نمايش «روز پيروزي» زير سايه سنگين شكاف‌ها در كرملين

ولاديمير پوتين، رييس‌جمهور روسيه روز پنجشنبه در مراسم رژه روز پيروزي سخنراني كرد و وحدت و عزم كشورش براي ادامه جنگ در اوكراين را به نمايش گذاشت. در اين نمايش پوتين بار ديگر مواضعش را تكرار كرد و ضمن متهم كردن كشورهاي غربي براي ايجاد رويارويي جهاني گفت كه هيچ‌ كس اجازه نخواهد يافت تا بزرگ‌ترين قدرت هسته‌اي جهان را تهديد كند.رييس‌جمهوري روسيه گفت: «ما مي‌دانيم كه زياده‌روي در چنين جاه‌طلبي‌هايي به چه چيزي منجر مي‌شود. روسيه هر چه در توان دارد براي جلوگيري از بروز يك رويارويي جهاني انجام مي‌دهد. اما در عين حال، ما اجازه نمي‌دهيم احدي ما را تهديد كند. نيروهاي استراتژيك ما پيوسته در حالت آماده‌باش رزمي قرار دارند.»اما اين نمايش نظامي، تنش‌هاي حاكم بر راهروهاي كرملين و جامعه روسيه را پنهان نكرد.در نگاه اول، رژه امسال در ميدان سرخ نمايش معمولي از قدرت نظامي روسيه بود: بيش از 9 هزار پرسنل نظامي شركت داشتند، از جمله هزار نيروي فعال در «عمليات نظامي ويژه»؛ عنواني كه پوتين براي حمله نظامي‌اش به اوكراين لحاظ كرده است. رژه اين گروه به شكلي مكانيزه توسط يك تانك«تي-34» متعلق به دوران جنگ جهاني دوم هدايت مي‌شد كه نمادي از پيروزي شوروي است بر آلمان نازي در جنگ جهاني دوم. نهم مه روزي است براي بزرگداشت بيش از 25 ميليون سرباز و غيرنظامي شوروي كه در طول جنگ جهاني دوم جان باختند.در دوران رياست پوتين، دولت روسيه يادآوري جمعي از جنگ را به چيزي شبيه به يك مراسم مذهبي ارتقا داده است. اما از زماني كه روسيه حمله كامل خود به اوكراين را آغاز كرد، برگزاري اين رژه نظامي تا حدودي كمرنگ شده است. سال گذشته، پرواز هواپيماهاي نظامي بر فراز ميدان سرخ لغو و رژه امسال با استقرار يك تانك «تي-34» برگزار شد. به نظر مي‌رسد اولويت‌هاي خط مقدم بر مراسم ارجحيت دارند.
مانند سال‌هاي گذشته، پوتين امروز جنگ در اوكراين را ادامه آنچه روس‌ها جنگ بزرگ ميهني مي‌نامند، مطرح و اين ادعا را تكرار كرد كه روسيه در حال نبرد با «نئونازيسم» در اوكراين است. اين موضع‌گيري در حالي ايراد شد كه شواهد نشان مي‌دهد وضعيت روسيه در ميدان نبرد اوكراين بهتر از يك‌سال پيش است با اين همه پوتين از روس‌ها خواست تا در ميدان جنگ فداكاري بيشتري از خود نشان دهند. او در سخنراني قبل از رژه گفت: روسيه اكنون يك دوره سخت و انتقالي را پشت سر مي‌گذارد. رهبر روسيه گفت: سرنوشت سرزمين مادري، آينده آن به هر يك از ما بستگي دارد... ما روز پيروزي را در چارچوب عمليات نظامي ويژه جشن مي‌گيريم. همه شركت‌كنندگان - كساني كه در خط مقدم هستند، در خط تماس رزمي - قهرمانان ما هستند. در برابر استقامت و ايثار شما، سر تعظيم فرود مي‌آوريم. تمام روسيه با شماست، اما روز پيروزي امسال نيز در پس زمينه رسوايي رشوه‌خواري در ساختار وزارت دفاع روسيه رخ داد.ماه گذشته، تيمور ايوانف، معاون وزير دفاع روسيه در جريان تحقيقات فساد مالي به اتهام دريافت رشوه‌اي بزرگ بازداشت شد. به نوشته سي‌ان‌ان، اين رسوايي به واسطه دستگيري دو تاجر روسي برملا شد.به گزارش خبرگزاري دولتي روسيه تاس، ايوانف دست داشتن در رشوه‌خواري را رد كرده و حاضر است براي اثبات بي‌گناهي خود شهادت بدهد. در شرايطي كه بازداشت ايوانف به اتهام رشوه بر ساختار وزارت دفاع سايه‌اي سنگين انداخته، سرگئي شويگو، وزير دفاع، نقش معمول خود را در رژه روز پيروزي امسال ايفا كرد و قبل از سخنراني رييس‌جمهور به پوتين گزارش كار داد.كرملين و كارشناسان نتايج چنداني از عملكرد شويگو در 9 ماه مه در اختيار ندارند. اما دستگيري ايوانف منجر به گمانه‌زني‌هايي در مورد درگيري‌هاي داخلي در بالاترين رده‌هاي قدرت شده و فساد گسترده حاكم بر ساختار نظامي روسيه را عريان‌تر كرده است.ايوانف در قامت رييس ساخت‌وساز وزارت دفاع روسيه، مسوول نظارت بر پروژه‌هايي مانند بازسازي شهر بندري ماريوپول اوكراين بود كه توسط نيروهاي روسي در سال 2022 نابود شد.بازسازي بلوك‌هاي آپارتماني ويتريني در ماريوپول يكي از اصلي‌ترين محورهاي تبليغاتي دولت روسيه بوده است. اما براساس نتايج تحقيق انجام شده توسط فايننشال تايمز درباره ماريوپول اين گمانه‌زني تاكيد شد كه بودجه بازسازي توسط شركت‌هاي روسي كه برنده قراردادهاي ساخت و ساز دولتي شده بودند، از بين رفته است.ايوانف به دليل نقشش در جنگ اوكراين تحت تحريم امريكا و اتحاديه اروپا قرار دارد. اما سبك زندگي مجللش توسط بنياد مبارزه با فساد (ACF)، سازمان تحقيقاتي كه توسط رهبر مخالفان روسي، الكسي ناوالني اداره مي‌شود، بارها مورد توجه قرار گرفته است. به گفته ناظران، بنياد تحقيقات ناوالني بر فساد در روسيه تحت رهبري پوتين به شكلي بي‌امان متمركز است. هفته‌هاي اخير، ماريا پوچيخ، محقق ارشد ACF، با انتشار مجموعه‌اي مستند به نام «خائنان» كه ريشه‌هاي مانور قدرت پوتين در پس‌زمينه آزادي سياسي و اقتصادي را نشان مي‌دهد، توانسته بر بسياري از مباحث آنلاين روسيه مسلط شود. نتايج نشان مي‌دهد كه فساد در روسيه گسترش يافته و بخش‌هاي عمده‌اي از ساختار سياسي و نظامي كشور را دربرگرفته است. با اين همه گروهي از ناظران مي‌گويند، تلفات سنگين روسيه در ميدان نبرد اوكراين، هزينه‌هاي دفاعي اقتصاد روسيه را تقويت كرده است. تكنوكرات‌هاي پوتين اقتصاد را در بحبوحه تحريم‌هاي بين‌المللي مديريت كرده‌اند و كشور را به رشد توليد ناخالص داخلي بازگردانده‌اند.اما اقتصاد روسيه همچنان ناكارآمد و فاسد است. اين در حالي است كه استانداردهاي زندگي روس‌هاي معمولي در اقتصاد دوران جنگ پوتين به يك موضوع ثانويه تبديل شده است.