ايران، تركيه، گرجستان و بريكس
روزنامه ارمني «ايراوونك» مقاله‌اي با عنوان «مواضع روسيه در قفقاز در حال تقويت است» منتشر كرد. اين نشريه وضعيت ژئوپليتيكي در ماوراي قفقاز و اطراف آن را در چارچوب مبارزه بازيگران جهاني و منطقه‌اي براي اين منطقه تحليل مي‌كند. همان‌طور كه اين نشريه اشاره مي‌كند، صرف‌نظر از رويكردهاي الهام علي‌اف، رييس‌جمهوري آذربايجان و نيكول پاشينيان، نخست‌وزير ارمنستان، تصوير خاصي در منطقه ايجاد شده كه بدون آن بعيد است آنها بتوانند تصميم نهايي را بگيرند.
اين روزها، زنگ خطر از ايران به صدا درآمده است. به گفته منابع تحليلي ايران، «رسانه‌هاي صهيونيستي به اين موضوع اشاره مي‌كنند كه اسراييل در حال تدارك تشديد حضور ناگهاني خود در شمال ايران است. حمله به تاسيسات هسته‌اي ايران به معناي جنگي تمام عيار است كه اسراييل مسوول آن خواهد بود.»
اگرچه، آذربايجان اعلام كرده است كه قرار نيست براي حمله به ايران كمك كند، اما همان منابع ايراني كه به خوبي مي‌دانستند علي اف هر لحظه مي‌تواند، حرف خود را عوض كند، بلافاصله دست به كار شدند. اين واقعيت كه چنين سخني بيان شده است، نشان مي‌دهد كه باكو حداقل در سطح عمومي تلاش مي‌كند از برنامه‌هاي اعلام شده اسراييل براي حمله به ايران فاصله بگيرد. اين نشان مي‌دهد كه باكو تلاش مي‌كند تا واقعيت‌هاي منطقه را ناديده نگيرد.
اخيرا ايران از نظر تجهيزات و فناوري نظامي چنان سطح بالايي از خود نشان داده كه بدون مشاركت مستقيم امريكا بعيد است، اسراييل دست به چنين اقدامي بزند. در حال حاضر، هيچ دليلي براي فرض چنين تحولي از وقايع وجود ندارد. برعكس، واقعيت‌هاي داخلي از يك بحران جدي صحبت مي‌كنند. پس از آن مرحله‌اي از سخت‌ترين انتخابات رياست‌جمهوري پيش مي‌آيد كه جو بايدن، رييس‌جمهوري كنوني امريكا با فرصت‌هاي غيرقابل رغبت وارد آن مي‌شود. به علاوه، رويارويي با روسيه و چين هم وجود دارد. با توجه به چنين مشكلاتي، چشم‌انداز جنگ با ايران بسيار مبهم و حتي نشدني به نظر مي‌رسد.
از سوي ديگر، اين يك واقعيت است كه امريكا حتي نتوانسته، موضوع تغيير قدرت در تركيه را حل كند. افزون بر آن، در شرايطي كه اپوزيسيون تركيه در ابتدا از همه شانس براي پيروزي در انتخابات رياست‌جمهوري برخوردار بود، رجب طيب اردوغان پيروز شد. در اين ميان، تركيه واشنگتن را تهديد مي‌كند كه به اولين عضو ناتو تبديل خواهد شد كه به بريكس مي‌پيوندد. كشورهاي عربي خاورميانه به رهبري عربستان سعودي، دوره پيوستن به بريكس را گذرانده‌اند. نخست‌وزير گرجستان در پاسخ به انتقاداتي مبني بر اينكه چرا تفليس نمي‌خواهد به اتحاديه اروپا بپيوندد، پاسخ ساده‌اي داد: كشورش كه از اوكراين و مولداوي پيشرفته‌تر است، جنگ نمي‌خواهد. گرجستان كه خواهان جنگ نيست، مي‌تواند روابط سردي را حفظ كند. با اين وجود، به‌رغم تهديدهاي ايالات متحده امريكا، گرجستان روابط خود را با روسيه توسعه مي‌دهد كه بيشتر شبيه به چالشي براي واشنگتن است. توجه داشته باشيد كه براي امريكا، رويارويي با روسيه ديگر اولويت ندارد: بزرگ‌ترين خطر براي واشنگتن، بريكس است، به ويژه با برنامه‌ريزي براي گسترش و راه‌اندازي واحد پولي خود. روسيه نقش بسزايي در اين سازمان دارد، اما جزو اصلي اقتصادي آن چين است و اين واقعيت كه واشنگتن امروز پكن را هدف قرار مي‌دهد، قابل درك است.
در منطقه ما، زماني كه توانايي غرب براي ضربه زدن به ايران و به ويژه، افزايش نفوذ خود بر تركيه تضعيف مي‌شود، ارمنستان و همچنين، آذربايجان اهميت سابق خود را براي آن از دست مي‌دهند. در اين زمينه، مواضع مسكو به‌طور طبيعي، در حال تقويت است.
منبع: ديپلماسي ايراني