شواهد نشان مي‌دهد 18 ماه پس از آغاز جنگ اوكراين و تحريم‌هاي بين‌المللي همه‌جانبه عليه روسيه، اين كشور به مرور در حال ضربه خوردن از محدوديت‌هاي ايجاد شده است؛ به‌طوري‌كه به گفته رسانه‌ها، كمبود سوخت در سراسر كشور مشهود بوده و هر چند اقلام عمومي در دسترس هستند، اما نشانه‌هايي از كمبود در آنها نيز مشاهده مي‌شود.
طبق آمارها از زمان آغاز جنگ اوكراين، روسيه تحت بيش از 13 هزار محدوديت و تحريم قرار گرفته و اكنون به عنوان تحت تحريم‌ترين كشور جهان شناخته مي‌شود. اين موضوع باعث شده تا پس از يك سال و نيم، حالا فشارهاي مالي ناشي از تحريم‌ها محسوس شود؛ به‌طوري‌كه مقامات كرملين نيز به اين موضوع اذعان دارند.
در همين رابطه كنستانتين سونين، اقتصاددان روسي‌الاصل در دانشگاه شيكاگو در گفت‌وگويي كه با نشريه نيوزويك داشته، توضيح مي‌دهد: گزارش رسانه‌هاي روسي درخصوص كمبود برخي اقلام و محصولات، سيگنال روشني است كه نشان مي‌دهد دولت قصد سركوب قيمت‌ها را دارد؛ زيرا تحريم‌ها به‌طور جدي به اقتصاد روسيه ضربه زده و هزينه‌هاي توليد را براي شركت‌هاي روسي بالا برده است.
به گفته اين اقتصاددان، تحريم‌ها بر صنعت نظامي روسيه هم تاثير منفي داشته است؛ زيرا اكنون براي برخي اقلام و محصولات، ارتش ناچار است پول اضافه‌تري به واسطه‌ها پرداخت كند كه در ميان آنها افراد سوء‌استفاده‌گر زيادي هم وجود دارد. به همين دليل هر چند تحريم‌ها اقتصاد روسيه را نابود نمي‌كنند، اما به كاهش توليد و در نتيجه كمبود دامن خواهند زد.
مشكل سوخت
به گفته مقامات و رسانه‌هاي دولتي روسيه، يكي از بزرگ‌ترين توليدكنندگان نفت و گاز در جهان اكنون با كمبود سوخت در سراسر كشور مواجه است. در اين ميان ترنت تلنكو، يكي از مقامات سابق آژانس مديريت قراردادهاي دفاعي پنتاگون كه لجستيك نظامي روسيه را مطالعه مي‌كند، اخيرا اعلام كرده، روسيه دچار مشكل سيستمي در توزيع سوخت شده است. به موازات همين موضوع است كه برخي رسانه‌هاي روسي در ماه گذشته ميلادي از كمبود بنزين در جايگاه‌هاي سوخت در سراسر كشور
به خصوص در شهرهايي مانند آستاراخان، ولگوگراد، ساراتوف، ريازان و نووسيبيرسك خبر دادند.
چند روز بعد نيز وزير كشاورزي روسيه اعلام كرد، كمبود سوخت باعث ايجاد اختلال در برداشت و كاشت پاييزه خواهد شد. وي در اين مورد به خبرگزاري دولتي اينترميكس توضيح مي‌دهد: ما در حال حاضر مشكل دسترسي به سوخت داريم. اين موضوع مي‌تواند ضربه‌اي جدي به كشاورزي بزند؛ به همين دليل پيشنهاد مي‌كنم صادرات فرآورده‌هاي نفتي تا زماني كه وضعيت بازار داخلي تثبيت شود به‌طور موقت متوقف شود.
معضل كاغذ و تخته سه‌لا
علاوه بر اين موسسات انتشاراتي بزرگ در روسيه نيز اكنون به واسطه تحريم‌ها با كمبود كاغذ مواجه شده‌اند؛ به‌طوري‌كه سرگئي مويسف، رييس انجمن صنفي ناشران مطبوعات اعلام كرده با توجه به تحريم شدن صنعت چاپ، علاوه بر كاغذ، ما اكنون با كمبود جوهر و تجهيزات يدكي دستگاه‌ها مواجه هستيم. همچنين با توجه به اينكه توليد كاغذ نيازمند ماشين‌آلات خارجي بوده و مواد شيميايي نيز از خارج وارد مي‌شود، قيمت كاغذ با افزايش مواجه شده است. از سوي ديگر روزنامه روزنامه كامرسانت نيز در گزارشي اعلام كرده با توجه به كمبود مواد اوليه براي توليد تخته‌سه‌لا، دولت بايد صادرات ماده رزين فنل فرمالدئيد را محدود كند.
محدوديت شركت‌هاي مخابراتي
براساس گزارش رسانه‌هاي محلي، شبكه تلفن همراه در روسيه به دليل كمبود تجهيزات و قطعات يدكي ناشي از تحريم‌هاي غرب تحت تاثير قرار گرفته است. شركت‌هاي مخابراتي خارجي از جمله نوكيا و اريكسون پس از شروع جنگ، روسيه را ترك كرده و تجهيزات داخلي دكل‌هاي تلفن همراه هنوز نيازهاي اپراتورهاي اين كشور را برآورده نمي‌كند. در اين ميان پنج مدير ارشد مخابراتي در دسامبر 2022 به رويترز گفتند كه كاربران روسي تلفن همراه احتمالا دانلود و آپلود كندتر، افزايش تماس‌هاي قطع شده و تماس‌هايي كه وصل نمي‌شوند و قطعي طولاني‌تري را تجربه خواهند كرد.
تاثير تحريم‌ها روي لاستيك و قطعات هواپيما
علاوه بر اين بحران تامين قطعات يدكي در روسيه درحالي ايجاد شده كه شركت‌هاي حمل و نقل اكنون با كمبود لاستيك و روغن مواجه شده‌اند. گفتني است از زمان آغاز جنگ تاكنون، بيش هزار شركت خارجي روسيه را ترك يا فعاليت‌هاي خود را محدود كرده‌اند. اين مساله درحالي اتفاق افتاده كه صنعت هوانوردي نيز تحت تاثير تحريم‌هاي غرب قرار گرفته و روزنامه كامرسانت در گزارشي اعلام كرده، خطوط هوايي روسيه 2 هزار پرواز را با قطعات تاريخ مصرف گذشته انجام داده‌اند. در همين راستا، ويكتور باسارگين رييس سازمان نظارت بر حمل و نقل دولتي مي‌گويد: اكنون براي روسيه وارد كردن برخي محصولات خاص به سادگي امكان‌پذير نيست. درنتيجه، صنعت هوانوردي روسيه وارد يك بحران تمام عيار شده است.
ساير اجزاي حياتي
تحليلگران مركز مطالعات استراتژيك و بين‌المللي (CSIS) در واشنگتن در ماه آوريل دريافتند كه تحريم‌هاي تحميلي غرب به كمبود بلبرينگ در روسيه منجر شده كه بر توليد خودروهاي نظامي تاثير منفي گذاشته است. در آوريل 2022، توليد‌كننده بلبرينگ سوئدي
SKF Group تمام فعاليت‌هاي خود را در روسيه متوقف كرد. اين درحالي است كه از لحاظ تاريخي، روسيه بيشتر بلبرينگ‌هاي باكيفيت خود را از توليدكنندگان غربي وارد كرده است. به عنوان مثال، در سال 2020، روسيه بيش از 419 ميليون دلار بلبرينگ وارد كرد كه حدود 55درصد آن از اروپا و امريكاي شمالي بوده است. از اين رو تحريم‌هاي غرب كمبود قطعات خارجي را ايجاد كرده و مسكو را مجبور كرده تا به دنبال جايگزين‌هايي با كيفيت پايين‌تر باشد. در اين رابطه است كه تحليلگران معتقدند هر چند تحريم‌هاي همه‌جانبه غرب آنچنان كه در ابتدا پيش‌بيني مي‌شد، منجر به فروپاشي اقتصادي روسيه نشد، اما به مرور زمان فشار تحريم‌ها باعث كمبود در داخل شده و در ميان‌مدت و بلندمدت ظرفيت استراتژيك روسيه را تخليه خواهد كرد.