شرح غزلهای شیخ اجل
مصلح بن عبدالله سعدي شيرازي فصاحت كلام خاصي داشت. بدين وسيله نكات و مسائل ادبي را با شيوايي و آراستگي سخن مطرح ميكرد و همين امر سبب شد كه نام اين شاعر در قرون گذشته به عنوان يكي از برترين شعراي ايران ثبت شود، با اين همه امتياز بزرگ سعدي سخنوري اوست كه جايگاهش را در بين شعرا بسيار خاص و ويژه نموده است. انساندوستي سعدي و بيان والاترين ارزشهاي انساني در آثار او خصوصا كتاب گلستان سعدي، ويژگي برتري نسبت به ديگر آثار اين شاعر ايراني داده است. كتاب گلستان در نوع خود ميتواند راهنمايي براي زندگي انسانها باشد از سوي ديگر بهره گرفتن از آيات و احاديث و روايات سبب شده آثارش جايگاهي ارزشمند پيدا كند و نام سعدي را جهاني نمايد. سعدي شاعري است كه داراي مطالعات علمي، ديني و فلسفي بوده و با تكيه به اين داشتهها به سرودن و نگارش ميپردازد، نثر عميق و ارزشمند او جذابيت فراواني براي مخاطبان دارد. سعدي در بين مردمان فارسيزبان كاملا شناخته شده است. او حتي در عرصه بينالملل نيز به عنوان يكي از شاعران بزرگ مطرح است و بسياري از افراد با سخن و زبانش آشنا هستند به نحوي كه نخست وزير اسپانيا هنگام همدردي با جامعه خود و دعوت مردم كشورش براي دوستي در زمان شيوع بيماري كرونا از شعر معروف سعدي استفاده كرد و سخنان خود را با شعر شاعر بزرگ ايراني آغاز كرد. سعدي به عنوان شاعري الهامبخش در دنيا شناخته ميشود به نحوي كه هانري ماسه اديب نامدار فرانسوي در كتاب خود به ستايش اين شاعر نامدار ايراني پرداخته است. سعدي با زبان ظريف و اديبانه خود توانست خود را در رديف بزرگترين شاعران دنيا قرار دهد. او با پيام صلح و نوعدوستي جهان را دعوت به نگاهي متفاوت نسبت به انسانيت كرده است، با اين حال لازم است كه مترجمان و مسوولان فرهنگي تمام تلاش و سعي خود را براي معرفي مفاخري همچون سعدي به كار ببندند. كتاب «شرح غزليات سعدي» كه بر اساس نسخه كليات سعدي به تصحيح محمدعلي فروغي صورت گرفته، از دو بخش كلي تشكيل شده است: بخش اول شامل معناي واژهها، اشارات تاريخي، معناشناختي ابيات، تعيين اوزان عروضي اشعار، نامهاي پروردگار اعم از نامهاي معمول و اسماء و صفات او، القاب، آيات و احاديث موجود در غزلها، اصلاحات عارفان و صوفيان، قصص قرآني، تبيين تضمين يا بهرهجويي از آثار پيشينيان، استعارات، تمثيلات، اصلاحات خاص و امثال و حكم، مفاهيم ديني، مفاهيم اخلاقي، ترجمه اشعار عربي، اسطوره و نمادها در غزل و... است. در بخش دوم به منظور دستيابي به معناي دقيق و سعديانه از ابيات، نسخه مورد بررسي غزلها به تصحيح محمدعلي فروغي با دو تصحيح ديگر از حبيب يغمايي و دكتر غلامحسين يوسفي مقابله شده است. «شرح غزليات سعدي» نوشته فرح نيازكار است كه توسط انتشارات هرمس منتشر و براي چهارمين بار به چاپ رسيده است. فرح نيازكار استاديار گروه زبان و ادبيات فارسي واحد مرودشت، دانشگاه آزاد اسلامي است. او پژوهشگر حوزه ادبيات است كه تاكنون مقالاتي از وي در اين حوزه منتشر شده است. اين كتاب علاوه بر شرح غزليات سعدي، داراي مقدمهاي دويست صفحهاي است كه از جمله مهمترين سرفصلهاي آن ميتوان به موارد ذيل اشاره كرد: زبان سعدي در غزل، گستره معنايي در غزل سعدي، ساختار معنايي در غزل، مباني مشترك و محوري در غزلهاي سعدي، مراتب و درجات عشق، ماهيت عشق از ديدگاه سعدي و روزبهان، عقل و عشق، نظربازي سعدي، جمالپرستي، جمالپرستي سعدي، سماع و سماع از ديدگاه سعدي.