در جست‌وجوي آرمان‌ها
محمود فاضلي
جلد دوم كتاب «در جست‌وجوي آرمان‌ها» كه به خاطرات مهدي نواب اختصاص دارد از سوي انتشارات كوير در 696 صفحه منتشر شد. محمدمهدي نواب‌مطلق در تير ماه سال 1326ش در تهران متولد شد. او بعد از پايان دوره متوسطه در دبيرستان علوي، براي ادامه تحصيل به آلمان عزيمت كرد. نواب در دانشگاه‌هاي فني هانوفر و اشتوتگارت در رشته مكانيك تحصيل كرد و موفق به اخذ دوره دكتري در همان رشته شد. او پس از فراغت از تحصيل به مدت پنج سال به عنوان استاديار در دانشكده فني اشتوتگارت مشغول تدريس و تحقيق بود.
بعد از پيروزي انقلاب اسلامي در ايران، نواب از سمت استادياري اين دانشگاه استعفا كرد و به عنوان اولين سفير جمهوري اسلامي ايران در آلمان فدرال منصوب شد. وي پس از مراجعه به ايران، به مدت هفده سال معاونت امور بين‌الملل وزارت امور اقتصادي و دارايي، رياست كل سازمان سرمايه‌گذاري و كمك‌هاي اقتصادي و فني ايران و متعاقبا چهار سال معاونت امور اقتصادي و بين‌الملل وزارت صنايع و معادن را عهده‌دار بود. بعد از وقوع زلزله بم، نواب به اتفاق تعدادي از دوستانش «بنياد خيريه سپهر» را براي خدمت‌رساني تاسيس كرد و تا حال حاضر رياست هيات‌مديره اين بنياد را برعهده دارد.
جلد دوم كتاب «در جست‌وجوي آرمان‌ها» به يادداشت‌ها و خاطرات او از بخشي از دوران همكاري با وزارت امور اقتصادي و دارايي به عنوان معاون امور بين‌الملل و رياست كل سازمان سرمايه‌گذاري و كمك‌هاي اقتصادي و فني ايران اختصاص دارد. اين كتاب روايتي دست اول از حوادث، رويدادها، تصميم‌سازي‌ها و تصميم‌گيري‌هاي خارجي ايران در دوراني حساس از تاريخ ايران يعني سال‌هاي 1363 تا 1379 شامل دوران پرتنش جنگ تحميلي عراق عليه ايران، دوران دشوار سازندگي در زمان رياست‌جمهوري مرحوم آيت‌الله هاشمي‌رفسنجاني و دوران موسوم به اصلاحات است كه با رياست‌جمهوري دكتر سيدمحمد خاتمي آغاز گرديد. او به عنوان فردي كه در سمت معاون وزارت امور اقتصادي و دارايي و در متن رخدادهاي روابط اقتصادي خارجي حضور داشته، به ذكر جزيياتي از تاريخچه مالي ايران مي‌پردازد.
در اين كتاب موضوعاتي همچون «موانع سرمايه‌گذاري‌هاي خارجي در ايران، سرنوشت سرمايه‌گذاري‌هاي دولت ايران در خارج از كشور، حفظ و افزايش منافع كشور در سرمايه‌گذاري خارجي دولت ايران، فرجام شركت سرمايه‌گذاري ايران، نحوه وصول مطالبات دولت ايران از كشورهاي خارجي و استفاده از تسهيلات خارجي و مشكلات ناشي از آن» مورد بررسي قرار گرفته است.نويسنده با توجه به اينكه نزديك به 17 سال تصدي سازمان سرمايه‌گذاري خارجي و كمك‌هاي اقتصادي و فني ايران را برعهده داشته و فرازونشيب‌هايي كه در ارتباط با وظايف اين سازمان را تجربه كرده، احساس وظيفه كرده تا براي آگاهي آيندگان راجع به مشكلاتي كه بر سر راه پذيرش سرمايه‌گذاران خارجي در ايران وجود داشته و دارد و سرنوشت سرمايه‌گذاري‌هاي دولت ايران در خارج از كشور و معضلات مربوط به دو موضوع ديگر اقدام به نگارش اين كتاب كند.در ارتباط با سرمايه‌گذاري‌هاي رژيم پهلوي در خارج از كشور و وام‌هايي كه به دولت‌هاي خارجي اعطا شده بود، اطلاعات نادرستي در ذهن برخي از ايرانيان نقش بسته و عدم وجود اطلاعات صحيح و مستند مي‌تواند در آينده قضاوت‌هاي ناصوابي را موجب شود، خصوصا آنكه گويا در فرآيند تبديل بايگاني سنتي و كاغذي سازمان سرمايه‌گذاري و كمك‌هاي اقتصادي و فني به ميكروفيلم، بخشي از اطلاعات مربوطه غير قابل دسترسي شده است.نويسنده تلاش كرده تا آنجا كه ذهنش ياري مي‌كند، نكات اصلي و موضوعاتي را كه به عنوان بخشي از تاريخچه مالي كشور طي دو دهه بعد از انقلاب اسلامي در ايران تلقي مي‌شود، جمع‌آوري و در كتاب ارايه كند. كتاب شامل 126 پيوست، تصاوير و نمايه‌ها (اشخاص حقيقي، حقوقي و مكان‌ها) است.