سفر سه روزه مشاور امنيت ملي امريكا به چين پايان يافت
ماموريت ساليوان
به گزارش خبرگزاري شينهوا، شي جين پينگ، رهبر چين، روز پنجشنبه با جيك ساليوان، مشاور امنيت ملي ايالاتمتحده ديدار داشت، آن‌هم در شرايطي كه مناقشه ميان چين از يك‌سو و فيليپين و ايالاتمتحده از سوي ديگر در درياي چين جنوبي بالا گرفته است، در همين راستا جيك ساليوان، در سفر سه روزه خود تلاش كرد تا روزنه‌هاي ارتباطي ميان چين و امريكا كه امروز روابطي شكننده دارند را باز بگذارد. ساليوان در مقام مشاور امنيت ملي كاخ سفيد براي اولين‌بار با وانگ يي، وزير امور خارجه چين و يك ژنرال ارشد كميسيون نظامي مركزي پكن نيز ديدار كرد. با شروع جنگ تجاري از سال 2018 ميان پكن و واشنگتن، چين و ايالاتمتحده بر سر مسائل مختلف، از امنيت جهاني، مانند ادعاهاي چين در مورد درياي چين جنوبي، تا سياست‌هاي صنعتي در مورد خودروهاي الكتريكي و توليد پنل‌هاي خورشيدي، اختلاف‌نظر داشته‌اند. سفر ساليوان در اين هفته به منظور جلوگيري از تبديل شدن تنش‌ها به درگيري تمام عيار نظامي است. ساليوان پيش از ترك چين به خبرنگاران گفت: ما معتقديم رقابت با چين نبايد منجر به درگيري يا تقابل شود. ساليوان افزود: كليد مديريت مسوولانه از طريق ديپلماسي است. هر دو دولت مشتاق هستند تا روابط خود را در آستانه برگزاري انتخابات رياست‌جمهوري ايالاتمتحده در ژانويه حفظ كنند. مشاور امنيت ملي جو بايدن گفت هم پكن و هم واشنگتن به مديريت روابط متعهد باقي مي‌مانند و در پي آنند كه مفاد توافق شده در ملاقات شي و بايدن در سانفرانسيسكو در نوامبر گذشته را زنده نگه دارند. شي، رييس‌جمهور چين نيز در اين ديدار گفت درحالي كه تغييرات قابل‌توجهي در دو كشور و روابط چين و ايالاتمتحده رخ داده است، تعهد چين به رابطه پايدار، سالم با امريكا بدون تغيير باقي مانده است. ساليوان نيز اذعان داشت جو بايدن، رييس‌جمهور ايالاتمتحده متعهد به مديريت مسوولانه اين رابطه است تا اطمينان حاصل شود كه رقابت به سمت درگيري يا تقابل غيرقابل كنترل نظامي منحرف نمي‌شود. مشاور امنيت ملي بايدن افزود: در جايي كه منافع ما همسو است، بايد با يكديگر همكاري كنيم. حال قرار بر آن است كه در هفته‌هاي آتي براي تماس تلفني بايدن و شي مقدمه‌سازي شود. در اين ميان ساليوان نيز پيشنهاد كرد شي و بايدن مي‌توانند رودرور در اجلاس همكاري‌هاي اقتصادي آسيا- اقيانوسيه يا گروه 20 در اواخر سال جاري با يكديگر ديدار داشته باشند. ساليوان گفت، احتمال آن وجود دارد كه هر دو رهبر آنجا حاضر باشند و اگر چنين شود، طبيعي است كه فرصتي براي رايزني ايجاد خواهد شد. در ديدار شي و ساليوان، مسائل مربوط به شهروندان امريكايي بازداشت شده در چين و تايوان و همچنين درگيري بين چين و فيليپين در درياي چين جنوبي نيز مورد بررسي قرار گرفت. اين دو همچنين در مورد حمايت چين از روسيه، به ويژه در جنگ اوكراين، صحبت كردند. به گزارش رويترز، ارزيابي اخير ايالاتمتحده مدعي است چين فناوري دوگانه به روسيه صادر مي‌كند. اين فناوري‌ها روسيه را قادر مي‌سازد براي توليد موشك، تانك و ساير تسليحات از آنها استفاده كند. آنها همچنين درباره تلاش‌ها براي پايان دادن به جنگ اوكراين صحبت كردند، اما ساليوان گفت كه آنها هيچ پيشرفتي در اين زمينه نداشته‌اند. همچنين، درخصوص مسائل امينتي شركاي امريكا، مشاور امنيت ملي امريكا گفت توافق براي برقراري تماس بين فرماندهان نظامي در منطقه هند و اقيانوس آرام «دستاورد بسيار مثبت» ديدارهاي او بود. ساليوان افزود بازيگران منطقه‌اي و فرامنطقه‌اي اميدوارند كه ارتباطات نظامي و امنيتي را عميق‌تر كنند، اين گزاره مي‌تواند تعهد جانشين بايدن در اين باره را تضمين كند. مسائل و مناقشات چند دهه‌اي پيرامون تايوان با تيرگي روزافزون روابط اين جزيره با چين به دليل ادعاهاي پكن مبني بر اينكه تايوان بخشي از خاك چين است، برجسته شده است. تايوان، جزيره‌اي خودگردان كه در سال 1949 از چين كمونيستي جدا شد و درخواست‌هاي پكن براي پذيرش اتحاد با سرزمين اصلي را رد كرد. براساس قوانين داخلي امريكا، ايالاتمتحده بايد سخت‌افزار و فناوري كافي را براي جلوگيري از تهاجم به جزيره ارائه بدهد. دني راسل، معاون رييس‌جمهور در موسسه سياست جامعه آسيا در نيويورك و كه در شوراي امنيت ملي در دولت اوباما خدمت مي‌كرد به آسوشتيدپرس گفت كه ديدار ساليوان و شي بسيار مهم بود، چراكه شي، رهبر چين، ساليوان را فردي قلمداد كرد كه مي‌تواند «توسعه روابط مستقيم» براي كاهش تنش ميان اين دو ابرقدرت را رقم بزند. در واقع، رهبر چين ساليوان را خود جو بايدن مي‌داند و به باورش موضع ساليوان همان مواضع بايدن است. به گزارش رويترز، ساليوان همچنين صبح روز پنجشنبه به وقت محلي و پيش از ديدار با شي جين پينگ، با ژنرال ژانگ يوشيا، يكي از معاونان رييس كميسيون نظامي مركزي چين ديدار كرد. اين ديدار در نوع خود كم‌سابقه ارزيابي شد. طبق بيانيه وزارت دفاع چين، ژنرال ژانگ گفت كه اتحاد مجدد تايوان با سرزمين اصلي «ماموريت و مسووليت» ارتش است. در اين بيانيه آمده است كه چين از امريكا مي‌خواهد تا تباني نظامي بين ايالاتمتحده و تايوان و تسليح اين جزيره خودگردان را متوقف كند و از انتشار روايت‌هاي نادرست درباره تايوان جلوگيري كند. او البته توضيح بيشتري در مورد اين روايت‌هاي نادرست نداد.
ساليوان نيز گفت بسيار كم رخ مي‌دهد پكن و واشنگتن در سطح امنيتي فرصتي براي چنين تبادلي نظري داشته باشند و بر نياز به مديريت مسوولانه روابط ايالاتمتحده و چين تاكيد كرد. در مورد تايوان، در بيانيه كاخ سفيد آمده است؛ ساليوان اهميت صلح و ثبات را در ميان تنگه‌ها مطرح كرده است. پس از اينكه نانسي پلوسي، رييس وقت مجلس نمايندگان ايالاتمتحده، در آگوست 2022 از تايوان بازديد كرد، چين ارتباطات بين ارتش چين و ايالاتمتحده و در چند زمينه ديگر را به حالت تعليق درآورد. پس از ديدار شي و بايدن در ماه نوامبر در سانفرانسيسكو، مذاكرات تنها يك سال بعد به تدريج از سر گرفته شد. قرار است ديدارهايي ميان فرماندهان ارشد چيني و امريكايي صورت بگيرد. راسل از موسسه سياست جامعه آسيا و دستيار سابق وزير امور خارجه ايالاتمتحده در امور شرق آسيا و اقيانوسيه به رويترز گفت تماس در سطح ارشد بين درياسالار ساموئل پاپارو، فرماندهي فرماندهي هند و اقيانوس آرام ايالاتمتحده در هاوايي و همتاي چيني او برقرار خواهد شد كه اين امر نشان‌دهنده رويكرد تازه دو ابرقدرت براي حل مناقشات امنيتي منطقه است. راسل همچنين معتقد است اين گفت‌وگو در سطح فرماندهي صحنه مناقشه براي پيشگيري از بحران حياتي است، اگرچه پيش از اين ارتش چين در برابر آن مقاومت كرده است. درياسالار پاپارو نشستي خبري در مانيل با حضور رومئو برانر جونيور رييس نيروهاي مسلح فيليپين گفت كه ارتش ايالاتمتحده آماده رايزني در مورد اسكورت كشتي‌هاي فيليپيني در درياي چين جنوبي است. اخيرا، گارد ساحلي چين با شناورهاي فيليپيني درگير شده‌اند. همين امر باعث شد ايالاتمتحده اعلام كند قصد دارد كشتي‌هاي فيليپيني را اسكورت كند؛ امري كه اعتراض شديد پكن را به دنبال داشت.