رای پاراگوئه به تداوم وضع موجود
مردم پاراگوئه یک اقتصاددان محافظهکار از حزب حاکم را به عنوان رییس جمهور انتخاب کردند
محمدحسين لطفالهي
مردم پاراگوئه اين هفته سانتياگو پنيا، اقتصاددان محافظهكار 44 ساله را به عنوان رييسجمهوري جديد اين كشور انتخاب كردند تا حزب راستگراي كلورادو كه طي 76 سال گذشته جز 5 سال حزب حاكم بر پاراگوئه بود همچنان اداره دولت را در اين كشور در اختيار داشته باشد.
اين راي به معناي آن است كه مردم پاراگوئه كشوري محصور در خشكي با هفت ميليون نفر جمعيت برخلاف مردم ساير كشورهاي امريكاي لاتين كه در سالهاي اخير سياستمداران چپگرا را براي اداره امور كشورشان انتخاب كردند، در برابر موج چپگرايي در منطقه امريكاي لاتين مقاومت كردند و ترجيح دادند تا يك كانديداي راستگرا را كه وعده ايجاد شغل، كاهش قيمت انرژي و جمعآوري معتادان از خيابانها را ميداد به قدرت برسانند.
پنيا در اين انتخابات توانست با كسب بيش از 43 درصد آرا، دو رقيب خود را كه حضور همزمانشان باعث تقسيم آراي احزاب و گروههاي مخالف حزب حاكم شد، شكست دهد.
انتخاب او ميتواند روابط پاراگوئه و ايالات متحده را كه يكي از متحدان نزديك اين كشور به شمار ميرود پيچيده كند. پنيا يكي از حاميان سياسي هوراكيو كارتز، رييسجمهور سابق پاراگوئه است كه به عنوان يكي از ثروتمندترين افراد در اين كشور و رييس حزب كلورادو شناخته ميشود. وزارت خزانهداري ايالات متحده در ژانويه 2023 كارتز را به اتهام فساد مالي و ارتباط با گروه حزبالله لبنان تحريم كرده بود. رييسجمهور منتخب پاراگوئه شامگاه يكشنبه 30 آوريل در سخنراني پيروزي در كنار كارتس ايستاد، او را در آغوش كشيد و در ابتداي سخنراني خود از او تشكر كرد: «زحمات شما نه با پول يا منافع مادي كه تنها با احترام و قدرداني قابل جبران است. از اين پيروزي كه براي حزب كلورادو به ارمغان آورديد متشكرم.»
پيروزي پنيا نشان ميدهد حزب متبوع او چندين دهه پس از سقوط ديكتاتوري ژنرال آلفردو استروسنر، ديكتاتوري از حزب كلورادو كه در فاصله سالهاي 1954 تا 1989 بر پاراگوئه حكومت كرد، همچنان نفوذ سياسي زيادي در ميان مردم دارد. جك نيكاس، خبرنگار روزنامه نيويوركتايمز كه براي پوشش اخبار انتخاباتي به پاراگوئه سفر كرده بود، مينويسد: «حزب كلورادو نمايشي از قدرت و انسجام را در سراسر كشور به نمايش گذاشت. آنها به دقت تمام حوزههاي انتخاباتي را زير نظر داشتند، مردم را با اتوبوس به پاي صندوقهاي راي ميبردند و رايدهندگان را تحت فشار قرار ميدادند تا به نفع پنيا راي دهند.»
پنيا در ايام رقابتهاي انتخاباتي تلاش داشت خود را به عنوان چهرهاي جديد معرفي كند و بگويد كه حضور او قرار است انرژي تازهاي را به حكومت پاراگوئه تزريق كند. اين در حالي است كه او پيشتر سابقه حضور در كابينه به عنوان وزير دارايي را در كارنامه خود داشت و يكي از فعالترين چهرهها در حزب كلورادو به حساب ميآمد كه در سال 1887 در اين كشور تاسيس شده است. او همچنين تلاش داشت تا فاصله خود را با رييسجمهور فعلي پاراگوئه، ماريو عبده بنيتز حفظ كند. بنيتز كه به دليل محدوديت دوره رياستجمهوري در قانون پاراگوئه نميتواند مجددا كانديدا شود به دليل مديريت فاجعهبار در دوره شيوع بيماري كوويد 19 به عنوان يكي از نامحبوبترين رهبران امريكاي لاتين شناخته ميشود.
اتهام فساد اقتصادي
جديترين چالش پنيا در رقابتهاي انتخاباتي، توجيه اتهاماتي بود كه عليه متحد سياسي نزديك او يعني كارتز مطرح است. دولت ايالات متحده كارتز را متهم كرده است كه به همحزبيهاي خود رشوه ميداد تا او را به عنوان كانديداي رياستجمهوري معرفي كنند و بعدتر در دوره رياستجمهوري ماهانه بيش از 50 هزار دلار به نمايندگان پارلمان به عنوان رشوه پرداخت ميكرد تا از سياستهاي مدنظر او حمايت كنند. كارتز اين اتهامات را رد ميكند و معتقد است اين اتهامزنيها «ريشه سياسي» دارد. افراين آلگرو، يكي از رقباي انتخاباتي پنيا كه روز يكشنبه كار خود را با كسب 27 درصد آرا به پايان رساند، كارتز را «پابلو اسكوبار پاراگوئه» ميخواند و از پنيا به عنوان منشي او نام ميبرد. پنيا روز جمعه هفته گذشته در مصاحبهاي گفته بود كه باور دارد آقاي كارتز بيگناه است و نميداند چگونه ايالات متحده تا اين اندازه اشتباه كرده است: «به نظرم اين يكي از بزرگترين رازها در كنار ديگر رازهاي ايالات متحده باقي خواهد ماند؛ اينكه آيا واقعا آن مرد به ماه سفر كرد؟ يا اينكه چه كسي رييسجمهوري كندي را كشت؟» او پس از پيروزي هم در جشن پيروزي خطاب به كارتز گفت: «هوراكيوي دوستداشتني، مردم با تو هستند.»
وعدههاي اقتصادي دور از دسترس
پنيا، اقتصادداني كه سابقه فعاليت در صندوق بينالمللي پول را دارد كارزار انتخاباتي خود را روي موضوع بهبود وضعيت اقتصادي متمركز ساخته بود. او وعده داده است كه 500 هزار شغل جديد ايجاد كند، امكان استفاده از مهدكودكهاي رايگان را براي والدين شاغل فراهم آورد و با تقويت نيروي پليس با جرم و جنايت در خيابانها مبارزه كند. او توضيح جامعي درباره اينكه چگونه و با چه منابعي اين وعدهها محقق خواهد ساخت نداده اما گفته است كه تلاش دارد از طريق كنار گذاشتن خط قرمزهاي بيهوده و كاهش ماليات اين كار را به سرانجام برساند. پاراگوئه يكي از فقيرترين كشورها در امريكاي لاتين است؛ دستكم يكچهارم جمعيت اين كشور در فقر زندگي ميكنند، مدارس اين كشور بدترين مدارس در منطقه به حساب ميآيند و بيمارستانها حتي ابتداييترين داروها را هم ندارند. پنيا دليل توسعهنيافتگي پاراگوئه را شكست قاطع در جنگ با همسايگان ميداند. جنگهاي مذكور در سال 1870 پايان يافت و باعث شد بخش بزرگي از جمعيت مردان در پاراگوئه كشته شوند: «اين جنگ باعث شد ما از قطار توسعه جا بمانيم.» كارشناسان راهحلهاي پنيا براي مشكلات پاراگوئه را «سادهسازي بيش از اندازه بحرانها» و تمركز روي شعارهايي بدون اثربخشي اجرايي جدي نظير «فراهم كردن فضا براي استقبال از كسبوكارهاي جديد» توصيف ميكنند.
سياست خارجي و مسالهاي به نام تايوان
در سياست خارجي پنيا تلاش دارد تا رضايت ايالات متحده را جلب كند. او تعهد داده است كه پاراگوئه همچنان به عنوان كشوري كه با تايوان روابط ديپلماتيك دارد باقي خواهد ماند. پاراگوئه و تايوان در سال 1957 زماني كه هم تايوان و پاراگوئه توسط ديكتاتورها اداره ميشدند در ازاي پرداخت هزينه ساخت ساختمان كنگره پاراگوئه و همچنين اهداي يك هواپيما به ديكتاتور وقت پاراگوئه از سوي تايوان حاضر شد تا تايوان را به رسميت بشناسد و با اين كشور روابط ديپلماتيك برقرار كند. اين سياست دولت پاراگوئه باعث شده در حالي كه بيشتر كشورهاي امريكاي لاتين روابط اقتصادي قابل توجهي با چين دارند و چين سرمايهگذاريهاي زيادي در آن كشورها انجام ميدهد، پاراگوئه از اين امتيازات محروم باشد و نتواند از فرصت تمايل چين به افزايش نفوذ و حضور خود در امريكاي لاتين استفاده كند. همين مساله موجب ميشد برخي شهروندان پاراگوئه مايل حمايت از افراين آلگره، كانديداي چپ ميانه در اين انتخابات باشند. با اين حال موضوعاتي فراتر از تمايل شهروندان هم وجود داشت. روزنامه نيويوركتايمز در اين زمينه با كريستالدو تابارس، كارگري كه در حومه شهر آسونسيون پايتخت پاراگوئه زندگي ميكند گفتوگو كرده است. او ميگويد: «من افراين را بيشتر از پنيا دوست دارم. ميخواستم به او راي بدهم. او نماينده تغيير در اين كشور بود اما نتوانستم. من به عنوان يك ناظر انتخاباتي حزب كلورادو استخدام شده بودم و فكر ميكردم بايد به كارفرماي خود راي بدهم. پاراگوئه در موضوع اسراييل هم مواضع خاص و نزديك به دولت مستقر در امريكا اتخاذ ميكند. اين كشور از معدود كشورهايي بود كه تصميم گرفت سفارت خود در رژيم اسراييل را از تلآويو به قدس منتقل كند و قدس را به عنوان پايتخت به رسميت بشناسد اما مدتي بعد از اين تصميم بازگشت و سفارت خود را به تلآويو بازگرداند.
پيروزي حزب كلورادو نشان ميدهد اين حزب چندين دهه پس از سقوط ديكتاتوري ژنرال آلفردو استروسنر، ديكتاتوري از حزب كلورادو كه در فاصله سالهاي 1954 تا 1989 بر پاراگوئه حكومت كرد، همچنان نفوذ سياسي زيادي دارد. روزنامه نيويوركتايمز مينويسد: «كلورادو نمايشي از قدرت و انسجام را در سراسر كشور به نمايش گذاشت. آنها به دقت تمام حوزههاي انتخاباتي را زير نظر داشتند، مردم را با اتوبوس به پاي صندوقهاي راي ميبردند و رايدهندگان را تحت فشار قرار ميدادند تا به نفع پنيا راي دهند.»
در سياست خارجي پنيا، رييسجمهوري منتخب تلاش دارد تا رضايت ايالات متحده را جلب كند. او تعهد داده است كه پاراگوئه همچنان به عنوان كشوري كه با تايوان روابط ديپلماتيك دارد باقي خواهد ماند. پاراگوئه و تايوان در سال 1957 زماني كه هم تايوان و پاراگوئه توسط ديكتاتورها اداره ميشدند در ازاي پرداخت هزينه ساخت ساختمان كنگره پاراگوئه و همچنين اهداي يك هواپيما به ديكتاتور وقت پاراگوئه از سوي تايوان حاضر شد تا تايوان را به رسميت بشناسد و با اين كشور روابط ديپلماتيك برقرار كند