حاشيههاي پررنگ سياسي ديدار ايران و فلسطين
از شادی نکردن شجاع به خاطر مردم غزه تا حذف زنان فلسطینی در تلویزیون
گروه ورزش
اولين حاشيه سياسي جام ملتهاي آسيا همان دقيقه 14 بازي ايران و فلسطين رقم خورد كه حواشياش تا همين لحظه ادامه پيدا كرده است. كافي است توي اينستاگرام و تویيتر پي تصوير شجاع خليلزاده بگرديد تا با انبوهي از متنهاي انتقادي به عكسي از مدافع تيم ملي ببينيد. همان عكسي كه درست لحظه بعد از گل شجاع به ثبت رسيد و مدافع تيم ملي را در حالت امتناع از خوشحالي بعد از باز كردن دروازه فلسطين نشان ميدهد.
طبيعي هم بود كه چنين اتفاقي ميافتد و حتما در ادامه متن به اين موضوع خواهيم پرداخت که رفتار شجاع خلیل زاده چطور حاشیه ساز شد.
اما چرا چنين واكنشي در سطح جامعه طبيعي بود؟ جنگ غزه با اسراييل و نقش ايران در حمايت از فلسطين از يكسو، كاهش محبوبيت بازيكنان تيم ملي در يك سال گذشته، قهر برخي هواداران با تيم ملي، اعتراضات پاييز و زمستان سال گذشته و نسبت آن با تيم ملي و رفتار بازيكنان در جام جهاني و اصلا خود تقابل با فلسطين در بازي نخست نشان ميداد كه اين مسابقه سويههايي فرافوتبالي پيدا خواهد كرد. مشخص بود عدهاي با نگاهي ريزبينانه وقايع اين تقابل را رصد ميكنند تا نكتهاي، حاشيهاي، داستاني بكشند بيرون و همانطور كه گفته شد خيلي زود در دقيقه 14 به هدفشان رسيدند. وقتي شجاع خليلزاده دروازه حريف را گشود دستانش را به نشانه خوشحالي نكردن بالا برد و اين درحالي بود كه بازيكنان با شادي به سمت او در حركت بودند و از همين لحظه ميتوان فهميد احتمالا اقدام شجاع شخصي و برنامهريزي نشده بوده.
24 ساعت مداوم اين سوال در شبكههاي اجتماعي دست به دست شد كه چرا خليلزاده شادي نكرد؟ اولين و قويترين ظن به خاطر شرايط غزه بود. عدهاي نوشتند شجاع به احترام درد و رنج مردم غزه كه زير بمباران هستند، خوشحالي نكرد. برخي ديگر هم شايعه كردند سردار سلامي، فرمانده سپاه در ديدار با بازيكنان و كادرفني قبل از اعزام به مسابقات از آنها خواسته بود بعد از گلزني به فلسطين به خاطر شرايط خاص منطقه خوشحالي نكنند! البته چنين چيزي نه در خبرهاي بيرون آمده از جلسه وجود داشت و نه تا پيش از اين در رسانهاي انتشار يافته بود.
شجاع خليلزاده تا لحظه نگارش اين متن در مورد دليل اقدامش چيزي نگفته است. کاربران اما در فضای مجازی با مقایسه اتفاقات جام جهانی و این مسابقات سوالاتی در مورد تیم ملی مطرح می کنند.آنها نگاه نكردند كه تنها خليلزاده بود كه اين كار را كرد و كل تيم را مخاطب قرار دادند.
ذكر اين نكته ضروري است كه از روي رفتار بازيكنان روي گلهاي به ثمر رسيده مشخص است كه هيچ كدام برنامهاي براي شادي نكردن بعد از گل نداشتند. وقتي كريم انصاريفرد در دقيقه 2 دروازه حريف را گشود و به ركورد 30 گل براي تيم ملي در 102 بازي رسيد، خوشحالي كرد و بازيكنان هم كه از گشوده شدن دروازه رقيب به آن زودي كيفور شده بودند با خوشحالي به سمتش دويدند. روي گلهاي سوم و چهارم هم همين طور. حتي روي گل دوم هم بازيكنان به سمت شجاع دويدند و حتي به نظر ميرسيد از تصميم او سورپرايز شدند.
پيگيريها از تيم ملي هم نشان ميدهد واقعا تصميم هماهنگي براي شادي بعد از گل در رختكن صورت نگرفته بود.
از اين منظر ميتوان به شجاع خليلزاده نقد وارد كرد كه چرا بدون هماهنگي با اعضاي تيم يك تصميم شخصي اتخاذ كرده و در مورد آن توضيح هم نميدهد. البته كه بازيكن آزاد است بعد از گل شادي انجام بدهد يا نه و حتي شادي نكردن به خاطر مردم غزه نه تنها امري مذموم نيست كه بسيار معنادار است. ولي وقتي شما عضوي از تيم هستيد و احتمالا به درجهاي از بلوغ رسيديد كه ميدانيد اوضاع از چه قرار است بايد حرفهايتر رفتار كنيد. كاري كه خليلزاده انجام نداد و تيم را بيدليل وارد يك دوقطبي كاذب كرد.
البته اين تنها حاشيه فرافوتبالي بازي نخست تيم ملي نبود. حاشيه دوم را رفتار صدا و سيما در پخش تصاوير بازي به وجود آورد. تلويزيون حين نمايش ديدار ايران مقابل فلسطين بارها و بارها تصاوير مربوط به تماشاچيان را سانسور كرد و به جاي آن از تصاوير تكراري بهره برد. درحالي كه تماشاچيان اين بازي ايرانيها و فلسطينيها يا نهايتا عربهايي بودند كه براي حمايت از فلسطين به اجوكشين سيتي رفته بودند. رفتار صدا و سيما اين پرسش را به وجود آورد كه به راستي مرزهاي سانسور كجاست؟ اگر كه بازي ايران و فلسطين و تماشاچيان اين دو كشور مشمول حذف ميشوند پس دقيقا چه چيزي را ميتوان در رسانه ملي نشان داد؟
برخي كاربران شبكههاي اجتماعي نوشتند به دليل وجود تماشاچيان فلسطيني بدون حجاب در ورزشگاه، صدا و سيما تصاوير مربوط به هواداران را نشان نميداد، چراكه با تصوير رسمي كه مدام از شرايط مردم فلسطين نشان ميدهد، تعارض دارد. هرچه بود بعد از بازي اينستاگرام و تویيتر پر شد از عكسهاي دختران فلسطيني حاضر در ورزشگاه با اين كپشن كه «آنچه صدا و سيما نميخواست شما از بازي ايران و فلسطين ببينيد» يا «صدا و سيما در حذف كردن حتي به زنان فلسطيني هم رحم نميكند»
اين دومين دورهاي است كه تيم ملي وارد يك تورنمنت ميشود و دوقطبيها دست از سر تيم برنميدارند. اين درحالي است كه همه تصور ميكردند وقتي مسابقات شروع شود و جو رقابتها كشور را فرا بگيرد جنجالها و دوقطبيها تمام ميشود. اتفاقي كه فعلا رخ نداده و حتي شايد كمي بيشتر هم شده است. اما اين اميدواري وجود دارد از بازي بعد مقابل هنگكنگ شرايط متفاوت شود، بازيكنان هماهنگتر و حرفهايتر رفتار كنند و فضاي يكپارچه حمايت از تيم ملي فوتبال ايران شكل بگيرد، البته اگر بعضيها بگذارند!