يادي از داريوش صفوت به مناسبت زادروزش
آميزه دانش، هنر و عشق به موسيقي
گروه هنر و ادبيات
داريوش صفوت اگر هنوز در حيات بود، ديروز 95 ساله ميشد. اين رديفدان، موسيقيدان و نوازنده سهتار و سنتور 7 آذر ماه سال ۱۳۰۷ در شيراز به دنيا آمد. صبا در جايي از او به عنوان يكي از بهترين شاگردان خود ياد كرده و گفته بود كه دركي دقيق و ظريف از موسيقي ايراني دارد. داريوش صفوت همچنين از سال ۱۳۴۴ تا ۱۳۴۸ به تحقيق در رديف موسيقي سنتي ايران و تكميل سهتار نزد حاج آقا محمد ايراني مجرد رفت. اين رديفدان در سال ۱۳۴۷ مركز حفظ و اشاعه موسيقي ايران وابسته به سازمان راديو و تلويزيون وقت را بنيان گذاشت و تا سال ۱۳۵۹ مديريت آن را عهدهدار بود؛ جايي كه در گسترش موسيقي اصيل ايران و پرورش موسيقيدانان جوان نقش موثري داشت. در اين مركز هنرمندان بزرگ و چهرههاي شاخصي همچون داوود گنجهاي، جلال ذوالفنون، حسين عليزاده، محمدعلي كيانينژاد، پرويز مشكاتيان، محمدجليل عندليبي، محمدرضا لطفي، كرامت اصلاني، شاپور رحيمي، مجيد كياني، محمدرضا شجريان، داريوش طلايي، علياكبر شكارچي، داريوش پيرنياكان، نورالدين رضويسروستاني و... دورههاي آموزشي و پژوهشي خود را آغاز كردند و ادامه دادند.
صفوت همچنين در عرصه فعاليت در انتشار آثار مكتوب هم فعال بود، از جمله آثار او ميتوان به «خصوصيات موسيقي سنتي ايراني» به زبان فرانسه، «موسيقي ايران» به زبان فرانسه تحت نظارت شوراي بينالمللي موسيقي يونسكو، «رساله عرفان موسيقي ايران»، «موسيقي سنتي و عرفان شرقي» اشاره كرد. همچنين از داريوش صفوت دوتكنوازي سهتار و سنتور و نيز رديف آوازي موسيقي ايران با صداي حاتم عسگري منتشر شده است. از او به عنوان چهره برجسته موسيقي ايران ياد ميشود كه نقشي ارزنده در شكلگيري و نضج جريان موسيقي سنتي داشت. اين موسيقيدان برجسته فروردين ماه سال 1392 درحالي كه ٨٥ سال داشت، درگذشت.
در ادامه درباره اين چهره موسيقي از نگاه ديگران ميخوانيد.
محمد ايراني مجرد گفته: «هنگام نوازندگي داريوش صفوت نميتوانست سكوت كند و تحسين بياختيار بر لبانش جاري ميشد.» البته او براي تحسين دكتر صفوت به اينجا توقف نكرده و گفته بود: «من اگر فرزندي داشتم بيشتر از صفوت دوستش نداشتم.»
پرويز مشكاتيان هم درباره داريوش صفوت گفته بود: «من به عنوان كسي كه سالها در محضر استاد داريوش صفوت به تلمذ نشستهام، بيهيچ گماني بر آنم كه ايشان از برگزيدگان خداوند هستند. از شهر جانانند و از تبار راستينان اين سرزمين، بيهيچ اغراقي... او هميشه صحبت از جايگاه معنوي هنرمند، اخلاق هنرمند و واصل شدن به مبدا و ماخر و مركز زيباييها، به طريق اولي چشمپوشي از ماديات و ملموسات دنيا ميكرد.»
مجيد كياني هم با اشاره به ويژگي آموزشهاي صفوت بيان كرده بود: «مهمترين نكتهاي كه در آموزشهاي ايشان رعايت ميشد، اهميت دادن به معنويت در هنر موسيقي بود تا ما جوانهاي قديم را به اين سو بكشاند كه براي حفظ موسيقي ايراني، اخلاق از همه مهمتر است تا اين هنر بتواند جايگاه معنوي خودش را بيابد.»
سودابه فضائلي هم در مقالهاي كه به مناسبت هشتاد سالگي داريوش صفوت به چاپ رسيده بود، از او به عنوان «حكيم موسيقي» ياد كرده بود.
فاطمه واعظي معروف به پريسا نيز اينطور از او ياد كرده: «استاد صفوت فقط معلم من نبود، بلكه پدر هنريام بود و هر چه از موسيقي دارم از او دارم. او در موسيقي دستم را گرفت. چه در زمينه موسيقي و چه در زمينه معنويت و اخلاق زندهياد صفوت، كساني كه بضاعت علمي دارند بايد از او صحبت كنند، چراكه موسيقي از ديدگاه او تنها صوت، ملودي و رديف نبود، موسيقي براي او ابزاري براي توجه به عالمي ديگر بود، ابزاري براي درخود فرو رفتن و تزكيه نفس بود.»
جلال ذوالفنون هم با اشاره به شخصيت اين موسيقيدان گفته بود: «دكتر صفوت شخصيتي است مركب از دانش و هنر و اخلاق، همراه با قلبي آكنده از عشق و ايمان به موسيقي ايراني كه مدام در تپش است.»
مهدي آذرسينا با اشاره به نقش اثرگذار صفوت در تربيت موسيقيدانان بزرگ گفته: «دكتر صفوت انديشمندي است كه بر اثر سالها رياضت و تعمق براي درك زيربنا و اصول موسيقي دستگاهي ايران، به جايگاهي پرقدر و بالا دست يافت. در تمام رشتههاي موسيقي كساني تربيت شدند كه بعدها زمام اشاعه موسيقي نوين ايران را به عهده گرفتند و اين همه اتفاق نميافتاد، مگر به همت جناب استاد داريوش صفوت.»