افتخار معاصر بودن با استاد

در خاطرات شيرين حسن كامشاد، مترجم نام آشنا و فرهيخته، با عنوان «حديث نفس» فصل كوتاهي هست كه به ملاقاتش در جواني با جواهر لعل نهرو، از رهبران برجسته جنبش استقلال هند و اولين نخست‌وزير اين كشور پس از استقلال مي‌پردازد. اين ديدار در كيمبريج در حاشيه يك سخنراني در اين دانشگاه رخ داده و استاد كامشاد نوشته: «در مجلس ضيافت پس از سخنراني [جواهر لعل نهرو]، سينك[شاگرد هندي من] مرا به او معرفي كرد. سخن از اوضاع ايران بعد از كودتاي 28 مرداد پيش آمد. خواستم خودشيريني كنم، گفتم «اگر ما هم در ايران شخصيتي چون شما مي‌داشتيم...» مهلتم نداد جمله‌ام را تمام كنم، با تغيّر گفت: «شما مصدق داشتيد! با او چه كرديد؟ سرخ شدم، شرمگين سر به زير انداختم.» يادداشت نكوداشت صدمين سالگرد تولد استاد محمدعلي موحد را با بيان اين خاطره شروع كرديم، تا هم اداي ديني باشد به دكتر محمد مصدق، سياستمدار ميهن‌دوستي كه استاد موحد بيشترين ارادت را به او دارد و كتاب معتبر و خواندني چهار جلدي «خواب آشفته نفت» را درباره او و نهضت ملي كردن صنعت نفت نگاشته و هم تاكيدي بر اين نكته كه ما همچنان با مصدق و بزرگاني چون او، به همان نحو رفتار مي‌كنيم كه نهرو گفت. استاد موحد يكي از اين شخصيت‌هايي است كه ما بي‌آنكه متوجه باشيم، معاصر او هستيم و ‌اي بسا قدر اين همزماني را نمي‌دانيم. ممكن است بسياري از ما حسرت اين را بخوريم كه چرا با حافظ و سعدي و مولانا و فردوسي و خيام و نظامي همزمان نيستيم و محضر ايشان را درك نكرده‌ايم. البته معلوم نيست اگر در واقعيت با اين بزرگان هم‌عصر بوديم، چگونه رفتار مي‌كرديم. به راستي امروز چند نفر از ما استاد محمدعلي موحد و برادر فاضل ايشان استاد صمد موحد را مي‌شناسد؟ سراغي از استاد شفيعي كدكني مي‌گيرد؟ يادي از استاد عزت‌الله فولادوند مي‌كند، از دكتر ضياء موحد خبر دارد؟ حال و روز استاد مهدي محقق را مي‌داند و اطلاعي از استاد جلال خالقي مطلق دارد؟ راستي حال استاد دكتر ميرشمس الدين اديب سلطاني يا خود دكتر حسن كامشاد چطور است؟ بي‌شك اداي حق همزماني و معاصر بودن با اين بزرگواران پيش از هر چيز آگاهي از آثار و انديشه‌ها و دستاوردها و كارهاي ايشان است. استاد محمدعلي موحد، در طول عمر پربار و ارزشمند خود، در كنار فعاليت‌هاي حرفه‌اي خود در حوزه وكالت و مشاوره حقوقي شركت نفت و تدريس در دانشگاه، كتاب‌ها و مقالات بسيار ارزشمندي نوشته و ترجمه و تصحيح كرده است. دكتر موحد، حقوقداني مبرز و آگاه، مورخي پركار، عرفان‌پژوه، مولاناشناس و شمس‌پژوهي گزيده كار، مصححي دقيق و نويسنده و اديبي با قلمي شيوا و روان است. آشنايي عميق و دقيق فارسي‌زبانان با شمس تبريزي و مقالات او نتيجه تلاش‌هاي استاد موحد است، تصحيح او از مثنوي معنوي مولانا از معتبرترين ويرايش‌هاي اين كتاب سترگ ادبيات فارسي است، ترجمه زيبا و روان او از سفرنامه خواندني و شيرين ابن بطوطه از برترين نمونه‌هاي ترجمه از عربي به فارسي است.  وظيفه اهل فرهنگ، كتابخوان‌ها و ميانسال‌هايي كه بيشتر با ادبيات و تاريخ آشنا هستند آن است با مراجعه به آثار دكتر موحد، آنها را به نسل‌هاي جوان معرفي كنند و كودكان و نوجوانان را با استاد و آثار او آشنا سازند. اين‌گونه شايد بتوان ذره‌اي از حق هم‌عصر بودن با استاد را ادا كرد. صدمين سالگرد تولد استاد محمدعلي موحد را به ايشان، خانواده و همه فرهنگ‌دوستان و فرهيختگان ايراني تبريك مي‌گوييم و ضمن آرزوي سلامتي و تندرستي براي استاد، اميدواريم كه شرمنده او نباشيم و بتوانيم ذره‌اي از حقي كه بر گردن ما دارد، ادا كنيم. با اميد.