گروه سياسي| ۱۵سال پس از مناظرههاي دو به دو و رودر روي انتخابات رياستجمهوري در سال ۸۸، اينبار ۲نامزد باقي مانده در دور دوم ماراتن انتخابات دور نخست مناظرههاي خود را برگزار كردند. مسعود پزشكيان و سعيد جليلي اما در شرايطي مقابل يكديگر قرار گرفتند كه گفتماني ۱۸۰درجه متفاوت با هم را راهبري ميكنند.
مناظرهاي حول محور فرهنگ و سياست كه بر اساس اعلام صداوسيما قرار است در آن به حدود ۱۴پرسش مطروحه، پاسخ داده شود. صدا و سيما در پرسش نخست بحثي را مطرح كرد كه به جاي نامزدها، نهادهاي حاكميتي بايد به آن پاسخ دهند. طرح اين پرسش كه از نظر شما چرا مشاركت در انتخابات به ۴۰درصد كاهش پيدا كرد؟ هرچند با پاسخهايي از سوي نامزدها مواجه شد اما واقع آن است كه به جاي نامزدهاي انتخابات اين شوراي نگهبان است كه ميبايست در خصوص چرايي كاهش مشاركت در انتخابات پاسخ دهد. گفتمان دو نامزد انتخابات هم مبتني بر همان محتواي بنياديني است كه هر دو طيف از آن برخوردارند. پزشكيان مبتني بر كليدواژههايي چون عدالت، حاكميت قانون، پرهيز از تنش و تنشزدايي، به صورت انسجام اجتماعي و...تلاش ميکرد به پرسشهاي مطروحه پاسخ دهد. در نقطه مقابل نيز در براي جليلي برهمان پاشنه سابق ميچرخيد، طرح موضوعاتي كلي، مبهم، فاقد شفافيت و...مونولوگهاي جليلي را فاقد عناصر تازه ساخته بود. پزشكيان اما در ابتداي صحبتها تلاش كرد به چند گزاره حاشيهاي كه از سوي رقيبان برايش تدارك ديده شده، اشاره كرد. پزشكيان در خصوص خبر كذب گران كردن بنزين در دولت او كه توسط رسانههاي همسوي جليلي بر آن تاكيد ميشود، گفت: «قاطعانه اعلام ميكنم، بنزين را در دولتم گران نميكنم.»دومين خبر كذبي كه پزشكيان بر آن تاكيد كرد، خبر توهين پسرش به مولوي عبدالحميد بود كه در خصوص آن هم روشنگري گرد و گفت: « خبر دروغ منتشر كردهاند كه پسر من به مولوي عبدالحميد توهين كرده. اين خبر كذب است.» نامزد جريان اصلاحات همچنين در خصوص چرايي كاهش مشاركت ۶۰درصدي در انتخابات به رويكردهاي سلبي كه توسط افراد، جريانات و دولتهاي راديكال در پيش گرفته ميشود اشاره كرد و گفت: «روز به روز در حال از دست دادن پشتوانههاي اجتماعي به خاطر برخورد با دختران و محدودسازي اينترنت هستيم.»
پزشكيان همچنين گفت: «اينكه ۶۰ درصد مردم در انتخابات شركت نكردهاند، يعنيگيري وجود دارد؛ اين به خاطر رفتارمان با زنان و عدم وجود عدالت است.»
جليلي اما در پاسخ به پرسش مجري در خصوص چرايي كاهش مشاركت در انتخابات، مشاركت مردم در آوردگاههاي انتخاباتي را افتخار نظام دانست!اظهاراتي كه نه باعث اقناع مردم شد و نه حتي مجري برنامه را قانع كرد.جليلي در ادامه گفت: «برنامه من اين است كه مشاركت مردم در عرصههاي مختلف جديتر باشد.»
اعتراض پزشكيان به رويكردهاي تخريبي رقيب
در شرايطي كه طي روزهاي اخير دامنه وسيعي از پروژههاي تخريبي عليه پزشكيان به اجرا درآمده، هيچ برخورد قانوني با اين تخريبها از سوي نهادهاي مسوول انجام نشده است. موضوعي كه واكنش پزشكيان را در پي داشت. پزشكيان در اين خصوص گفت: من رفته بودم زيارت و عدهاي جمع شده بودند عليه من شعار ميدادند مرگ بر منافق، آيا من منافقم؟ من كه همه زندگيام را براي اعتقاداتم گذاشتهام؟ اين نامزد انتخابات همچنين به حمله طرفداران جليلي با شوكر به يكي از شهروندان به دليل حمايت از نامزد اصلاحطلبان اشاره كرد و اين نوع رفتارها را به عنوان عامل دوري شهروندان از مشاركت عنوان كرد.
پزشكيان: هر كجا منافع ما اقتضا كند، وارد مذاكره ميشويم
يكي از موضوعات محوري در گفتمان پزشكيان تاكيد بر تنشزدايي و انجام مذاكره در راستاي منافع ملي كشور است. مسعود پزشكيان در ادامه سخنانش بيان داشت: موضوعي كه آقاي جليلي درباره فضاسازيهاي رسانهاي ميگفتند بنده اگر ميآوردم كه سه يا چهار برابر ميشد.رفته بودم زيارت، برخي كه بهشان ميگويند حزباللهي، به من ميگفتند منافق. آيا من منافق هستم؟ مني كه تمام زندگي و كارم بر اساس اعتقادات است.نامزد انتخابات رياستجمهوري تصريح كرد: آن كساني كه پاي صندوق راي آمدند محرومين بودند كه زندگي آنها مشكل داشته است.پزشكيان ادامه داد: سياستهايي وجود دارد مثلا قانون برنامه در حوزه سلامت نوشته شده است اما چهار دهه اجرا نشده است؛ مجري وقتي عزم و اراده براي اجرايي آن ندارد بايد اين موضوع پيش بيايد. اگر بخواهيم مشاركت افزايش يابد مردم بايد باور كنند كه مسوولان سر همان سفرهاي مينشينند كه او مينشيند. وقتي سه قوه سفرهاي براي خودشان پهن كردند و با مردم جدا شدند مردم اين موضوع را ميبينند. الان اين واقعيت وجود ندارد. ما يك عده خواص هستيم كه سفره خودمان را داريم و مردم سفره ديگري دارند. مشكل فقرا ما هستيم، مشكل فقرا كه امريكا نيست. قانون و برنامه هم وجود دارد و بايد اجرا شود.نبايد آدمهاي خود را در دولت استخدام كنيم چرا از تنوع قومي دركشور استفاده نميكنيم؛ اگر جزو يك مذهبي است اگر كرد، عرب و سني است بايد از آنها استفاده كرد.
مردم اگر اجازه اعتراض داشته باشند مگر ديوانه هستند كه اغتشاش كنند
پزشكيان در پاسخ به اين پرسش كه به لحاظ سازوكار اجرايي، با چه سازوكاري امكان اعتراض مردم را بر اساس قانون اساسي فراهم ميكنيد؟گفت: اين يك راهحل علمي دارد و ما اگر بر اساس همين راهحل علمي حركت كنيم هيچوقت به شرايط فعلي دچار نميشويم. وي افزود: ما در مديريت 3 اصل داريم. اول اينكه چه كسي مسوول است، دوم اينكه چگونه بايد عمل كنيم و سوم اينكه چطور بايد پاسخگو باشيم. اگر ما در يك سيستم كه برنامه دارد مسوول را بياوريم و به او بگوييم كه تو مسوول هستي كه اين كار را بكني و اگر آن كار را نكرد او را مجازات كنيم، مشكلات قابل حل است و يك مدير به اين راحتي نميتواند حق يك كارگر را ندهد و يك دانشجو را به راحتي بيرون بيندازد. پزشكيان در پاسخ به اينكه براي اينكه يك اعتراض به اغتشاش تبديل نشود، چه برنامهاي داريد؟ گفت: اگر اجازه اعتراض داشته باشند مگر ديوانه هستند كه اغتشاش كنند. وقتي ما جواب مردم را نميدهيم خب معلوم است كه دست به اغتشاش ميزنند. نامزد اصلاحطلب انتخابات رياستجمهوري در ادامه مناظره گفت: الان مردم بيش از اينترنت پول فيلترشكن ميدهند و در اين فيلترشكن تازه آن محدوديت و كنترل هم ديگر نيست و به هر سايتي خواهند رفت.فيلترينگ و اينترنت آزاد در كجا بايد رعايت شود. نميتوانيد بگوييد ما ميخواهيم در يك قفس زندگي كنيم و ارتباطي با دنيا نداشته باشيم. مثلا در دانشگاهها براي ارتباط با دنيا به اينترنت آزاد نياز است. صاحبان شركتها با پلتفرمهاي بزرگ صحبت كنند و اين مساله مسووليتپذيري را حل كنند. چه كساني هستند كه الان فيلترشكنها را ميدهند؟پزشكيان تصريح كرد: يك وقتي تظاهرات و اعتصابات بود ولي الان كه هيچ خبري نيست؛ چرا الان فيلتر ميكنيد و مردم را از زندگي ساقط ميكنيد و دانشگاهها و بيمارستانها را هم با مشكل روبرو ميكنيد؟
مخالفان FATF در دولتهاي مختلف نظرات متفاوت دارند
پزشكيان همچنين گفت: FATF وقتي دولت قبل است مخالفت ميشود ولي در دولت بعد هست موافقت ميشود . او ادامه داد: ترامپ و نتانياهو با برجام مخالف بودند؛ آنها كه سفارت عربستان و انگليسي را آتش زدند مخالف بودند . نتانياهو خودش را ميكشت كه برجام اجرا نشود؛ ما هم در داخل دعوا كرديم تا اين برجام نشود. مسعود پزشكيان در ادامه سخنانش در مناظره گفت: ماشينهايي كه قيمت آن 20 هزار دلار است ما در اين مملكت كه حقوق حقوقبگيرانمان 200 دلار است، 100 هزار دلار ميفروشيم. در صورتي كه اگر ما مرز را باز كنيم كه ماشين خارجي بيايد، مشكل قابل حل است. ما در مملكت را بستيم و يك سري خودروهايي را توليد ميكنيم كه مردم مجبورند از همين خودروها استفاده كنند. اگر رقابت باشد حتما خودروسازان خودشان را اصلاح ميكنند.
اين نامزد انتخابات رياستجمهوري در پاسخ به اين سوال كه چطور در حوزه كارشناسي تفكرات مختلف و بعضا متضاد را در كنار هم خواهد چيد و تصميمگيري خواهد كرد؟ عنوان كرد: وقتي ميگويم كارشناسي، اقتصاد 125 فوق تخصص دارد. وقتي دو كارشناس ميآيند باز دو نظر مختلف دارند. اينكه كي در كجا كارشناس است، خودش يك مساله است. اينكه ديد ما چيست، ما گفتيم ديدمان حق و عدالت است. در بحث عدالت در سلامت و آموزش معتقديم كه نبايد مبتني بر بازار آزاد باشد. قرار نيست كه يك مادري كه فرزندش روي دستش در حال مرگ است، به او خدمات پزشكي ندهيم. قرار نيست كه يك روستايي در مدرسه بد بنشيند و يك عده آدمهاي پولدار بچههاي خود را با دوپينگ در مدارس خوب ثبتنام كنند و بعد بچههاي روستايي در كنار بچههاي پولدار با هم رقابت كنند. پزشكيان در بخشهاي پاياني اظهاراتش به اين نكته اشاره كرد كه در صورت بد عهدي طرف مقابل، از راهكارهاي جايگزين استفاده خواهد كرد تا منافع ملي ايرانيان را محقق سازد.