وزير خارجه امريكا با رييس‌جمهور چين ديدار كرد
كاستن از تنش؛ تصميم مشترك پكن و واشنگتن
گروه جهان
چين و ايالات‌متحده در جريان نخستين سفر آنتوني بلينكن، وزير خارجه ايالات متحده به پكن بر سر كنترل رقابت شديد ميان دو كشور به منظور جلوگيري از قرار گرفتن در مسير درگيري با هم توافق كردند. به گزارش رويترز هر چند كه از سفر وزير خارجه امريكا به چين در همه رسانه‌ها با عنوان سفر كم‌سابقه ياد شد، اما دو طرف پس از انجام ديدارهاي رسمي و از پيش تعيين شده، هيچ پيشرفت مهمي را اعلام نكردند. شي جين پينگ، رييس‌جمهور چين، پس از دست دادن با مهمان خود از وزارت خارجه ايالات متحده در تالار بزرگ مردم، مكاني باشكوه كه معمولا براي احوالپرسي سران كشورها اختصاص دارد، از «پيشرفت» در گفت‌وگوهاي واشنگتن و پكن استقبال كرد. ديدار آنتوني بلينكن با شي جين پينگ قريب به 30 دقيقه طول كشيد و نخستين انتظار از اين جلسه اين بود كه بتواند به تسهيل نشست ميان شي و جو بايدن، رييس‌جمهور ايالات متحده در اواخر سال كمك كند. جو بايدن و شي جين پينگ آخرين بار در ماه نوامبر در حاشيه نشست سران گروه 20 در بالي، اندونزي با هم ملاقات كرده و متعهد شدند كه ارتباط‌هاي فشرده‌تري با يكديگر داشته باشند. البته روابط واشنگتن و پكن از آن زمان به دليل مساله تايوان، اتهامات جاسوسي و ساير نگراني‌ها بدتر شده است.
براساس ترجمه خبرگزاري ايسنا، سخنگوي وزارت امور خارجه چين در توضيحاتي درباره ديدار رييس‌جمهور چين با وزير خارجه امريكا گفت: شي جين‌پينگ در ديدار با آنتوني بلينكن ابراز اميدواري كرد كه سفر او به ثبات روابط بين دو كشور كمك كند. هوآ چونينگ، سخنگوي وزارت خارجه چين در توييتي نوشت: رييس‌جمهور شي گفت كه تعاملات دولت با دولت بايد هميشه براساس احترام و صداقت متقابل باشد. من اميدوارم كه از طريق اين ديدار، شما وزير خارجه امريكا، كمك‌هاي مثبت بيشتري به ثبات روابط چين و امريكا داشته باشيد. شي با تاكيد بر اينكه مذاكرات بلينكن و مقام‌هاي چيني صادقانه و عميق بوده، گفت كه پكن موضع خود را شفاف اعلام كرده است و هر دو طرف در مورد «برخي موضوعات خاص» به توافق رسيده‌اند. تعاملات دولت به دولت هميشه بايد براساس احترام و صداقت متقابل باشد. رييس‌جمهور چين در اين ديدار ۳۰ دقيقه‌اي گفت كه پكن اميدوار است روابط بين چين و امريكا بتواند بر همه مشكلات غلبه كند. چين اميدوار است كه روابط چين و امريكا سالم و پايدار باشد و معتقد است كه دو قدرت بزرگ مي‌توانند بر همه مشكلات فائق آمده و راه درست را براي كنار آمدن با يكديگر براساس احترام متقابل، همزيستي مسالمت‌آميز و همكاري متقابل سودمند بيابند. شي گفت كه چيني‌ها مانند امريكايي‌ها مردمي باوقار، با اعتماد به نفس و متكي به خود هستند و هر دو حق دارند زندگي بهتري را دنبال كنند. شي با اشاره به اينكه منافع مشترك دو كشور بايد بها داده شود و موفقيت آنها به جاي تهديد براي يكديگر يك فرصت است، گفت: دو كشور بايد با احساس مسووليت نسبت به تاريخ، براي مردم و براي جهان عمل كرده و چين- ايالات‌متحده روابط درست را تجربه كنند. او افزود: به اين ترتيب آنها ممكن است به صلح و توسعه جهاني كمك كنند و جهاني كه در حال تغيير و آشوب است، پايدارتر، مطمئن‌تر و سازنده‌تر شود. رقابت كشورهاي بزرگ نشان‌دهنده روند زمانه نيست، حتي كمتر مي‌تواند مشكلات خود امريكا يا چالش‌هاي پيش روي جهان را حل كند. چين به منافع ايالات متحده احترام مي‌گذارد و به دنبال به چالش كشيدن امريكا نيست. در همين راستا، ايالات متحده بايد به چين احترام بگذارد و نبايد به حقوق و منافع مشروع چين لطمه‌اي وارد كند. هيچ يك از طرفين نبايد سعي كند طرف مقابل را با اراده خود شكل دهد، حتي كمتر طرف مقابل را از حق مشروع خود براي توسعه محروم كند.
رسانه‌هاي دولتي چين گفتند كه شي در گفت‌وگوهاي پشت درهاي بسته به بلينكن گفت: چين هميشه اميدوار است شاهد يك روابط سالم و پايدار ميان چين و ايالات‌متحده باشد و بر اين باور است كه دو كشور بزرگ مي‌توانند بر مشكلات مختلف فائق آيند و راه درستي را براي كنار آمدن براساس احترام متقابل، همزيستي مسالمت‌آميز و همكاري برد-برد بيابند و از طرف امريكايي مي‌خواهد كه نگرش منطقي و عمل‌گرايانه اتخاذ و با چين همكاري كند.
رييس‌جمهور چين خاطرنشان كرد كه دو طرف بايد به تفاهمات مشتركي كه او و بايدن در بالي به دست آوردند، متعهد بمانند و اظهارات مثبت را به اقداماتي براي ثبات و بهبود چين و امريكا تبديل كنند.
براساس گزارش رويترز، آنتوني بلينكن در پاسخ گفت كه دو كشور «تعهد و مسووليت دارند» روابط خود را مديريت كنند و ايالات متحده «متعهد به انجام اين كار» است. او تاكيد كرد كه واشنگتن به تعهد جو بايدن، رييس‌جمهور ايالات متحده مبني بر عدم وقوع يك «جنگ سرد جديد» پايبند است.
سه ساعت گفت‌وگوي بي‌پرده وانگ يي و بلينكن
وانگ يي، مدير دفتر كميسيون مركزي امور خارجه حزب حاكم چين روز گذشته با «آنتوني بلينكن»، وزير خارجه امريكا كه به پكن سفر كرده، ديدار داشت. به گزارش ايسنا و به نقل از تلويزيون مركزي چين، وانگ يي، رييس دفتر كميسيون امور خارجي كميته مركزي حزب كمونيست چين در جريان ديدار با آنتوني بلينكن، وزير خارجه امريكا لحن محكم و قاطعانه‌اي داشت و با تاكيد بر اهميت مساله تايوان، گفت كه حفظ وحدت ملي آن هميشه هسته اصلي منافع چين خواهد بود او امريكا را مقصر مشكلات بين دو كشور دانست و تاكيد كرد كه تايوان، متعلق به چين است و اين مساله‌اي «غيرقابل مذاكره» بوده و «هيچ جايي براي سازش» در اين مساله وجود ندارد.
اين ديپلمات چيني تاكيد كرد: امريكا بايد به درستي به اصل چين واحد كه در سه بيانيه مشترك بين پكن و واشنگتن به آنها اشاره شده، پايبند باشد، به حق حاكميت و تماميت ارضي چين احترام بگذارد و مخالف استقلال تايوان باشد.
وانگ يي همچنين در اين ديدار به وزير خارجه امريكا گفت: سفر وزير خارجه امريكا به پكن در برهه حساس روابط بين دو كشور انجام شده و براي همين، دولت واشنگتن بايد بين گفت‌وگو و تقابل و همكاري و رويارويي يكي را انتخاب كند. تاريخ متوقف نمي‌شود و روابط بين پكن و واشنگتن هم بايد همين روند را طي كند.
اين ديپلمات ارشد چيني گفت: ما بايد با نگرش مسووليت‌پذيري در قبال مردم، تاريخ و جهان، مارپيچ رو به پايين روابط چين و امريكا را معكوس كنيم، براي بازگشت به مسير سالم و باثبات تلاش كنيم و براي يافتن راهي درست براي امريكا و چين با يكديگر همكاري كنيم. ايالات‌متحده بايد در دوره جديد كنار بيايد. علت اصلي تيره شدن روابط، «درك اشتباه ايالات‌متحده از چين است.» لازم است كه امريكا عميقا تامل و با چين همكاري كند تا اختلافات را به‌طور مشترك مديريت كرده و از غافلگيري استراتژيك جلوگيري كند.
وانگ همچنين از ايالات‌متحده خواست كه تصور نكند چين به دنبال تسلط است و پكن را براساس خط سير قدرت‌هاي سنتي غربي «سوء قضاوت» نكند.
مشاور ارشد سياست خارجي شي، همچنين از امريكا خواست تحريم‌هاي يكجانبه عليه چين را لغو كند، سركوب توسعه فناوري چين را متوقف كند و در امور داخلي پكن مداخله نكند - موضعي كه مكررا توسط مقامات چيني گفته شده است.
بلينكن لحن آشتي‌جويانه‌تري داشت و بر نياز به كانال‌هاي ارتباطي باز براي كاهش خطر درك نادرست و اشتباه محاسباتي و اطمينان از اينكه «رقابت به درگيري منحرف نمي‌شود» تاكيد كرد.
براساس بيانيه چين در اين نشست، بلينكن ديدگاه‌هاي واشنگتن را با وانگ در ميان گذاشت و افزود كه ايالات‌متحده مشتاقانه منتظر تقويت ارتباطات با چين و مديريت مسوولانه اختلافات است.
در اين بيانيه آمده است كه بلينكن تعدادي از موضوعات «نگران‌كننده» را مطرح و تاكيد كرد كه ايالات‌متحده «هميشه از منافع و ارزش‌هاي مردم امريكا دفاع خواهد كرد».
به گزارش رسانه‌هاي چيني ديدار وانگ و بلينكن سه ساعت طول كشيد.
سفري براي شفاف‌سازي اختلاف‌ها
آنتوني بلينكن، وزير خارجه امريكا پس از ديدار با شي جين‌پينگ، رييس‌جمهور چين در جمع خبرنگاران حاضر شد و پس از شوخي با روزنامه‌نگاران در مورد اينكه امروز «روز بي‌خبري» است، گفت: به چين آمدم تا ارتباطات را تقويت كرده و زمينه‌هاي واضح توافق و اختلاف را بيان كنم. نياز به تثبيت روابط بين ايالات متحده و چين وجود دارد. «گفت‌وگويي قوي» در مورد مسائل جهاني، ازجمله «جنگ تجاوزكارانه روسيه عليه اوكراين» وجود داشت.
بلينكن با اشاره به اينكه رقابت با چين نبايد به درگيري سوق داده شود، گفت: علاوه بر درخواست از چين براي كمك به برقراري «صلح عادلانه» در اوكراين، با رييس‌جمهور شي همچنين درباره آنچه در كره شمالي اتفاق مي‌افتد، گفت‌وگو كردم. كشورهاي سراسر جهان منافع مشتركي در اين باره دارند كه كره شمالي مسوولانه عمل كند از جمله توقف شليك موشك‌ها.
در مورد تايوان، بلينكن سياست ديرينه «چين واحد» ايالات‌متحده را تكرار كرد، به اين معني كه تنها يك دولت چين وجود دارد. او گفت: «اين سياست تغيير نكرده است. ما از استقلال تايوان حمايت نمي‌كنيم.» او توضيح داد كه ايالات متحده خواهان تغيير وضعيت موجود نيست. اما تصريح كرد كه او نگراني‌هاي ايالات متحده در مورد «اقدامات تحريك‌آميز» چين در تنگه تايوان را مطرح كرده است.
بلينكن در پاسخ به سوالي در مورد تعهد چين به عدم ارايه كمك‌هاي مرگبار به روسيه در جنگ با اوكراين، گفت كه اين امر در هفته‌هاي اخير «مكررا» نه فقط توسط ايالات‌متحده بلكه از سوي ساير كشورها نيز گفته شده است. او گفت: «اين يك تعهد مهم، يك سياست مهم است و ما در حال حاضر چيزي نديده‌ايم كه با آن متناقض باشد.»