پزشكي قانوني خبر داد
افزايش 14 درصدي فوت مصرف‌كنندگان مواد در بهار امسال
گروه اجتماعي| سازمان پزشكي قانوني كشور اعلام كرد كه تعداد فوتي‌هاي ناشي از مصرف مواد، در سه ماه ابتداي امسال و نسبت به مدت مشابه پارسال، با رشد 14 درصدي به ۱۴۳۰ نفر رسيده است. طبق اعلام اين نهاد قضايي كه متولي اعلام آمار و دلايل فوت در كشور است، ۱۲۱۸ نفر از فوتي‌ها، مرد و ۲۱۲ نفر زن بودند و از مجموع متوفيان، ۱۷۳ نفر بر اثر مصرف مواد مخدر، ۴۰ نفر بر اثر مصرف مواد محرك، 378 نفر بر اثر چند مصرفي و همزماني مصرف مواد مخدر و محرك با داروي مخدر و دارو و 786 نفر به دليل مصرف داروهاي مخدر جان خود را از دست داده‌اند كه طبق اين گزارش، تعداد فوتي‌هاي ناشي از مصرف داروهاي مخدر در سه ماه ابتداي امسال هم نسبت به مدت مشابه پارسال، 27 درصد افزايش يافته است. گراني قيمت مواد مخدر و محرك در كشور طي دو سال اخير، عامل مهمي در افزايش ناخالصي‌هاي مواد بوده است؛ خرده‌فروشاني كه به خريد و فروش مقادير جزيي مواد مخدر و محرك مشغولند، براي كسب سود بيشتر، موادي كه از عمده فروش مي‌خرند را با افزودني‌هايي همچون داروهاي خواب‌آور و مخدر مخلوط مي‌كنند. افزودن داروهاي خواب‌آور و مخدر توسط خرده‌فروشان خياباني، آخرين مرحله افزودن ناخالصي به مواد مخدر و محرك است، چون طبق گفته‌هاي مقامات پليس و ستاد مبارزه با مواد مخدر، مقادير قابل توجهي از محموله‌هاي سنگين‌وزن موادي كه از افغانستان توسط شبكه قاچاق وارد كشور مي‌شود، همان ابتداي راه و قبل از ترانزيت به مقصد كشور تركيه و در نهايت به سمت بازارهاي اروپا، در بازار ايران هم نشت دارد و تمام استان‌هاي كشور از اين محموله‌ها تغذيه مي‌شوند منتها كيفيت آنچه در بازار داخل كشور به اسم هرويين و ترياك و شيشه عرضه مي‌شود، شباهت بسيار كمي با محموله‌هاي در حال ارسال به مقصد اروپا دارد چون فروشندگان خرد در داخل كشور، وزن هر آنچه از شبكه قاچاق خريداري كرده‌اند را، با افزودن موادي همچون گچ و سرب و خون حيوانات و داروهاي خواب‌آور، چند برابر افزايش مي‌دهند تا از محل فروش اوزان بيشتر از وزني كه از عمده فروش‌ها خريده‌اند، به منفعت چند برابري برسند. اين ناخالصي‌هاي مضر در حالي به مخدرها و محرك‌هاي توليد افغانستان اضافه مي‌شود كه در جريان توليد اين مواد هم اسيدها و مواد شيميايي و حلال‌هايي از جمله انيدريد استيك، استون و اسيد باتري و فسفر قرمز، مورد استفاده قرار مي‌گيرد. آسيب‌هاي جسمي ناشي از مصرف مخدرها و محرك‌ها به دليل وجود همين مواد سمي در ترياك و هرويين و شيشه است علاوه بر اينكه به دليل ناخالص بودن مواد و كاهش خلوص، مصرف‌كنندگان بعد از مدتي به نشئگي كامل نمي‌رسند و بايد ميزان مصرف را افزايش دهند كه افزايش ميزان مصرف، معادل افزايش ورود مواد سمي به بدن مصرف‌كننده است.
داروهاي مخدر، فقط با نسخه معتبر پزشك ارايه شود
رييس مركز كنترل كيفي آزمايشگاه‌هاي سازمان پزشكي قانوني كشور با تاكيد بر ضرورت ممنوعيت فروش داروهاي حاوي مخدر بدون نسخه پزشك، خواستار محدوديت نسخه‌نويسي اين گروه از داروها شد. مريم اخگري گفت: «برخي داروهاي مخدر كه با مجوز وزارت بهداشت در داروخانه‌ها عرضه مي‌شود به دليل ايجاد عوارض جبران‌ناپذير حتما بايد با نسخه معتبر پزشك در اختيار متقاضي قرار گيرد و هر نسخه نيز تنها يك‌بار پيچيده شود.»
اخگري اين تاكيد را به دنبال انتشار خبر افزايش 27 درصدي آمار فوت مصرف‌كنندگان داروهاي مخدر در سه ماه ابتداي امسال مطرح كرد و افزود: «از داروخانه‌ها درخواست مي‌شود از ارايه داروهاي مخدر بدون نسخه پزشك به افراد به خصوص قشر جوان خودداري كنند. تجويز خودسرانه داروهاي مخدر بدون دستور پزشك در گروه‌هاي سني مختلف به ويژه گروه‌هاي مسن بسيار خطرناك است، زيرا اين افراد به دليل شرايط سني، مصرف‌كننده داروهاي متعدد هستند و مصرف خودسرانه داروهاي مخدر و بدون دستور و نظارت پزشك، موجب ايجاد وابستگي، اعتياد و گاهي مرگ خواهد شد.» اخگري با هشدار درباره تجويز خودسرانه داروهاي مخدر و همچنين عرضه برخي داروهاي غيرمجاز در عطاري‌ها گفت: «مصرف همزمان داروهاي مخدر با ساير داروهايي كه بر سيستم اعصاب حركتي تاثيرگذار است به دليل مكانيسم تجمعي آنها احتمال ايجاد مسموميت‌هاي منجر به فوت را در افراد به دنبال خواهد داشت. متاسفانه برخي عطاري‌هاي سودجو به منظور دستيابي به منفعت مالي از داروهاي غيرمجاز براي ترك اعتياد، چاقي و لاغري و... استفاده كرده و اين داروها را در قالب داروي گياهي در اختيار مردم قرار مي‌دهند كه موجب ايجاد عوارض شديد، مسموميت و حتي مرگ خواهد شد.» رييس مركز كنترل كيفي آزمايشگاه‌هاي سازمان پزشكي قانوني كشور با اشاره به برگزاري جلساتي در دبيرخانه شوراي عالي سلامت و امنيت غذايي وزارت بهداشت به منظور ساماندهي عرضه داروهاي سنتي و گياهي گفت: «در اين جلسات در خصوص ارايه داروهاي سنتي و گياهي در عطاري‌ها و لزوم ساماندهي ارايه خدمات طب سنتي و مكمل بحث و تبادل نظر مي‌شود كه اميدواريم نتيجه اين جلسات به جلوگيري از عرضه داروهاي غيرمجاز در عطاري‌ها به مردم منجر شود. داروهاي دست‌ساز عرضه شده در عطاري‌ها بعضا داراي تركيبات غيرمجاز و خطرآفرين هستند، حتي داروهاي گياهي طبيعي نيز حاوي ماده موثر هستند كه مي‌تواند با داروهاي شيميايي در حال مصرف، تداخل فارموكولوژيك واضح ايجاد كرده و منجر به بروز عوارض بعضا جبران‌ناپذير شود و مصرف هر داروي گياهي طبيعي در صورت همزماني با داروهاي شيميايي، به‌خصوص در افراد مسن حتما با دستور و اجازه پزشك معالج صورت گيرد. از مردم هم مي‌خواهيم از خريد اشكال مختلف دارو مثل قرص، كپسول و شربت‌هاي دست‌ساز از عطاري‌ها جدا خودداري كنند زيرا عطاري‌ها اجازه فروش دارو ندارند، بلكه صرفا مجاز به فروش پودر يا خود گياه براي برخي امراض هستند.