طبيبيان: اگر دولت بازار سياه را حذف كند، اقتصاد كشور نابود مي‌شود
يك اقتصاددان تاكيد كرد: اگر دولت توان حل مشكل را ندارد، به قيمت‌ها دست نزند و انگشت در كار مكانيسم داوطلبانه عرضه و تقاضا نكند، چراكه با قيمت‌گذاري همه را در صف به حقارت مي‌كشاند.
محمد طبيبيان، اقتصاددان در نشست تخصصي بررسي «پيامدهاي قيمت‌گذاري دستوري» اظهار داشت: سابقه قيمت‌گذاري دستوري به زماني بازمي‌گردد كه از خرد استفاده نكرديم. در كتب قديمي در خصوص تعيين قيمت از سوي حكومت‌ها مطالب زيادي وجود دارد كه نتيجه آنان نيز چيزي جز شكست نبوده است.
وي افزود: وقتي نان كمياب شد، نانوا در تنور انداخته شد. وقتي ما ياد نگرفتيم از خرد در تصميم‌گيري جمعي استفاده كنيم، درواقع سند عقب‌ماندگي خود را امضا كرده‌ايم.
طبيبيان با بيان اينكه ما به عنوان يك ملت در مساله خرد جمعي با مشكل مواجه هستيم، زيرا خرد جمعي چيزي است كه ما را موظف مي‌كند تا در مجموع تصميمات خوبي بگيريم، افزود: قيمت‌گذاري دستوري از گذشته آفت بزرگي در اقتصاد ايران محسوب مي‌شده و از زماني كه دست دولت‌ها به درآمدهاي نفت و فناوري مدرن باز شد، اثر آن بدتر شد و دولت‌ها با سرعت بيشتري اقدام به تخريب خود كردند. اين اقتصاددان با بيان اينكه كنترل قيمت بلايي عظيم در توليد است، گفت: هيچ نرخي جز آن نرخي كه در بازار آزاد كشف مي‌شود، معنا ندارد. حتي اگر بزرگ‌ترين دانشمندان جهان براي شما قيمت تعيين كنند، قيمت بي‌معناست. بازار است كه بايد قيمت را تعيين كند. اگر در بازار رقابتي قيمت مشخص شد و فعال اقتصادي توانست ادامه دهد كه هيچ، اگرنه بايد كنار رود. طبيبيان تصريح كرد: نتيجه قيمت‌گذاري چيزي جز سوء تخصيص منابع نيست. يعني فرد به جاي رسيدن به كار و فعاليت بايد در كوچه‌ها بگردد. فرد قصاب به جاي كار كردن بايد قاچاق كند. شهرداري هم به جاي نظارت بر كيفيت، به قيمت‌ها بپردازد. قيمت‌گذاري دستوري نه‌تنها آثار اقتصادي، بلكه داراي تبعات اجتماعي و سياسي نيز هست. وي ادامه داد: اقتصاد يكي از شعب خرد است. ما مي‌توانيم به سادگي از طريق همين ابزار نظري نشان دهيم چه اثراتي و چه اقداماتي خواهد افتاد. بر اساس علم اقتصاد، در صورتي كه سليقه عوض نشود، با افزايش قيمت تقاضا كاهش خواهد داشت و انگيزه براي توليدكننده جهت توليد افزايش پيدا مي‌كند. فهم اين مساله يك جادو و معجزه است. بر اساس نمودار عرضه و تقاضا، يك نقطه‌اي وجود دارد كه تصميم توليدكننده و مصرف‌كننده بدون هيچ دستوري و خودبه‌خود و در مراوده داوطلبانه بازار، هماهنگ خواهد شد. محمد طبيبيان با اشاره به اينكه مساله فقر و توزيع درآمد و محروميت قشري از جامعه بسيار جدي است، بيان كرد: صاحب‌نظران اقتصاد به شدت در خصوص اين موضوع صحبت مي‌كنند. اما رفع آن تنها با مكانيسم رفاهي است. اين اقتصاددان تاكيد كرد: اگر دولت توان حل مشكل را ندارد، به قيمت‌ها دست نزند و انگشت در كار مكانيسم داوطلبانه عرضه و تقاضا نكند، چراكه با قيمت‌گذاري همه را در صف به حقارت مي‌كشاند. طبيبيان در ادامه گفت: فرض كنيد دولت مي‌گويد من با قيمت بازار كاري ندارم و طرفدار مستضعفان هستم و قيمتي را خودش مشخص مي‌كند؛ چه اتفاقي مي‌افتد؟ مشخص است. در قيمت پايين‌تر از قيمت تعادلي، مقدار عرضه كاهش و ميزان تقاضا افزايش خواهد يافت. در اين بازار تقاضاي اضافي خواهيم داشت و در نهايت در بازار با كمبود مواجه خواهيم بود.
طبيبيان گفت: نكته اين است كه گاهي دولت‌ها قيمت‌گذاري مي‌كنند كه در كوتاه‌مدت اثر مثبت دارد؛ اما در بلندمدت، بر معاش مردم تاثير مي‌گذارد. ما بايد اين مسائل را بدانيم. يك حادثه‌اي در قيمت‌گذاري روي زندگي ما اثر زيادي داشت و هنوز هم ادامه دارد.
وي گفت: سازمان حمايت از توليدكنندگان و مصرف‌كنندگان يكي از بدترين تشكيلات كشور است كه نه كمكي به توليد مي‌كند و نه مصرف. ما بارها تلاش كرديم و هشدار داديم اين سازمان نفعي براي كشور ندارد.
به گزارش خبرآنلاين، اين اقتصاددان گفت: بازار سياه اقتصاد كشور ما را نجات داد. البته دولت‌ها هم ناكارآمد بودند در حذف آن؛ اگر دولت بازار سياه را حذف كند، اقتصاد كشور نابود خواهد شد. اگر قيمت را درست كنيم توليدكننده هم تصميم بهينه مي‌گيرد و هم در صورتي كه به قيمت بهينه تن ندهد، به ضرر خودش است.