تصوير مادر در قاب جواني
اسدالله امرايي
تصوير مادر در قاب جواني اثر فريدريش كريستيان دليوس با ترجمه محمود حدادي در نشر افق منتشر شده است. تصوير مادر در قاب جواني رمان كوتاهي درباره يك زن جوان آلماني در طول جنگ جهاني دوم است كه در رم زندگي ميكند در حالي كه شوهرش در ارتش نازي در شمال آفريقا مشغول خدمت است. او قرار است به زودي زايمان كند و جدا از رميها زندگياي منزوي و محدود داشته باشد تا زماني كه متوجه ميشود شوهرش ممكن است هرگز بازنگردد. زن به دنبال آشنايي و اختلاط با رميها نيست و آرام آرام به جدايي خود پي ميبرد، به فاصلهاي كه عميقا در درونش احساس ميكند و اين حس شروع زير سوال بردن جنگ، موضع آلمان در جنگ، رفتار آلمانها با يهوديان و ايتالياييها و در نهايت باورهاي نازيهاست. اين رمان كوتاه كه استادانه نوشته شده همزمان شهر رم و حظ دروني زني پا به ماه در شهري غريب را توصيف ميكند؛ شهري كه هم شيفته آن است و هم از آن وحشت دارد. «گران ايلزه بود، چون اين دختر در حق مقامات كه مسندشان را از خدا داشتند، در حق هيتلر و موسوليني، به ندرت حرف خوبي به دهان مينشاند، همين چند روز پيش گفته بود هيتلر دائم دستور ميدهد، ضعف نشان ندهيد، اما آدمها كه بيضعف ساخته نشدهاند، موسوليني هم هي تكرار ميكند، بايد از دشمن نفرت داشت، اما آن ايتالياييها كه او ميشناسند راستش خيلي خوش ندارند نفرت داشته باشند، خود او هم نفرت را خوش ندارد، آخر چه دليل دارد از انگليسي و امريكايي متنفر باشد، خوشبختانه ايلزه از اين بيشتر به حرفش ادامه نداده بود، شايد به رعايت او، چون او، اين زن جوانتر و در مسائل ملي و سياسي هميشه ساكت، يك آن از خودش پرسيده بود راستي به كدام دليل بايد از انگليسيها و امريكاييها نفرت داشته باشيم و همزمان احساس گناه كرده بود، پريشان و وحشتزده از پرسشهاي ممنوع.» تصوير مادر در قاب جواني، برنده جايزه معتبر گئورگ بوشنر، با وجود عنوان جيمز جويسي، در سبك نوشتاري روان، شاعرانه و به سادگي قابل دريافت است و در محتوا بيانگر يك تصويرروانشناختي مسحوركننده از نياز انسان به محافظت از معصوميت و صداقت به هر قيمتي است - حتي به قيمت حذف واقعيت. فريدريش كريستيان دليوس رماننويس آلماني كتابهايي درباره وقايع تاريخي مانند جام جهاني فوتبال و تروريسم نوشت. محمود حدادي استاديار گروه زبان و ادبيات آلماني دانشكده ادبيات و علوم انساني دانشگاه شهيد بهشتي و مترجم آثار ادبي آلماني است. وي در سال ۱۳۸۸ در رشته ادبيات آلماني از دانشگاه آزاد برلين با مدرك فوق ليسانس فارغالتحصيل شد. در سال۱۳۶۹ كتاب شعرهاي منثور ايوان تورگنيف را به فارسي منتشر كرد. پس از آن در رمان فرشته آبي نوشته هاينريش مان را ترجمه كرد. از اين نويسنده شاخص آلماني رمان زيردست را هم ترجمه كرده است. از ديگر ترجمههاي مهم او ميتوان به آشفتگيهاي ترلس جوان نوشته روبرت موزيل نويسنده بزرگ اتريشي، تونيو كروگر از توماس مان، ديوان غربي-شرقي و رنجهاي ورتر جوان اثر گوته، ميشاييل كلهاس و سه داستان ديگر اثر هاينريش فون كلايست اشاره كرد.