به ياد مردي كه استاد همه چيز بود!
برلوسكوني براي فوتبال خوب بود و فوتبال براي سياست او
سامان سعادت
غم و اندوه امروز لحظات خوشي را كه با هم گذراندهايم، پاك نميكند. اين بخشي از بيانيهاي است كه كارلو آنچلوتي در مراسم خاكسپاري سيلويو برلوسكوني قرائت كرد. او ادامه داد: «قدرداني بينهايتي از او به عنوان نخستوزير وجود دارد، اما مهمتر از همه اينها او مردي كنايهآميز، وفادار، باهوش و صميمي بود كه در ماجراجويي من به عنوان يك بازيكن فوتبال ابتدا و سپس به عنوان يك مربي نقش اساسي داشت. متشكرم رييس!» در فوتبال، همانطور كه اداي احترام عميقي به چهرههاي برجسته ايتاليا در پيشرفت فوتبال سرازير ميشود، دوران طلايي برلوسكوني نيز به عنوان دوران پيشرفت و مدرنسازي به ياد آورده ميشود. اين شايد با دوراني كه در حوزههاي سياسي وجود دارد، متفاوت باشد. از بسياري جهات، «دون سيلويو» براي فوتبال خوب بود، اما فوتبال هم به همان اندازه براي او نيز خوب بود و سكوي پرتابي براي جاهطلبيهاي گستردهتر او فراهم كرد.
با اين حال، شك و ترديد كمي در مورد اينكه برلوسكوني يك مرد فوتبالي است يا نه، وجود دارد. حتي با كاهش افقهاي سلامتي و سياسي او، پول و نفوذ اين مرد ايتاليايي به تبديل شدن مونزا به يك باشگاه سري آ براي اولينبار كمك كرد.
دسامبر گذشته فيلمي از او منتشر شد كه دارد به بازيكنان مونزا قول ميدهد: «حالا شما با ميلان و يوونتوس بازي خواهيد كرد. اگر در مقابل يكي از اين تيمهاي قدرتمند پيروز شويد، من اتوبوسي از فاحشهها را به رختكن ميآورم!» اين ويديو نشان داد او كه در سطح جهاني از بعضي جهات بدنام بود اصلا تغيير نكرده است.
فوتبال شهرت جهاني برلوسكوني را تثبيت كرد، زيرا سرمايهدار رسانهاي كه در سال 1986 يك ميلان بيمار را خريد با انتخاب آريگو ساكي به عنوان مربي خود، به زودي سلسلهاي را تاسيس كرد. ساكي بدون اينكه بازيكن فوتبال قابل توجهي باشد درحالي كه تنها سابقه هدايت پارما را در كارنامه داشت خيلي زود به عنوان يك نيروي رو به رشد انتخاب شد. پيروزي پارما در دو بازي مقابل ميلان در كوپا ايتاليا در سال 1987 باعث شد برلوسكوني او را براي سرمربيگري تيمش انتخاب كند.
ساكي روز دوشنبه به ياد «دوست باهوش» خود گفت: «وقتي مرا سوار كرد، به او گفتم: تو يا ديوانهاي يا نابغه.» كفشفروش سابق براي هدايت ميلان يك انتخاب الهامبخش بود. تيمي كه آنچلوتي را به عنوان يك هافبك تهاجمي در خود داشت و تركيبش شامل سه هلندي درخشان به نامهاي رود گوليت، ماركو فان باستن و فرانك رايكارد بود، آنهم در زمان محدوديت جذب بازيكنان خارجي. تيمي كه توسط دفاعهايي با نامهاي فرانكو بارزي و الساندرو كوستاكورتا حمايت ميشد و پائولو مالديني جوان هم در آن حضور داشت. سه بازيكن كه همگي محصول جوانان ميلان بودند.
يك عنوان سري آ در پايان فصل 1988-1987 قبل از دو قهرماني در جام باشگاههاي اروپا در سالهاي 1989 و 1990 به دست آمد. ميلان حريفان خود را تحت فشار قرار ميداد و حمله ستارههاي روسونري ازجمله فان باستن كه البته به خاطر مصدوميت دوران اوج كوتاهي داشت موفقيتها را رقم ميزد. در فصل 1992-1991، درحالي كه فابيو كاپلو جايگزين ساكي خسته شده بود كه آتشش ديگر هرگز به روشني روزهاي اول نميسوخت، ميلان فصل ليگ را بدون شكست پشت سر گذاشت. روندي كه درنهايت بعد از 58 مسابقه به پايان رسيد. ميلان چارچوبي را براي تيمهاي بزرگ ارايه كرد: از مجموعه فوق ستارههاي كهكشاني رئالمادريد تا بارسلونا تحت هدايت پپ گوارديولا. مربي پيروز منچسترسيتي بيشتر پرسينگ ساكي را براساس توتال فوتبال هلندي انتخاب كرده است. تمريناتي در سالن بدنسازي كه شبيه به يك قفس ساخته شده شبيه به مجموعه تمريني ميلانلو كه به گفته ساكي «مثل حضور در زندان با حداكثر تدابير امنيتي» است. گوارديولا هرگز تاثير ساكي بر مربيگري خود را پنهان نكرده است. اين دو با هم محرم و شريك ناهارخوري معمولي هستند.در همين حال، براي برلوسكوني، موفقيت در تجارت و فوتبال او را در مسير تبديل شدن به يك سياستمدار حرفهاي قرار داد. حركت او به خط مقدم سياست در سال 1994 درحالي اتفاق افتاد كه او به عنوان مالك باشگاه شناخته شده و به عنوان بزرگترين و بهترين باشگاه در جهان شناخته ميشد. در ماه مه، ميلان بارسلوناي يوهان كرايف را در فينال ليگ قهرمانان در آتن با نتيجه 4-صفر شكست داده بود و هلنديها از صحنه خارج شده بودند.، دژان ساويچويچ، زوونيمير بوبان و مارسل دسايلي رهبران جديد به حساب ميآمدند. كساني كه از حضور بيش از حد جغرافياي سياست در فوتبال معاصر ابراز تاسف ميكردند ممكن است فراموش كرده باشند كه رهبر ايتاليا، در چهار بار نخستوزيري ايتاليا، درست در زمان حضور كشورش در مذاكرات قبل از جنگ عراق، اتفاقا مالك ميلان نيز بود. باشگاهي كه پنج جام اروپايي را تحت مالكيت او به دست آورد. تسلط سري آ بر رقابتهاي اروپايي و جذب هواداران جهاني به سمتي كه استعدادهاي اصلي جهان در آن جمعآوري شدهاند، الگويي بود كه پس از آن ليگ اسپانيا و ليگ برتر انگليس پيش روي خود قرار دارند. ميلان در خانه از يوونتوس و اينتر و باشگاههاي انگليسي و اسپانيايي به معناي قارهاي پيشي ميگرفت و بعد تحت مربيگري آنچلوتي، با آندرهآ پيرلو، آندري شوچنكو و كاكا، دو تاج اروپايي ديگر در سالهاي 2003 و 2007 به دست آمد.
برلوسكوني در نظرات خود صريح بود و از عواقب تماسهاي بزرگ نترسيد. او در مه 2009 گفت: «ما به خاطر اشتباه آنچلوتي عنوان قهرماني را از دست داديم.»
در سال 2017 بود كه شركت هلدينگ برلوسكوني Fininvest كنترل ميلان را رها كرد. پس از آن بازدهي كاهش يافت و سه دهه شكوه معمول پايان پذيرفت. ميلان به كنسرسيومي چيني فروخته شد.
اما عشق او به فوتبال به زودي برلوسكوني را سال بعد به مونزا برد، در كنار آدريانو گالياني، دست راست او در ميلان از سال 1986. مردي كه روز دوشنبه جملاتش انعكاس بسيار زيادي در فوتبال ايتاليا داشت. او گفت: «ويران، بيزبان، با درد بسيار زياد. من سوگوار دوستم هستم، استاد همه چيز.»