سند چشم‌انداز ايران؛ براي ايران و براي يك زندگي معمولي
بامداد لاجوردي
بدون ترديد سند چشم‌انداز جمهوري اسلامي ايران در افق ۱۴۰۴ در برهه كنوني مهم‌ترين و مترقي‌ترين برنامه اجرايي يك دولت است كه مسعود پزشكيان مصرانه خواهان اجراي آن است؛ اين سند از يك زاويه پيشروانه‌ترين برنامه انتخاباتي بود كه تنها پزشكيان آن را مطرح كرد و اكنون با تنفيذ حكم رياست‌جمهوري مسعود پزشكيان ديگر به برنامه چهارساله اجرايي كشور تبديل خواهد شد. همچنين ايراني توسعه يافته، مردم‌سالار كه بارها در اين سند بر آن تاكيد شده، كابوس بنيادگرايان داخلي، سلطنت‌طلبان خارجي و دشمنان اين سرزمين است .
آنچه در اين سند بر آن تاكيد شده، آزادي و عدالت و رعايت حقوق انساني و امنيت اجتماعي و قضايي و كشوري برخوردار از سلامت، رفاه، امنيت غذايي، تامين اجتماعي، فرصت‌هاي برابر، توزيع مناسب درآمد، نهاد مستحكم خانواده، به دور از فقر، تبعيض و بهره‌مند از محيط زيست مطلوب تنها بخشي از آرمان‌هاي تصريح شده در سند چشم‌انداز است كه مسعود پزشكيان در ايام انتخابات و روز تنفيذ حكم رياست‌جمهوري خود بر تحقق آنها تاكيد داشت.
اهداف سند چشم‌انداز ايران عزيز، نه يك آرمانشهر خيالي و دور از دسترس، بلكه يك شهر واقعي است كه مردمش معمولي زندگي مي‌كنند و براي درمان و آموزش نياز نيست كرامت‌شان را بفروشند و شرف‌شان قرباني سياست‌هاي تبعيض‌آميز و اختلاف طبقاتي نمي‌شود. در صورت اجرايي شدن اين سند، ديگر كسي براي درمان بيماري خود، براي دوران بازنشستگي خود، براي تشكيل خانواده، براي سفر و فراغت تحقير نمي‌شود؛ همه اينها شاخص‌هاي يك زندگي معمولي هستند كه حق هر شهروند ايراني است، اما در ساليان اخير از جامعه دريغ شد.
پزشكيان در ايام تبليغات انتخاباتي، هوشمندانه به جاي طرح شعارهاي راديكال اما توخالي، بر سندي تاكيد كرد كه خواب را از چشم بنيادگرايان مي‌ربايد؛ تحقق اين آرمان‌ها براي ايران يك ضرورت است، چراكه سايه بنيادگرايان را دور و يك زندگي معمولي را براي ايران مهيا مي‌كند هر چند مسير تحقق اين اهداف آسان نيست و نياز به يك همگرايي و وفاق ملي دارد. رسيدن به ايراني كه در سند چشم‌انداز توصيف شده جز با هماهنگي نهادهاي حاكميتي و يكصدايي محقق نخواهد شد.
همه اميدواريم مسعود پزشكيان بتواند اهداف اين سند را محقق كند تا ديگر تاراج منابع محيط زيستي را شاهد نباشيم و آزادي‌هاي مشروع جامعه توسط دولت خدشه‌دار نشود.
سهل‌ترين مسير ممكن براي بازگشت اعتماد جامعه به صندوق راي و مشاركت سياسي اجراي سند چشم‌انداز است؛ با احياي زندگي معمولي است كه مي‌توان خاموشان انتخابات را بيدار و انگيزه كنشگري را براي آنها ايجاد كرد.
اين سند در سال 1382 و دولت محمد خاتمي تدوين و توسط رهبري به قواي سه‌گانه -وقت- ابلاغ شد، اما با روي كار آمدن دولت احمدي‌نژاد به بايگاني سپرده شد و ايران نتوانست در سال 1404 به قطب و الگوي كشورهاي منطقه تبديل شود.