تحولات جهان
نشست اپك بدون توافق در مورد غزه و اوكراين پايان يافت
رهبران كشورهاي كرانه اقيانوس آرام پس از پايان نشست دو روزه «اپك»، نتوانستند بر سر مسائلي مانند جنگ اوكراين و غزه به توافق برسند و به ارايه طرح‌هايي براي اصلاح سازمان تجارت جهاني اكتفا كردند.
۲۱ كشور حاضر در «سازمان همكاري‌هاي اقتصادي آسيا- پاسفيك» موسوم به «اپك» در بيانيه پاياني نشست دو روزه خود به جنگ‌هاي اوكراين و غزه هيچ اشاره‌اي نكردند.
اين دور از نشست سران اپك به شكلي گسترده زير سايه ديدار چهارشنبه جو بايدن و شي جين‌پينگ، رهبران امريكا و چين قرار گرفت؛ ديداري كه هدف آن كاهش تنش‌هاي دو اقتصاد بزرگ جهان بود.
بايدن از نشست اپك كه در سانفرانسيسكو برگزار شد، براي برجسته‌سازي «اقتصاد قوي امريكا» و ارتباطاتش با ديگر كشورهاي اقيانوس آرام استفاده كرد.
از آنجا كه اعضاي اين سازمان براي صدور بيانيه‌اي مشترك درباره جنگ‌هاي غزه و اوكراين به توافق نرسيدند، جو بايدن شخصاً به عنوان مدير اين دور از اجلاس بيانيه‌اي منتشر و در آن اظهار كرد: برخي رهبران با اين ادبيات (در اشاره به جنگ غزه) در بيانيه پاياني نشست مخالف بودند، چراكه به باور آنها اپك يك مجمع اقتصادي بوده و فضاي مناسبي براي مسائل ژئوپلیتيك نيست.
با اين وجود، رهبران برونئي، اندونزي و مالزي در بيانيه‌اي مشترك اعلام كردند كه به عنوان اعضاي اپك، با بيانيه نشست رياض درباره جنگ غزه موافق بوده و ضمن محكوم كردن اقدامات رژيم صهيونيستي، خواستار پايان يافتن خشونت‌ها در غزه هستند.
در بيانيه بايدن درباره جنگ اوكراين آمده است كه بيشتر كشورهاي حاضر «حمله روسيه به اوكراين را محكوم» و بر «تاثير شديد آن بر اوكراين» و «اقتصاد جهاني» تاكيد كردند.
توافق اوليه صلح ميان آذربايجان و ارمنستان
نخست‌وزير ارمنستان اعلام كرد كه ايروان و باكو توانستند بر سر اصول اساسي يك معاهده صلح توافق كنند، اما هنوز «زبان ديپلماتيك» يكديگر را نمي‌فهمند .
نيكول پاشينيان، نخست‌وزير ارمنستان اعلام كرد كه توانسته با باكو درباره پايه‌هاي اساسي يك معاهده صلح به توافق برسد، اما هنوز اختلاف‌نظرهايي از منظر ديپلماتيك ميان اين دو كشور وجود دارد.
مناقشه جمهوري آذربايجان و ارمنستان از ده‌ها سال قبل در جريان است و بخش اعظم آن به منطقه قره‌باغ كوهستاني مربوط مي‌شود؛ منطقه‌اي كه در ماه سپتامبر نيروهاي آذربايجان آن را از كنترل اكثريت ارمني‌تبار نزديك به ايروان خارج كردند.
به گزارش خبرگزاري تاس، پاشينيان گفت كه گفت‌وگوها بر سر امضاي توافق صلح پيشرفت‌هايي داشته است؛ اما اين دو كشور هنوز بر سر پاره‌اي از مسائل اختلاف‌نظر دارند.
نخست‌وزير ارمنستان گفت: درباره روند صلح با باكو خبرهاي خوب و بدي داريم. خبر خوب اين است كه اصول اساسي توافق صلح با آذربايجان مورد پذيرش قرار گرفته است. اين كار با ميانجي‌گري شارل ميشل، رييس شوراي اروپا و ديدار من با رييس‌جمهوري آذربايجان در بروكسل انجام شد.
او در ادامه گفت: مهم‌ترين خبر بد اين است كه ما هنوز از منظر ديپلماتيك، حرف يكديگر را نمي‌فهميم و به دو زبان مختلف صحبت مي‌كنيم. همچنين به گزارش تاس، پاشينيان پيشنهاد تبادل تمامي اسراي آذربايجاني با تمامي اسراي ارمني را مطرح كرده است.
چيزي از غزه باقي نمانده است
رجب طيب اردوغان رييس‌جمهور تركيه در كنفرانس خبري مشترك با «اولاف شولتس» صدر اعظم آلمان در برلين، گفت كه اروپايي‌ها نبايد در ارتباط با اوكراين و غزه رفتار دوگانه داشته باشند.
به نوشته خبرگزاري آناتولي، اردوغان روز جمعه براي يك سفر رسمي دو روزه در رأس هيأتي عازم آلمان شد و پس از ديدار با «اولاف شولتس» صدر اعظم آلمان، در كنفرانس خبري مشترك با وي حضور يافت.
اردوغان گفت كه اسراييل از ابتداي جنگ تا‌كنون ۱۳ هزار فلسطيني از جمله زنان و كودكان و سالخوردگان را به قتل رسانده و همه‌چيز را در غزه نابود كرده است. او تأكيد كرد: «در نتيجه حملات، تقريبا چيزي به نام غزه باقي نمانده است».
رييس‌جمهور تركيه همچنين گفت: «اسراييل اكنون سلاح اتمي دارد، اما اگر از آنها سوال كنيد مي‌گويند كه نداريم، چرا؟ چون به خوبي از دروغ گفتن بهره مي‌برند».
او با بيان اينكه همه بايد براي تضمين صلح عادلانه و پايدار در غرب آسيا احساس مسووليت كنند، افزود: «اتفاقاتي كه در غزه مي‌افتد، بار ديگر ثابت كرد كه هيچ گريزي از راه‌حل دو دولتي بر مبناي مرزهاي ۱۹۶۷ نيست و اكنون اولويت اصلي توقف جنگ و رساندن بلامانع كمك‌هاي بشردوستانه به غزه است».
رييس‌جمهور تركيه گفت كه غرب در قبال اسراييل دچار عارضه رواني «بدهكاري» شده است؛ او ادامه داد: «اگر دست و پا و زبان‌مان را ببنديم، نمي‌توانيم از خودمان مقابل تاريخ دفاع كنيم، شايسته نيست كه جنگ اسراييل و فلسطين را تحت تأثير روان‌شناسي بدهكاري ارزيابي كنيم».
اردوغان تأكيد كرد كه تركيه بدهكار اسراييل نيست و اگر بدهكار بود نمي‌توانست راحت حرفش را به زبان بياورد، «اما برخي بدهكاران هستند كه نمي‌توانند به راحتي سخن بگويند».