فرشاد مومني در نشست خبري رويداد «جايزه عالي نسب»:
مافياها در ايران براي حل مساله تورم بساطي را برپا كردند
فرشاد مومني، رييس موسسه دين و اقتصاد، در نشست خبري رويداد «جايزه عالي‌نسب» اظهار داشت: شرايط بسيار خاصي را در ايران در حال تجربه هستيم و نگراني‌ها درباره روندهاي واگرايانه و قهقراآميز در همه عرصه‌هاي حيات جمعي ما بيداد مي‌كند، به‌طور همزمان شاهد اين هستيم كه به‌طور غيرمتعارفي به جاي برانگيختن عزم، اداره و انگيزه براي برطرف كردن اين گرفتاري‌ها، متاسفانه آگاهانه و غيرآگاهانه عناصر انگيزه‌كش فعال است. از اين رو طبيعتا به اعتبار فلسفه وجودي موسسه مطالعات دين و اقتصاد مبني بر اينكه ايران و توسعه آن بايد در مركز توجه قرار داشته باشد، اين پرسش در موسسه مطرح بود كه ما به سهم خود در اين زمينه چه اقدامي انجام مي‌دهيم.
وي ادامه داد: تصور ما اين بود كه با مطرح كردن جايزه عالي‌نسب به سهم خودمان و مقدورات به‌طور همزمان چند موضوع را دنبال مي‌كنيم، مساله نخست اين است كه در بستر مناسبات رانتي قرباني بزرگ توسعه است. اگر به اسناد برنامه‌هاي توسعه كشور نگاه كنيم مي‌بينيم كه هر نسبتي را مي‌توان به اين اسناد داد به جز اينكه ارتباطي به ماجراي توسعه كشور داشته باشند.
مومني گفت: مگر مي‌شود در جامعه‌اي مساله توسعه را حذف كنيم كه اين حذف هم به اعتبار ذي‌نفعان رانتي شكل و شمايل پرتنوعي به خود گرفته و پس از اين حذف، احتمال بهبود وضعيت را داشته باشيم. ماموريت اصلي جايزه عالي‌نسب اين است که دوباره وجود گرامي به نام «ايران» را به همه يادآوري كند. چراكه در بستر مناسبات رانتي همه به دنبال منافع شخصي در حركت هستند و فراموش مي‌كنند كه منافع شخصي پايدار فقط در صورتي شكل مي‌گيرد كه ايراني باقي‌مانده باشد كه حالش خوب باشد و براي اينكه حال ايران خوب شود بايد محور همه تلاش‌ها توسعه باشد.
اين استاد اقتصاد دانشگاه علامه طباطبايي افزود: بر اين باور هستيم كه براي پيشبرد ماجراي توسعه اول بايد مساله و دغدغه توسعه در حيطه انديشه‌اي سامان پيدا كند، در شرايطي كه با كمال تأسف مراكز انديشه‌اي ما يكي از برترين ايام را از نظر تحمل كردن مداخله‌هاي ناروا و فشارهاي غيرعادي تجربه مي‌كند، به اهل علم و پژوهش در حيطه توسعه با تمركز بر نيازهاي معرفتي اين مساله در ايران يك انگيزه‌اي را از طريق رويداد جايزه عالي‌نسب ايجاد كنيم.
مومني با بيان اينكه همچنين به دنبال اين بوديم كه به جامعه اين پيام را بدهيم كه ولو اينكه حكومت به خادمان واقعي توسعه ايران بهاي كافي ندهند، اهل علم و دانايي هرگز كساني را كه گام‌هاي بزرگي در زمينه توسعه برداشته باشند فراموش نمي‌كنند، اظهار داشت: با مطرح كردن اين جايزه به نام استاد فقيد ميرمصطفي عالي‌نسب مي‌خواهيم بگوييم كه جامعه ما اگر بخواهد هويت توسعه‌‌اي پيدا كند بايد چهره‌هاي برجسته كه در دوران‌هاي سخت‌تر از شرايط كنوني گام‌هايي بزرگ در ساحت‌هاي نظر و عمل و در مسير توسعه كشور برداشته‌اند را به عنوان الگو معرفي كند. اميدواريم به همين بهانه به همان اندازه كه دغدغه ايران و توسعه ايران مطرح مي‌شود مساله قدرشناسي عالمانه از خادمان توسعه موضوعيت پيدا كند.
مومني همچنين درباره تامين مالي اين رويداد گفت: طبيعتا در اين مسير اولين كاري كه كرديم اين بود كه براي تامين مالي هزينه‌هاي اين رويداد به كارخانه عالي‌نسب مراجعه كرديم، يكي از افتخارات عالي‌نسب اين است كه جزو معدود بنگاه‌هايي است كه پس از فوت بنيان‌گذار همچنان با بالندگي و رونق در حال فعاليت است، در حال حاضر مديرعامل كارخانه سماورسازي عالي‌نسب برادرزاده استاد فقيد عالي‌نسب است كه وقتي اين مساله را با ايشان درميان گذاشتيم از اين موضوع استقبال فراتر از انتظار داشت.
مومني تاكيد كرد: يقين داريم آنچه كه ايران امروز گرفتار آن است در تسخير علم است و ما تافته جدا بافته در اين عالم نيستيم و مانند هر كشور ديگري اگر اهل علم انگيزه پيدا كنند قطعا مي‌توانيم از عهده گرفتاري‌ها بربياييم، مباحث ارزشمندي كه از سوي متفكران در رسانه‌ها منتشر مي‌شود درمي‌يابيم كه با معيارهاي علمي مي‌توانيم توضيح دهيم كه چرا به اين روز افتاده‌ايم و هم مي‌توانيم سازوكارهاي برون‌رفت از اين وضعيت را ارايه دهيم. به گمان ما اگر حكومت هم همراه باشد و به مقام علم ارج نهد و اين فشارهاي غيرعادي را به جامعه دانشگاهي و اهل علم را كاهش دهد مي‌توانيم جنبش اميدبخش توسعه خواهي را در ايران زنده كنيم.
وي ادامه داد: جايزه عالي‌نسب به اعتبار مهم‌ترين مولفه روش شناختي توسعه كه براساس آن توسعه پديده بين رشته‌اي است و اين جايزه مي‌تواند به تمام عرصه‌ها و رشته‌هاي علوم انساني و اجتماعي و حتي ادبيات تعلق بگيرد و اميدواريم به اعتبار كارهايي كه بسيار خوب در دانشكده‌هاي علوم سياسي و اجتماعي و روابط بين‌الملل و روانشناسي و... انجام شده اقدام موثري انجام شود و اين رويداد پيامي به اهل هنر و فرهنگ جامعه مي‌دهد كه همه تلاش‌ها به هدف اصلي يعني اعتلاي ايران برگردانيم كه تحقق اين موضوع هم از لحاظ انديشه‌اي فقط از مسير گرامي داشتن انديشه توسعه امكانپذير خواهد بود.
رييس موسسه دين و اقتصاد تاكيد كرد: امروز شاهد آن هستيم مافياها در ايران براي حل مساله تورم بساطي را برپا كردند و سراغ هر چيزي مي‌روند به جز آسيب‌شناسي فشارهايي كه به توليد ايران وارد شده است. از همين روي به توليد توجهي نمي‌شود و به جاي آن توجه‌ها به سمت مناسبات رانتي و فاسد است و تمام اين موضوعات نشان مي‌دهد كه از لحاظ انديشه‌اي چقدر به بسيج حداكثر ظرفيت‌هاي دانايي نياز داريم و اميدواريم كه برگزاري رويداد جايزه عالي نسب براي برگزيدن بهترين مطالعات در زمينه توسعه گامي باشد در مسيري كه آدرس‌هاي غلط را كنار بگذاريم و ذهنمان را به هدف كه توسعه است معطوف كنيم و كمكي شود تا دوباره بذر اميد در جامعه پاشيده شود.
مومني در پاسخ به اين سوال كه در داوري‌ها آيا سوگيري خاصي را دنبال مي‌كنيد گفت: در دوره رياست‌جمهوري احمدي‌نژاد فشارهاي غيرمتعارفي به گروه توسعه و برنامه‌ريزي دانشكده اقتصاد دانشگاه علامه وارد شد اما كسي فريادرس نبود اما در همان دوره وقتي احمدي‌نژاد با دانشكده اقتصاد دانشگاه شريف تعرضي داشت در موسسه مطالعات دين و اقتصاد چندين تلاش گسترده شخصي و نهادي را در دفاع از حريم علم و دانشگاه انجام داديم كه اين حساب و كتاب‌هايي در روش‌شناسي توسعه دارد و مي‌گوييم اگر كسي وقوف روش شناختي به نقص اطلاعات انسان‌ها داشته باشد، مي‌داند كه وجود رويكرد نظري رقيب مي‌تواند بزرگ‌ترين عامل اعتلابخشي باشد بنابراين چيزي كه براي حيات‌بخشي است، اين بوده كه از همه ديدگاه‌ها استقبال كنيم و داوران متناسب با اين موضوع هستند. موضوع اصلي اين است كه با اين تلاش‌ها يك گره معرفتي جدي را از مسير توسعه باز كنيم بنابراين به هيچ‌وجه گزينش رويكردي نخواهيم داشت.