سينماي مستقل زنده است
حسن لطفي
در اينكه كنار تفكري كه سينما را يكدست ميخواهد، نبوده و نيستم، شكي ندارم . تنوع فيلمهاي روي پرده آرزوي ديرينهاي است كه با آن ميتوان حق انتخاب را به مخاطب داد . در چنان حالتي اگر تمساح خوني، فسيل، هتل و.... پرفروش باشد كسي نميتواند خرده بگيرد . اما وقتي ناصر تقوايي، سعيد روستايي، جعفر پناهي و... به هر دليلي فيلم نسازند و اكران سينماها در اختيار فيلمهاي كمدي عامهپسند و سفارشي دولتي قرار گيرد وضعيت فرق ميكند . نميخواهم بگويم و بنويسم در چنان حالتي فيلمهاي فسيل و هتل و.... نميفروشد . قطعا اين فيلمها فروش بالايي خواهد داشت و چرخه اقتصاد سينما را به چرخش در ميآورد . اما در چنان حالتي بينندگاني كه پي سينمايي متفاوتتر و به گمانم درستتر، هنريتر، متعهدتر و.... هستند هم فقط در سينماي خانگي بهدنبال فيلمهاي مورد نظر خود نميگردند . فيلمهايي كه دغدغه سازندگانش فقط پاسخ به غم نان نيست . فيلمهايي كه به گواه تاريخ سينما ماندگارتر و جاودانهتر هم هستند . فيلمهايي كه در موارد بسياري از سر خوشي و در آرامش ساخته نشدهاند و سازندگانش براي ساخت آن چه مرارتها كشيدهاند و چه خطرها كردهاند. خلاف جهت سينماي مرسوم گام برداشتهاند و دوربينشان پي داستانها و روايتهايي بوده كه نوتر و تازهتر باشد . فيلمهايي كه بيش و پيش از هر چيزي نيازمند استقلالي است كه فيلمساز را از رفتن زير بليت سرمايه و فرمايشات دولتي و رسمي دور ميكند . استقلالي كه تحققش در سينما (بهواسطه وابستگي زيادش به پل و امكانات) چندان ساده نيست . ساده نيست ولي غير ممكن هم نيست . در سينماي دنيا فيلمهاي درجه يكي وجود دارد كه با تمام مشكلات موجود ساخته شده و دير يا زود به دست مخاطبش رسيده است . فيلمهايي که گاه در زمان ساخت خرجش با برجش همخوان نبوده و بعضي مواقع سازندهاش دست بهدامان هنرپيشه مايهداري شده و در مواقعي فيلمسازش با سادهترين و كم هزينهترين شكل ممكن ذهنيتش را به تصوير كشيده اما نتيجهاش به عالم سينما و مخاطبانش رنگ و بو وجلوه بهتري داده است . سينما را از چنبره عوامانه ساختن و حركت در مسيري سخيف خارج كرده است . فيلمهايي كه حكم شمعي در تاريكي پيدا كردهاند و..... نمونه يك چنين فيلمي را چند وقت پيش ديدم . فيلمي از محمد علي سجادي كه اقتباس درستي از رمان جاودانه صادق هدايت (بوف كور بود) در مورد اين فيلم و حركتي كه محمد علي سجادي در سالهاي اخير براي رسيدن به سينماي مستقل شروع كرده بايد مفصل نوشت . عجالتا فقط يك خبر خوش را تكرار كنم . سينماي مستقل ايران با تمام موانع رسمي و غير رسمي سر راهش هنوز نفس ميكشد .