شوراي آتلانتيك رويكرد رقباي انتخابات امريكا در ارتباط با ايران، روسيه و چين را بررسي كرد
پيام ماراتن 90 دقيقهاي ترامپ و هريس
در حالي كه جهان چشم به انتخابات رياستجمهوري ايالات متحده دارد و به نوعي سرنوشت دستكم بخشي از آن به نتيجه آن گره خورده است، مسائل سياست خارجي واشنگتن بيش از مسائل داخلي نمود پيدا كرده است. مناظره اخير دونالد ترامپ، رييسجمهور سابق و كامالا هريس، معاون رييسجمهور كنوني ايالات متحده در فيلادلفيا پيش از رايگيري در 5 نوامبر رخ داد. از تعرفهها گرفته تا انرژي و مهاجرت، و از چين تا خاورميانه، اين دو نامزد اغلب ديدگاههاي كاملا متضادي را در مورد موضوعات مختلف سياست خارجي ارايه كردند. آنچه در ذيل ميآيد، نظر كارشناسان شوراي آتلانتيك درباره بخشهاي مهم اين مناظره در رابطه با سياست خارجي امريكا است. جان هربست، مدير ارشد مركز اوراسيا شوراي آتلانتيك و سفير سابق ايالات متحده در اوكراين در يادداشتي در وبسايت شوراي آتلانتيك نوشت نامزدهاي رياستجمهوري عمدتا در بحث درباره جنگ روسيه با اوكراين، به جاي پاسخ درباره آينده آن، بر گذشته تاكيد داشتند. با اين حال، موضع ترامپ درباره آينده روشنتر از هريس بود. ترامپ بار ديگر تاكيد كرد كه به عنوان رييسجمهور منتخب به جنگ پايان خواهد داد، زيرا او ولوديمير زلنسكي، رييسجمهور اوكراين و ولاديمير پوتين، رييسجمهور روسيه را به خوبي ميشناسد و هر دو به او احترام ميگذارند. او همچنين ادعاي خود را تكرار كرد كه پوتين هرگز حمله تمامعيار عليه كييف را آغاز نميكرد اگر او، ترامپ، بر مسند قدرت بود. به گفته ترامپ، پوتين به اين دليل حمله كرد كه دولت بايدن ضعيف بود، به باورش عقبنشيني فاجعه بار امريكا از افغانستان مجوز حمله به اوكراين را صادر كرد. ترامپ همچنين اين موضعگيري را تكرار كرد كه ايالات متحده بهطور قابلتوجهي بيشتر از متحدان اروپايياش به اوكراين كمك كرده است. به زعم هربست، شايد هيجانانگيزترين لحظه در مورد روسيه و اوكراين زماني بود كه ناظران از ترامپ پرسيدند كه آيا ترامپ فكر ميكند پيروزي اوكراين در جنگ عليه روسيه به نفع ايالات متحده است؟ ترامپ پاسخ داد كه پايان دادن به اين درگيري خونين كه به قيمت «ميليونها جان» تمام شده است، به نفع امريكا نيز خواهد بود. در ادامه، اين تحليلگر مسائل اوكراين افزود كه رويكرد هريس نسبت به جنگ اوكراين مبهم بود و او به راحتي توانست ازپاسخ به پرسشهاي مجريان طفره رود. جاش ليپسكي، مدير ارشد مركز ژئواكونوميك شوراي آتلانتيك و مشاور سابق صندوق بينالمللي پول به رويكرد دو نامزد در قبال چين پرداخت. اين كارشناس اقتصادي نوشت كليد واژه «تعرفه » در اين مناظره بسيار تكرار شد. نامزدها با تعرفهها عليه تجارت با چين شروع كردند و در پايان نيز به موضوع تعرفهها بازگشتند. ليپسكي افزود: بحث تعرفهها در سال 1930 زماني كه «قانون تعرفه اسموت هاولي» تصويب شد، اجرايي نشد. اما ممكن است در سال 2025 بهطور بسيار جدي اجرايي شود چرا كه بهطور نسبي در دو دولت ترامپ و بايدن بهطور نسبي در جريان بود. اين تحليلگر بازار گفت در صورت روي كار آمدن ترامپ، جنگ تعرفهها ميتواند بر كل بازار جهان تاثير بگذارد و اين امر نشان ميدهد سياستگذاري اقتصادي بينالمللي در دو دولت گذشته تا كجا پيش رفته است كه اكنون دو نامزد نسبت به اقدام عليه چين متفقالقولند. نامزدها موافق بودند كه تعرفهها سودمند است؛ هرچند در مورد اينكه كدام بخشها بايد مجازات شوند و كدام كشورها بايد هدف قرار گيرند، اختلاف نظر داشتند. به باور ليپسكي، اقتصاد تعرفهها ساده است چرا كه معمولا تورمزا هستند. اين بدان معنا نيست كه نبايد هيچ اقدامي براي محافظت از بخشهاي حياتي يا تحريك توليد داخلي انجام دهيد. بلكه به اين معني است اگر ميخواهيد تعرفههاي هنگفت جديدي را معرفي كنيد، توضيح دليل آنها واجب است. ليپسكي نوشت در مناظره ترامپ و هريس اين توضيح وجود نداشت. در پايان، مدير ارشد مركز ژئواكونوميك شوراي آتلانتيك گفت: جنگ تجاري قبلي به ما نشان داد كه چين هزينه تعرفهها را پرداخت نكرده است. در عوض، شركتهايي كه هزينههاي واردات را پرداخت ميكنند، اين افزايش قيمتها را به مصرفكنندگان امريكايي منتقل ميكنند. پس، نتايج احتمالا در يك جنگ تجاري جديد يكسان خواهد بود. كيمبرلي دونوان، مدير ابتكار عمل اقتصادي در مركز ژئواكونوميك شوراي آتلانتيك و يك مقام ارشد سابق در شبكه اجراي جرايم مالي وزارت خزانهداري ايالات متحده نيز در رابطه با موضوع ايران و تحريمها عليه آن در وبسايت شوراي آتلانتيك به اظهارنظر پرداخت. در مناظره، ترامپ در پاسخ به اين پرسش كه در دولت احتمالي او، چگونه با بنيامين نتانياهو، نخستوزير اسراييل و حماس بر سر درگيري جاري غزه مذاكره خواهد كرد، مدعي شد دولت بايدن تمام تحريمهايي را كه ترامپ عليه ايران وضع كرده بود، لغو كرد و همين امر باعث شد تهران پول و نفوذ بسياري در منطقه كسب كند و به حمايت از گروههاي مقاومت همچون حماس بپردازد. ترامپ همچنين اين ادعا را مطرح كرد كه ايران در زمان او شكست خورده بود و هيچ پولي براي حماس يا حزبالله نداشت. به باور دونوان، ادعايي كه ترامپ مطرح كرد، دقيق نيست. اين كارشناس اقتصادي گفت پس از خروج ايالات متحده از برنامه جامع اقدام مشترك در سال 2018، دولت ترامپ تحريمهاي ايران را كه به عنوان بخشي از توافق هستهاي لغو شده بود، بازگرداند و كارزار فشار حداكثري اقتصادي را با هدف قرار دادن ايران و شركا و متحدينش در منطقه اجرا كرد. عليرغم اين تحريمها، ايران توانست با دور زدن تحريمها و پيشبرد برنامه هستهاي خود، از فشار غرب بكاهد و به نوعي جنگ در اوكراين نيز بر دولت امريكا فشار آورد تا به نوعي با تهران به تعامل نسبي برسد. نمونه آن در آزادسازي پولهاي بلوكه شده در كره جنوبي بود. دونوان نوشت كه تحريمهاي اعمالشده عليه ايران در دوران دولت ترامپ امروز نيز پابرجاست. دولت بايدن هيچ گونه تحريمي را عليه ايران تعليق يا لغو نكرده است و همانطور كه قبلا در تحقيقات شوراي آتلانتيك اشاره شده است، ايالات متحده بيش از 1600 تحريم را عليه رژيم ايران و متحدينش از جمله حماس و حزبالله حفظ كرده است. علاوه بر اين، همين هفته، خزانهداري امريكا به بهانه حمايت نظامي ايران و تحويل سلاح به روسيه تحريم كرد.
به زعم دنوان، در نگاهي به گذشته، هم ايالات متحده و هم اسراييل ميتوانستند اقدامات بيشتري براي اعمال تحريمها و محدود كردن توانايي حماس انجام دهند. اما در اين امر، بنا به دلايلي، از جمله مشكلات داخلي ناتوان بودند. با اين حال، اين نادرست است كه بگوييم تحريمهايي كه ايران، حماس يا ديگر شركا و متحدين ايران را هدف قرار ميدهند در هر مقطعي از دولت بايدن برداشته شدند، و اين گمراهكننده است كه بگوييم ايران حتي در دوران ترامپ نيز ورشكسته شد. ايران همواره به دور زدن تحريمها ادامه داده و بهطور نسبي نيز در آن موفق عمل كرده است. در پايان، دونوان گفت: اگر هريس و ترامپ دوباره با هم مناظره كنند، مايلم مواضع آنها را در مورد چگونگي استفاده از قدرت اقتصادي براي پيشبرد اهداف سياست خارجي ايالات متحده و حفاظت از منافع امنيت ملي بشنوم. بهطور خاص، خوب است كه بشنويم كه چگونه هزينهها، منافع و خطرات اتكاي شديد به ابزارهايي مانند تحريمها ، چه معنايي براي مواردي مانند قيمت گاز براي مصرفكنندگان امريكايي دارد؟