قطعنامه‌اي در محكوميت تمجيد از نئونازيسم و نژادپرستي
محمود فاضلي
مجمع عمومي سازمان ملل با وجود مخالفت بسياري از كشورهاي غربي از جمله امريكا، بريتانيا و كانادا قطعنامه‌اي را در محكوميت تمجيد از نئونازيسم، نژادپرستي، بيگانه‌پرستي و ساير اشكال نفرت به تصويب رساند.قطعنامه‌اي كه «تداوم و تجديد حيات نئونازيسم، نئوفاشيسم و ايدئولوژي‌هاي خشونت‌آميز ناسيوناليستي مبتني بر تعصب نژادي و ملي» را محكوم مي‌كند. اين قطعنامه با ۱۱۱ راي موافق در برابر ۵۰ راي مخالف و ۱۴ راي ممتنع در مجمع عمومي سازمان ملل به تصويب رسيد. اين سند بدون اشاره به هيچ كشوري، «نگراني عميق» خود را در مورد تجليل از شخصيت‌ها و جنبش‌هاي نازي، از جمله اعضاي سابق اس‌اس و ساير واحدهايي كه در طول جنگ جهاني دوم عليه ائتلاف ضد هيتلر جنگيدند، بيان مي‌كند.
ليزا كارتي، نماينده امريكا در شوراي اقتصادي و اجتماعي سازمان ملل متحد، استدلال كرد كه قطعنامه حمايت شده توسط روسيه و 35 كشور ديگر «يك تلاش جدي براي مبارزه با نازيسم» نيست، بلكه «تلاش آشكار روسيه براي پيشبرد اهداف ژئوپليتيكي خود است.» او مدعي شد: «اكنون كه روسيه از اتهامات واهي نازيسم براي توجيه جنگ تجاوزكارانه خود عليه اوكراين استفاده مي‌كند، اين موضوع بسيار آشكارتر است.»
مسكو بارها توجه را به جشن‌هاي باز‌كهنه‌سربازان اس‌اس و اعضاي سازمان ملي‌گرايان اوكرايني (OUN) كه اعضاي آن با آلمان نازي همكاري مي‌كردند، در اوكراين امروزي جلب كرده است. گريگوري لوكيانتسف، ديپلمات روس در سخنراني خود در سازمان ملل تاكيد كرد: «راهپيمايي نئونازي‌ها و راهپيمايي‌هاي مشعل به احترام كساني كه فعالانه با نازي‌ها همكاري كرده و در جنايات آنها شريك بودند، در خيابان‌هاي شهرهاي مركز اروپا برگزار مي‌شود. اوكراين يكي از كشورهايي بود كه به اين قطعنامه راي منفي داد».
اين قطعنامه معمولا از سوي بسياري از كشورهاي غربي مورد حمله قرار گيرد و به آن راي منفي مي‌دهند. سال گذشته نيز امريكا، اوكراين، آلمان، ايتاليا، اتريش، مجارستان و ساير كشورهاي اتحاديه اروپا نيز به آن راي منفي داده بودند. از سال ۲۰۱۴، تنها امريكا و اوكراين به‌طور مرتب به اين قطعنامه راي منفي داده‌اند، در حالي كه كشورهاي اتحاديه اروپا و ناتو و همچنين برخي از كشورهاي ديگر به اين قطعنامه رأي ممتنع داده‌اند. كشورهاي غربي مدعي‌اند روسيه با اين قطعنامه تلاش دارد كه اقدام نظامي خود در اوكراين را به بهانه مبارزه با نازيسم توجيه كند. امريكا معمولا مسكو را متهم مي‌كند كه مي‌خواهد از اين قطعنامه براي ترويج «روايت‌هاي اطلاعات نادرست» درباره نئونازيسم در كشورهاي بالتيك و اوكراين استفاده كند.
طي سال‌هاي گذشته پس از تصويب قطعنامه، دولت‌هاي غربي مكرراً پيشنهاد كرده‌اند كه در متن پيش‌نويس قطعنامه متني را وارد كنند كه ادعا مي‌شود «آلمان هيتلري و اتحاد جماهير شوروي مسووليت برابر براي آغاز جنگ جهاني دوم» داشته‌اند، گنجانده شود. آنها همچنين مي‌خواستند تزهاي مربوط به «دو رژيم تماميت خواه» را در سند وارد كنند و اينكه همكاران نازيسم نبايد محكوم شوند زيرا آنها به اصطلاح «قهرمانان ملي»هستند! چنين درخواست‌هايي از سوي روسيه غيرقابل قبول اعلام مي‌شود و روس‌ها آن را جعل تاريخ مي‌دانند.
در مورد نئونازيسم در اروپاي شرقي، به‌ويژه در اوكراين، با شروع درگيري روسيه و اوكراين به اوج خود رسيده است. هيچ تفاوتي در ماهيت بين نازيسم و نئونازيسم وجود ندارد و تنها تفاوت زماني آن است. ويژگي‌هاي اساسي نازيسم تماميت‌خواهي، نژادپرستي و جنگ‌طلبي است. در پس‌زمينه افزايش احساسات ضدِ روسيه در اوكراين، نيروهاي راست افراطي در اوكراين شروع به حمايت از جنايات ملي‌گرايان افراطي و سركوب وضعيت زبان روسي كردند. روسيه و غرب به‌شدت بر سر تعريف نئونازيسم اختلاف‌نظر دارند. در زمينه درگيري روسيه و اوكراين، مسكو همه پديده‌هاي ضدِ روسيه را به عنوان نئونازيسم نسبت مي‌دهد و خاطرنشان مي‌كند كه براي تعريف نئونازيسم، بهتر است از پوپوليسم ضدِ جهاني‌سازي در شرق اروپا، استفاده شود.
تحت حمايت به اصطلاح آزادي، دموكراسي و حقوق بشر غرب، احزاب سياسي با گرايشات نئونازيستي در سياست درغرب فعالند. در سال‌هاي اخير، اقتصاد اروپا با مشكلاتي روبه‌رو بوده، بيكاري افزايش يافته و ركود توسعه در برخي كشورها باعث تشديد نارضايتي‌هاي طولاني مدت شده است.در مواجهه با هجوم تعداد زيادي از پناهجويان، درگيري‌هاي اجتماعي داخلي در اروپا نيز تشديد شده است. رسانه‌هاي اروپايي نيز نقش مهمي در ظهور نئونازيسم و نژادپرستي دارند. برخي از نخبگان و مردم اروپا در واقع هر روز بيشتر با نئونازيسم مدارا مي‌كنند و حتي خوشحال مي‌شوند كه ببينند نئونازيسم براي دستيابي به منافع خود مرتكب خشونت مي‌شود.