درباره «گلريزان هنر ايران» و حواشياش
خانه، خانه هنرمندان است
سارا كريمان
گلريزان، يكي از رسوم زيبا در فرهنگ ايراني است. رسم كمك به انسانها و جمعآوري گروهي كمكهاي مادي براي رفع مشكل يك شخص يا گروه در همه جوامع وجود دارد. اين عمل، رفتاري متمدنانه در راستای پايداري و حركت به سمت توازن در هر جامعهاي است. اما نكته ظريفي در شيوه و بيان اين عمل در جامعه ايراني وجود دارد كه از آن صورتي ممتاز و خوشآيند ميسازد. فرد يا گروهي كه در يك جامعه دچار مشكل شده است معمولا با نوعي احساس تحقير مواجه ميشود و حتي دريافت كمك نيز براي آنها ايجاد نوعي حالت سرافكندگي ميكند. ايرانيان ساختار و تعريفي براي جمعآوري كمك ساختهاند كه تفاوت زيبايي را ايجاد ميكند. كلمه گلريزان بيشتر از همه يادآور رسم جوانمردي و پهلواني است كه در زورخانهها اجرا ميشود. در اين مراسم قطعه پارچهاي از جنس ترمه يا لنگ ورزشي در ميان گسترده ميشود و هر كس به فراخور وسع مالي خود مبلغي زير آن ميگذارد. حين مراسم پيشكسوت يا مرشد زورخانه جملاتي در وصف فردي كه براي او گلريزان كردهاند و رسوم فتوت و جوانمردي بيان ميكند. اهميت گلريزان در اين است كه فرد كمك شونده به خود افتخار ميكند و با سرافرازي و به دور از حس تحقير كمك را دريافت ميكند. اين رسم كمال جوانمردي و نيكوترين كنشهاي اجتماعي است. ايرانيان با اين رسم نشان ميدهند كه بروز مشكل در زندگي هر شخص يا گروه نه تنها چيزي از ارزشهاي آن نميكاهد بلكه عاملي در راستاي تقويت پيوند اجتماعي ميشود. هنوز در خاطره مردم ايران گلريزان جهان پهلوان تختي براي كمك به زلزلهزدگان بویين زهرا، جاودان است. در اين روزها وضعيت اقتصادي براي بخشهاي مختلف اجتماع
رو به دشواري نهاده است. ازجمله، شواهد حاكي از آن است كه خريد و فروش آثار هنري نيز با مشكلاتي همراه است. از ديگر سو برخي از نهادهاي فرهنگي و اجتماعي نيز با مسائلي مواجه شدهاند. خانه هنرمندان ايران، مدتي است در تامين هزينههاي جاري خود با چالشهايي مواجه شده است. خانه هنرمندان ايران يك تشكيلات فرهنگي و هنري غيردولتي، غير سياسي و غير انتفاعي و با شخصيت حقوقي و مالي مستقل است كه در سال 1378 با همت انجمنهاي هنري و پيشكسوتان فرهنگي ايران افتتاح شد. اهداف خانه هنرمندان ايران عبارتند از:
تلاش در جهت ارتقاي كمي و كيفي و ايجاد جاذبه و خلق آثار هنري برتر در عرصههاي مختلف هنر. ايجاد تعامل، تفاهم و همبستگي ميان موسسات هنري در سطح ملي به منظور رشد، اعتلا، نوآوري و افزايش غناي فرهنگي و هنري كشور. برقراري ارتباط مستمر با هنرمندان و جلب مشاركت فعالانه اعضا و هنرمندان كشور به منظور بررسي مسائل و يافتن راهكارهاي مناسب در جهت حل مشكلات فعاليتهاي هنري. تلاش به منظور برقراري ارتباط ميان هنرمندان با مسوولان هنري و اجرايي كشور. كوشش در جهت افزايش سطح آگاهي و دانش هنري مخاطبان. ارايه نظرات، پيشنهادات و مشاورههاي لازم به مراجع دولتي و خصوصي. برقراري ارتباط با نهادها و موسسات فرهنگي هنري در سطح بينالمللي به منظور تبادل تجارب، معرفي آثار و قابليتهاي هنري كشور به ساير فرهنگها و تمدنها. حمايت فرهنگي، مادي و معنوي از موسسات مختلف هنري كشور و هنرمندان تحت پوشش.
اعضاي هيات موسس خانه هنرمندان ايران گروهي از هنرمندان مطرح و چهرههاي نامآور فرهنگي بودند و شوراي عالي خانه هنرمندان ايران، نمايندگان هيات موسس خانه هنرمندان ايران ميباشند كه شامل خانه تئاتر ايران، خانه موسيقي ايران، خانه سينماي ايران، انجمن نقاشان ايران، انجمن طراحان گرافيك ايران، انجمن مجسمهسازان ايران، انجمن خوشنويسان ايران، انجمن شاعران ايران و جامعه مهندسان معمار ايران است. در مدت بيش از بيست و پنج سالي كه از فعاليت اين نهاد ميگذرد به معناي واقعي، خانه هنرمندان ايران بوده است و سهم مهمي از خاطره جمعي و فرهنگي ايران را به خود اختصاص داده است. در ساليان اخير مشكلات مالي و اعتبارات بخش بودجه اين نهاد شرايطي را به وجود آورد كه عملا بسياري از فعاليتهاي فرهنگي و علمي متوقف يا با دشواريهاي زيادي رو بهرو شد. اين شرايط جامعه فرهنگي ايران و هياتمديره خانه را به چارهجويي واداشت. رويداد هنري گلريزان در خانه هنرمندان ايران، ايدهاي فرهنگي در راستاي تامين بخشي از هزينههاي اين خانه و همچنين رونق فروش آثار هنرمندان است. در اين رويداد كليه فضاها و گالريهاي اين مجموعه به نمايش آثار هنرمندان مطرح ايران اختصاص پيدا كرده است. در كنار اهداف فرهنگي و اقتصادي اين رويداد سطح نمايشگاه برگزار شده درنهايت كيفيت است و به لحاظ هنري، يكي از مهمترين رويدادهای حال حاضر قلمداد ميشود. در اين نمايشگاه آثاري از هنرمندان معاصري چون محمد احصايي، پروانه اعتمادي، نصراله افجهاي، غلامحسين اميرخاني، ناصر اويسي، فريدون آو، بهمن بروجني، نيما پتگر، ژازه تباتبايي، صادق تبريزي، علي ترقيجاه، پرويز تناولي، ابراهيم جعفري، مهدي حسيني، رضا درخشاني، كامبيز درمبخش، گارنيك درهاكوپيان، ايران درودي، حسينعلي ذابحي، جعفر روحبخش، ايرج زند، حسين زندهرودي، همايون سليمي، جلال شباهنگي، علي شيرازي، كوروش شيشهگران، علياكبر صادقي، مسعود عربشاهي، منصور قندريز، پرويز كلانتري، ماركو گريگوريان، علي گلستانه، پريوش گنجي، فريده لاشايي، فرشيد مثقالي، حسين محجوبي، سيراك ملكونيان، فرشيد ملكي، نيكزاد نجومي، منوچهر نيازي و... قرار دارد. 70درصد آثار به نمايش در آمده از طرف هنرمندان وارد نمايشگاه شدهاند، 15درصد گالريها و 15درصد مالكين اثر كه نيمي از عوايد فروش آثار به خانه هنرمندان و نيمي به صاحبان اثر تعلق ميگيرد. شايان ذكر است كه اين نمايشگاه علاوه بر اينكه ميتواند بخشي از مسائل مالي را مرتفع كند، برنامهاي ارزنده در چارچوب ماهيتي و ساختار غير دولتي خانه هنرمندان است.
نمايشگاه گلريزان هنر ايران پنجشنبه ۱۷ اسفند ۱۴۰۲ ساعت ۱۰ صبح در خانه هنرمندان ايران افتتاح ميشود و علاقهمندان براي بازديد و خريد آثار ميتوانند از ۱۸ تا ۲۵ اسفند، همه روزه از ساعت ۱۰ تا ۲۰ به گالريهاي اين مجموعه مراجعه كنند.