راه‌آهن همدان- سنندج امروز با حضور رييس‌جمهور افتتاح مي‌شود
تكميل قطعه‌اي جديد از كريدور شرق به غرب
گروه اقتصادي
خيرالله خادمي، مديرعامل شركت ساخت و توسعه زيربناهاي حمل‌ونقل كشور با بيان اينكه راه‌آهن همدان- سنندج با حضور رييس‌جمهوري و وزير راه و شهرسازي به بهره‌برداري مي‌رسد، گفت: با اجراي اين پروژه بيست و سومين مركز استان به شبكه ريلي كشور متصل مي‌شود. به گفته خادمي، اين راه‌آهن بخشي از كريدور شرق به غرب به شمار مي‌رود. راه‌آهن همدان - سنندج يكي از قديمي‌ترين و تاريخي‌ترين پروژه‌هاي حمل‌ونقل كشور بوده كه احداث آن از اوايل دهه 70 مطرح و سال 83 مصوب و كلنگ‌زني و عمليات اجرايي آن از سال 84 آغاز شده است. طول اين پروژه ريلي حدود 150 كيلومتر بوده كه داراي 7 ايستگاه شامل 3 ايستگاه ترافيكي و 4 ايستگاه مسافري است. هرچند در سال 98 بود كه پس از چندين سال عقب‌افتادگي، به اين پروژه اعتبار 1500 ميليارد توماني اختصاص داده شد و قرار بود در بهمن ماه سال گذشته به افتتاح برسد. اما حالا با نزديك به يكسال تاخير از زمان مقرر، گويا آماده افتتاح شده است. قطعه اول راه‌آهن همدان - سنندج به طول 64.5 كيلومتر، قطعه دوم به طول 56 كيلومتر و قطعه سوم هم 29 كيلومتر است. اين محور از غرب تهران شروع مي‌شود و شهرهاي رباط‌كريم، ساوه، فامنين، همدان، شهر بهار، قروه، دهگلان و سنندج را تحت پوشش قرار مي‌دهد.در فاز نخست اين پروژه امكان جابه‌جايي 300 هزار نفر مسافر و 600 هزار تن بار در سال، پيش‌بيني شده است كه اين ظرفيت مهم در خط ريلي كردستان در افق بلندمدت تا 600 هزار نفر مسافر و جابه‌جايي 3 ميليون تن بار در سال مطالعه و برنامه‌ريزي شده است. بخش ريلي تهران - همدان در سال 1396 به بهره‌برداري رسيد، اما مسير همدان - سنندج پس از گذشت 19 سال، بالاخره قرار است طلسم‌شكني كند. اين طرح كه از سال 84 آغاز شده تا سال 98 تنها با 63 درصد پيشرفت، به دليل مشكلات اعتباري تعطيل شده بود كه اكنون به 96 درصد پيشرفت رسيده و طبق گفته مسوولان قرار است امروز با حضور رييس‌جمهور اتمام و به بهره‌برداري برسد. اين خط راه‌آهن براي نخستين‌بار استان كردستان را به شبكه ريلي كشور متصل كرده و مصوب شده كه در فاز‌هاي بعدي تا مرز باشماق و خاك عراق امتداد يابد. اكنون بيش از 450 نفر روزانه به صورت مستقيم و غيرمستقيم در سه شيفت كاري براي اتمام هر چه زودتر اين ميراث 19 ساله فعاليت و تلاش دارند. اسماعيل زارعي‌كوشا، استاندار كردستان در بازديد از راه‌آهن همدان - سنندج با بيان اينكه چشم‌انتظاري بيش از 18 ساله كردستاني‌ها براي شنيدن سوت قطار به ايستگاه آخر رسيده است، اظهار كرد: اين پروژه با حضور رييس‌جمهور افتتاح و با اعزام نخستين كاروان مسافر به مشهد، به خط سراسري راه‌آهن كشور متصل مي‌شود.
كريدور شرق به غرب چيست؟
مسير ايراني كريدور شرق-غرب ار مرزهاي شمال شرقي ايران به مرزهاي خروجي غربي و شمال غربي و بالعكس است. اين مسير براي افزايش ترافيك بار از چين به تركيه و كشورهاي اروپايي و همچنين در جهت معكوس خدمت مي‌كند. راه زميني جاده ابريشم از چين و كشورهاي جنوب شرقي آسيا شامل اندونزي و ويتنام آغاز مي‌شود و با عبور از كشورهاي هند، پاكستان، آسياي ميانه، ايران و تركيه در آسيا امتداد و تا كشورهاي اروپاي شرقي و ايتاليا ادامه مي‌يابد. همچنين راه دريايي جاده ابريشم نيز از آسياي جنوب شرقي شروع شده و در ادامه از اقيانوس هند، شرق آفريقا، درياي سرخ و با عبور از كانال سوئز، درياي مديترانه تا ايتاليا و اسپانيا ادامه مي‌يابد. كريدور شرق به غرب همان جاده ابريشم قديمي است كه يكي از قديمي‌ترين شبكه راه‌ها با قدمتي بيش از ۲۰۰۰ سال است كه اتصال قاره اروپا و آسيا را از طريق ايران برقرار مي‌كند. كريدور شرق به غرب با داشتن شش مسير مختلف، حمل‌ونقل كالاها را از طريق ايران به كشورهاي آسياي ميانه، خاور دور، شرق آسيا و آسياي جنوب شرقي، اروپا و آفريقا امكان‌پذير مي‌كند.
بخش مهم ديگري كه در اين كريدور مختص ايران است، راه‌آهن خواف- هرات بوده و افغانستان را كه كشوري محصور در خشكي و بدون دسترسي به آب‌هاي آزاد جهان است، به شبكه ريلي ايران و بنادر جنوبي كشورمان متصل كرده و از مسيري امن براي ارتباط با اروپا برخوردار مي‌كند.
افتتاح نصفه و نيمه؟
وب‌سايت خبري وزارت راه و شهرسازي درباره اين پروژه نوشته است: «جابه‌جايي كالا از مرز باشماق (كردستان عراق) و اتصال سنندج به شبكه ريلي سراسري از طريق همدان و تهران از جمله اهداف احداث اين راه‌آهن است. با اجراي اين پروژه ريلي جابه‌جايي محصولات كشاورزي و توليدات كارخانجات و صنايع موجود در منطقه تسهيل مي‌شود و امكان توسعه در آينده و اتصال اين پروژه به استان‌هاي كرمانشاه، آذربايجان شرقي و آذربايجان غربي نيز فراهم خواهد شد. هم‌اكنون و در فاز اول ريل‌گذاري ۱۷ كيلومتر از خطوط ايستگاهي پروژه راه‌آهن همدان- سنندج انجام شده است. عمليات روسازي آن از ابتداي سال ۱۳۹۹ آغاز و در ۴ سال ساخت خطوط اصلي و ايستگاهي عمليات تكميل سيستم ارتباطات و فيبر نوري محور انجام شد.» (پايگاه خبري وزارت راه و شهرسازي. كد خبر: 148859) اين خبر در حالي منتشر شده كه برخي كانال‌هاي خبري و وب‌سايت‌هاي محلي گزارش داده‌اند خط ريلي همدان هنوز تكميل نشده و از ايستگاه‌هاي راه‌آهن كه قرار بود يكي از آنها در شهرستان بهار ايجاد شود، خبري نيست و حتي پل‌هاي روگذر و زيرگذر اين خط آهن كه باعث قطع شدن راه عبوري مردم برخي روستاها در مسير اين خط آهن شده، تكميل نشده است. (وب‌سايت نشاط شهر، چهارم آبان 1402 كد خبر: 13672)
احمدحسين فلاحي، نماينده مردم همدان و فامنين در مجلس چهارم آبان ماه در اين مورد عنوان كرد: «در حال حاضر ايستگاه سنندج در حال آماده‌سازي و خط ريلي سنندج نيز در حال تكميل است، اين در حالي است كه ايستگاه راه‌آهن همدان به دليل تخصيص پيدا نكردن اعتبار متوقف شده و پيمانكار پروژه را رها كرده است. اعتبار اين پروژه از اعتبارات سفر رييس‌جمهوري به مبلغ يكصد ميليارد تومان است كه با عدم تخصيص به موقع متوقف شده است، با اين شرايط احتمالا ايستگاه سنندج پيش از ايستگاه همدان تكميل خواهد شد.» مديرعامل راه‌آهن نيز دو روز پيش به صورت تلويحي آنچه «نواقص ايستگاه همدان» خوانده شده را تاييد كرده و گفته است كه «بايد هر چه سريع‌تر برطرف شود و با استفاده از ظرفيت اعتبارات استاني و ملي هر چه سريع‌تر ساختمان ايستگاه همدان تكميل و به بهره‌برداري برسد.» چراكه به گفته وي «ايستگاه همدان به عنوان گذرگاه مهم در كريدور شرقي- غربي كشور است و در حوزه باري و مسافري نقش بسيار مهمي در بخش بين‌المللي دارد، بنابراين تكميل و به‌روزرساني اين راه‌آهن در اولويت برنامه‌هاي ماست.»