بازگشت امید به طبیعت ایران
محمد درویش
در اوایل دولت دوم حسن روحانی، رییس وقت قوه قضاییه که اینک رییس‌جمهور هستند، ملاقاتی عمومی با گروهی از متخصصان و فعالان محیط‌زیستی برگزار کردند. در آن ملاقات از ابراهیم رییسی پرسیدم: چرا وقتی هنوز اتهام فعالان محیط‌زیستی بازداشت شده، اثبات نشده و دادگاهی برای بررسی اتهام‌ها برگزار نشده، به رسانه ملی کشور اجازه می‌دهید تا با عنوان جاسوسان محیط‌زیستی از آنها یاد شود و مهم‌تر آنکه چرا دقیقا اتهام‌های این فعالان محیط‌زیستی اعلام نمی‌شود تا ناخواسته دیگر فعالان هم چنین اشتباهی را تکرار نکنند؟ ایشان تذکر اول مرا وارد دانسته و فرمودند باید به آنها متهمین به جاسوسی اطلاق کرد و البته پس از پایان محاکمه، همه چیز آشکار خواهد شد. از آن گفت‌وگو بیش از ۵ سال گذشته و اینک در آستانه عید فطر قرار است هومن جوکار و یارانش پس از تحمل بیش از ۶ سال زندان، طعم آزادی را بچشند. اما هنوز هم هیچ یک از ایرانیان درنیافتند که دقیقا جرم این افراد چه بود و کجا راه خطا رفتند تا ناخواسته دیگر پژوهشگران میدانی حوزه محیط‌زیست و منابع طبیعی آن اشتباه را تکرار نکنند. به هر حال، محمد درویش هم مانند همه هموطنان و به‌ویژه فعالان محیط‌زیست از خبر آزادی آنها خوشحال است. بازداشت و زندانی شدن پرابهام آنها ضربه‌ای بزرگ و انکارناپذیر به روحیه کنشگران اغلب جوان حوزه محیط‌زیست زد و سبب شد تا عملا بسیاری از تشکل‌های محیط‌زیستی یا کاملا تعطیل شوند یا از کیفیت فعالیت‌های خود کاسته یا اقدامی برای تجدید پروانه فعالیت انجمن خود نکنند.
شک ندارم که سرانجام روزی پرده‌ها کنار خواهد رفت و درخواهیم یافت که پسِ پشتِ این ماجرا چه واقعیت‌هایی نهفته بوده. اما تا آن زمان، باید تمرکز خود را برای بازگشت روحیه و ترمیم آلام روانی آزادشدگان اختصاص دهیم. آنها بی‌شک در حوزه تخصصی خود در شمار سرمایه‌های ارزشمند شاخه تنوع‌زیستی و حیات‌وحش با تمرکز بر یوز ایرانی محسوب می‌شوند. در طول این شش سال، دست‌کم نیمی از جمعیت باقیمانده یوز را هم از دست دادیم. امیدوارم این سرمایه‌ها را از دست نداده و بتوانند با ترمیم روحیه خود، دوباره امید را به طبیعت وطن برگردانده و مجال یابند تا شاگردانی کاربلدتر تربیت کنند.