدادش بيشتر خواهد بود.
سهميه گرفتن دو و ميدانيكاران براي المپيك پاريس كار سختي است و شما آن را با تمام وجود لمس كرديد . از سختيهاي كار براي مردم بگوييد.
خب، دووميداني مادر همه ورزشهاست و در دنيا هم يك جايگاه ويژهاي دارد. خيلي آزرده ميشوم وقتي اين ورزش را در ايران اينطور ميبينم و اين بيتوجهيها من را اذيت ميكند. به نظرم شما اگر ميخواهيد ببينيد ورزش يك كشور در چه سطحي است بايد ببينيد دووميداني ورزش آن كشور كجاي دنيا و قاره است.
به لحاظ امكانات به ياد نداريم شرايط دووميداني مساعد باشد! وضعيت چطور است؟
در كل شما اگر ميخواهيد ببينيد امكانات ورزشي در ايران چطور است بايد برويد و بودجه ورزش را چك و بررسي كنيد سالانه چند پيست افتتاح ميشود؟ من به شما ميگويم، اين عدد صفر است ! البته امسال براي اولين بار در تاريخ، بودجه ورزش ۲۰ درصد كاهش داشته است. خب در اين صورت واژه امكانات ورزشي فقط يه شوخي است!
ريزتر به ماجرا بپردازيم! شما يك قهرماني خيلي مهم در آسيا به دست آورديد كه بازتاب زيادي در آسيا و حتي جهان داشت و باعث شادي و نشاط بسياري از مردم شد. فدراسيون چقدر به شما پاداش داد؟
من تمام پاداشي كه از فدراسيون دووميداني گرفتم، پنجاه ميليون تومان بود! و ۳۰ ميليون كميته ملي المپيك پاداش داد كه مجموعا شد ۸۰ ميليون تومان كه اتفاقا همين امروز با اين پول يورو خريدم، شد ۱۳۰۰ يورو و ۱۷۰۰ يورو هم خودم گذاشتم روي اين پول و با ۳ هزار يورو بخشي از طلب دستمزد مربي خودم را پرداخت كردم!
بگذريم! فرزانه فصيحي بودن در حال حاضر و باتوجه به انتظاراتي كه از شما ميرود نسبت به قبل كه كمتر شناخته بوديد چه تفاوتهايي پيدا كرده؟ آن احساس مسووليت بيشتر اذيتكننده است يا مسيري شيرين را دنبال ميكنيد؟
امسال را كه ميخواستم شروع كنم فقط يك هدف داشتم و اينكه بهتر باشم حالا چطور و چقدر را هنوز نميدانم. اما چيزي كه مطمئنم، اين است كه بايد بهتر باشم. برنامههاي تمريني غذايي پزشكي ريكاوري را هر روز با تيم مرور ميكنيم كه كجا ميشود بهتر شد، چون آن برنامه و تلاش و مسير براي آن فرزانه فصيحي بود و اگر بخواهيم نتايج بهتر بگيريم بايد كار بهتر كنيم. اين نه اذيتكننده است و نه راحت فقط چالش است و زندگي من را چالشهايي كه دارم هميشه معنا داده است.
در مصاحبهاي گفته بوديد كه رقباي شما از چين و قزاقستان هستند و كشور بحرين كه دونده نيجريهاي خريده. شرايط آنها را پيگيري ميكنيد؟ وضعيت آنها چطور است؟
بله پيگيري ميكنم. تقريبا الان همگي آنها در امريكا هستند فقط يكي از رقبا به بلغارستان رفته است. واقعا كار براي همه جدي است به خصوص براي بازيهاي آسيايي اما براي ما نه. به همين خاطر ميگويم موفقيت بايد دغدغه جمعي باشد تا فردي. قطعا هيچ كدام از آنها پول پاداش خود را نگذاشتند تا پول مربي خود را بدهند يا قطعا هيچ كدام با هزينه خودشان به امريكا نرفتند. اينها مهم و تاثيرگذار است .
از كار كردن با مربي قبلي و فعلي خود برايمان بگوييد.
من الان بيشترين مسووليت فني كارهايم را همسرم به عهده دارد و آن شخصي كه قبلا مربي دايمي من بود بيشتر نقش مشاور را براي من دارد. ايشان يك انسان بزرگ و كامل از نظر فني و انساني بود كه من هميشه ميگويم ايشان معجزه زندگي ورزشي من بود. از جايي به بعد كار دايم با ايشان از توان ماليام خارج شد و الان با هزينه كمتري كار را محول كرديم به همسرم.
كار حرفهاي با همسرتان در زندگي شخصيتان خللي ايجاد نميكند؟
خير، ايشان يكي از اصليترين اركان ورزش حرفهاي من است كه موفقيتهاي من بخشياش به دليل حضور امير كنارم است.
با فوتباليها ارتباط خوبي داريد، بعد از قهرماني پيامهاي حمايتي از طرف آنها دريافت كرديد؟
همه ورزشكاران بزرگ وقتي من موفقيتي به دست ميآورم مثل اينكه آن موفقيت براي خودشان يا خواهر كوچكترشان بوده باشد. البته فقط اين مختص فوتباليستها نيست و خيلي از ورزشكاران لطف دارند، اما فوتباليستها بيشتر به چشم ميآيند. افرادي بعضي وقتها پيام ميدهند و تبريك ميگويند كه باورم نميشود و به معني واقعي خستگي از تنم بيرون ميرود كه اين كار خوشحالكننده بود. براي مثال بگويم كه بعد از قهرماني آسيا از ايگور كولاكوويچ، سرمربي سابق تيم ملي واليبال به من تبريك گفت تا مربي قهرمان پرش طول المپيك در ريو.
يك عكس خيلي خاص هم از شما منتشر شد با نواك جوكوويچ. از آن عكس بگوييد.
بله، ايشان را در دهكده المپيك ديدم. او پيادهروي ميكرد و خيليها با ايشان به صورت گذري احوالپرسي ميكردند، اما من چون كمي زبان صربي بلدم در حالي كه نواك داشت راه ميرفت چيزي به زبان صربي گفتم كه برگشت و سوال كرد تو صرب نيستي، اما اين حرفا را از كجا ميداني؟ با او صحبت كردم و گفتم مربي من و كمپ تمريني من آنجاست و در بلگراد زندگي ميكنم و اتفاقا مربي من معلم ورزش دوره مدرسه نواك بود. به همين بهانه گپ ما كمي طولانيتر شد و واقعا صحبت با ايشان يكي از بهترين اتفاقات المپيك بود.
سوال آخر، المپيك و بازيهاي آسيايي در سال ۲۰۲۴ پيش روي دو و ميداني و شماست . مهمترين هدف شما در اين مسابقات چيست؟
قطعا هدف همه كسب بهترين نتيجه است، اما چيزي كه من ياد گرفتم، اين است كه تا روز مسابقه به نتيجه فكر نكنم و فقط كارم را انجام بدهم. آرزوي بهترين اتفاقات را دارم.