زماني كه آقاي دكتر زالي، رييس سازمان نظام پزشكي بود، تلويزيون برنامهاي به كارگرداني مهران مديري داشت كه توهين مستقيمي به جامعه پزشكي بود. دكتر زالي در يك نشست خبري پشت پردههاي ساخت اين برنامه را توضيح داد و اقدام كرد و برنامه متوقف شد اما بعد از مدتي از سر گرفته شد. از اواخر دهه 1380 اين رفتار در دولتها شكل گرفت و در دولت اصولگرا و در دولت اصلاحطلب، به جامعه پزشكي توهين شد. در دوره آقاي احمدينژاد اين رفتار باب شد وقتي تعرفهگذاري را از سازمان نظام پزشكي گرفتند و در دوره آقاي روحاني هم اين هجمهها و بياحتراميها ادامه داشت. دولتها به مردم ياد دادند كه به جامعه پزشكي توهين كنند و بنابراين، پشت پرده سياسي دارد.
توفيقاتي كه در حوزه سلامت داريم حتما ماحصل حمايت نظام و دستاوردهاي دولتمردان بوده و الان كه احساس ميكنيم تا حدي حمايت دولت كمرنگ شده با اين مشكلات مواجهيم. بنابراين حمايت نظام و دولتمردان و فهم درست مسوولان بسيار مهم است. قطعا اگر در سالهاي قبل اين حمايت نبود اين توفيقات حاصل نميشد. ممكن است مواردي هم در سالهاي قبل بوده ولي قطعا برآيند كلي دولتها اين نبوده كه بخواهند جامعه پزشكي را تضعيف يا تخريب كنند. اين بحث، بيشتر فرهنگي است تا اينكه سياسي باشد.
شما چند سال است مشغول طبابت هستيد؟
از سال 1382.
سابقه زيرميزي به چه زماني برميگردد؟ وقتي شما دانشجو بوديد، پزشك زير ميزي ميگرفت؟
زير ميزي هميشه بود اما زمان دانشجويي من خيلي كم بود.
شما در صحبتهايتان مصداقهاي زيادي از رفتار قواي سهگانه داشتيد؛ تعرفههايي كه ديرتر از لايحه بودجه تصويب ميشود، مالياتي كه به زور از حقوق پزشك كسر ميشود، ظرفيتي كه غيركارشناسانه اضافه ميشود و... اينها رفتار دولتها و قواي سهگانه است. وقتي قواي سهگانه در اين 10 يا 15 سال گذشته حرمت جامعه پزشكي را رعايت نكردند چرا انتظار داريد مردم اين حرمت را رعايت كنند؟ به همين دليل گفتم دولتها به مردم ياد دادهاند كه حرمت جامعه پزشكي را رعايت نكنند. دولتي كه تا ماه خرداد به پزشك ميگويد تو بايد با همان تعرفه سال قبل كار كني ولي من تورم 40درصدي امسال را كنترل نميكنم.
حرف من هم همين است. خدشهاي كه در روابط بين پزشك و جامعه ايجاد شده ماحصل يك جريان سومي است و بنابراين، نه مردم مقصرند و نه جامعه پزشكي. مردم كه قطعا مقصر نيستند و شايد درصد كمي از جامعه پزشكي مقصر باشند و ممكن است يكي از همكاران ما رفتار نادرستي داشته باشد ولي اين يك نفر، همه جامعه پزشكي نيست.
واكنش شما در مورد اقدامات اخير دانشگاههاي علوم پزشكي در قبال پزشكان پيشكسوت چه بوده؟ از ابتداي امسال مواردي در دانشگاه علوم پزشكي تهران يا دانشگاه مازندران و شهرهاي ديگر بوده كه پزشك هنوز به سن بازنشستگي نرسيده و عضو هيات علمي و عضو بورد تخصصي بوده و به دليل رفتارهاي سياسي و مستقلش، وادار به بازنشستگي شده كه مثالهاي مشخص براي اين موارد موجود است.
خيلي از توفيقات ما در حوزههاي تخصصي، نتيجه زحمات اساتيد بزرگوار و فرهيختهاي است كه بسياري از اين افراد در اوايل دهه 1360 در كشورهاي پيشرفته بودند و با اينكه جايگاه بسيار خوبي هم داشتند به ايران برگشتند و به اين كشور خدمت كردند. حالا كه اينها به سن بازنشستگي رسيدهاند يا مسن شدهاند، دانشگاه علوم پزشكي و وزارت بهداشت و جامعه پزشكي بايد از خدمات تخصصي اينها تا هر زماني كه ممكن است استفاده كنند. بعضي از اين استادان بينظيرند و بعضيشان كمنظيرند. بحثي هم در مورد قوانين و باز شدن جا براي جوانها مطرح است كه بايد به فكر اين مساله هم باشيم و نيازمند هوشمندي و تدبير هستيم كه هم از ظرفيت استادان پيشكسوت استفاده كنيم و هم فضا و جا براي جوانترهايي كه به آنها نيازمنديم ايجاد كنيم. اگر جاي يك پيشكسوت را به يك جوان ميسپاريم، بايد براي حضور اين پيشكسوت هم فضايي ايجاد شود چنانكه در مواردي هم در بسياري كشورها اين اقدام انجام شده است. بنده با محروم شدن از خدمات پيشكسوتان مخالفم اما قوانين و آييننامهها و ايجاد فضا براي جوانها را هم بايد ديد و همه اينها را در كنار هم مديريت كرد.
وقتي به عضو هيات علمي 58 ساله ميگويند بايد درخواست بازنشستگي بدهي چه معنايي دارد؟ وقتي جراح در اتاق عمل بوده و مسوول حراست به اتاق عمل رفته و گفته شما بازنشسته شدي و ديگر حق ورود به دانشگاه نداري چه معنايي دارد؟
من چون در جريان اين موارد نيستم نميتوانم قضاوت كنم.
يعني گزارشها به شما نرسيده؟
به اين شكلي كه شما گفتيد خير. ولي حتما توصيه ما همين است و اين توصيه را دنبال ميكنيم كه از ظرفيت استادان استفاده شود. دكتر كلانتر معتمد 84 ساله است اما هنوز در دانشگاه علوم پزشكي مشغول فعاليت است. بعضا ممكن است كجسليقگيهايي اعمال شود كه اين كجسليقگيها مورد تاييد ما نيست.