ديوان بينالمللي دادگستري
از اسراييل خواست تا عمليات نظامي در غزه را متوقف كند
تعميق انزوای بینالمللی اسراییل
دادگاه عالي سازمان ملل روز جمعه و در جريان نخستين حكم صادره ضمن تاييد صلاحيت خود جهت رسيدگي به پرونده نسلكشي اسراييل در غزه از اين رژيم خواست تا فعاليتهاي نظامياش را در اين نوار باريك متوقف كرده و بستر را براي ارايه كمكهاي بشردوستانه هموار كند. با اين حال آنگونه كه نيويوركتايمز و رسانههاي ديگر به نقل از منابع رسمي مدعي شدند، اين دادگاه بازه زماني را براي توقف عمليات نظامي مشخص نكرد. با اين حال ديوان از اسراييل خواست تا ظرف يك ماه گزارشي در باب فرآيند جنگ را دراختيار اين نهاد قرار دهد. لاهه از اسراييل خواسته تا از هرگونه اقدام تحريكآميز با توسل به اهرمهاي مختلف جلوگيري كرده و براي حراست از فلسطينيها تدابير لازم را اتخاذ كند.اين بيانيه با استقبال حماس و گروههاي مقاومت فلسطيني روبهرو شد. همزمان گروهي از تحليلگران بر اين باورند كه راي نخست لاهه شكاف ميان غرب و جنوب جهاني را افزايش خواهد داد.به نوشته رسانهها حكم اوليه لاهه گام اوليه در پروندهاي است كه توسط آفريقايجنوبي دراختيار اين نهاد قرار گرفت و در چارچوبش اسراييل به ارتكاب جنايت نسلكشي عليه فلسطينيها متهم شد. گفته ميشود اين پرونده فشارها بر نتانياهو و كابينه جنگ را افزايش خواهد داد.
در نشستي دو روزه در ماه جاري ميلادي، آفريقايجنوبي از اين ديوان خواست تا راي بر اقداماتي فوري صادر كند كه اسراييل را ملزم ميكند فورا به عمليات نظامي خود در غزه كه پس از حملات 7 اكتبر حماس آغاز شد، پايان دهد. طبق گزارش وزارت بهداشت حماس از نوار غزه، تعداد كشتهشدگان حملات بيامان و رو به فزوني اسراييل به غزه تقريبا به 26 هزار نفر - اكثرا زنان و كودكان- ميرسد و 7 هزار نفر ديگر زير آوار مدفون شدهاند و گمان ميرود كه كشته شده باشند. از سوي ديگر، حدود 85درصد از جمعيت 3/2 ميليون نفري فلسطين آواره شدهاند.
احكام دادگاه قطعي است و قابل تجديدنظر نيست، اما ضمانت اجرايي ندارد و بنيامين نتانياهو، نخستوزير اسراييل، پيش از اين گفته بود كه هيچ فرد يا نهادي نميتواند اسراييل را براي توقف جنگ تحت فشار بگذارد. با اين حال، حكم ديوان عليه اسراييل ميتواند زمينه را براي تحريمهايي عليه اسراييل هموار كند و فشار بيشتري را بر متحدان و حاميان نظامي اسراييل -ازجمله ايالاتمتحده كه قبلا اين پرونده قضايي را «بيارزش» توصيف كردهاند- جهت مهار اين بازيگر وارد كند.
روز پنجشنبه، ايلون لوي، سخنگوي كابينه اسراييل در مورد نتيجه آراي لاهه به نفع اسراييل ابراز اطمينان كرد. او به خبرنگاران گفت: «ما از ديوان بينالمللي دادگستري انتظار داريم اين اتهامات ساختگي و واهي را كنار بگذارد.» كنوانسيون نسلكشي 1948، هرگونه «اعمالي كه به قصد نابودي كلي يا جزيي، يك گروه ملي، قومي، نژادي يا مذهبي انجام ميشود» را ذيل عنوان نسلكشي تعريف ميكند. براي اتخاذ تدابير موقت، اثبات رفتاري معادل نسلكشي ضروري نيست، بلكه حداقل برخي اعمال ادعايي ميتوانند در كنوانسيون قرار گيرند. آديلا حسيم، وكيل آفريقايجنوبي در دادگاه مدعي شد كه اقدامات نسلكشي اسراييل شامل كشتار دستهجمعي فلسطينيها، وارد كردن آسيبهاي روحي و جسمي جدي به آنها، تحميل عمدي شرايط زندگي براي نابودي فيزيكي غزه بهطور كامل يا جزيي و حمله نظامي اسراييل به نظام مراقبتهاي بهداشتي غزه ميشود. او به دادگاه گفت كه هيچ چيز نميتواند جلوي اين اقدامات اسراييل را بگيرد، مگر دستوري ازسوي دادگاه لاهه. بدون اشاره به اقدامات فوري براي جلوگيري از اقدامات ارتش اسراييل، جنايات عليه مردم غزه ادامه خواهند داشت. نيروهاي ارتش اسراييل نشان دادهاند كه قصد دارند حداقل يكسال اين روند را دنبال كنند. علاوه بر آتشبس فوري، آفريقايجنوبي همچنين از دادگاه خواست تا دستور منع محروميت از دسترسي به غذا و آب كافي، كمكهاي بشردوستانه و تجهيزات و كمكهاي پزشكي را صادر كند.