آيا اسراييل براي جنگ با لبنان آماده ميشود؟
محمد بيات
سلسله انفجار پيجرها، سيستمهاي راديويي و در پرده آخر ترور شهيد ابراهيم عقيل و جمعي از فرماندهان نيروي رضوان سبب افزايش گمانهزنيها در ميان تحليلگران درخصوص وضعيت امنيتي جبهه شمالي و آغاز جنگ گسترده ميان حزبالله و رژيم صهيونيستي شده است. البته گروه ديگري همچون باراك راويد خبرنگار «آكسيوس» معتقدند كه حملات اسراييل ميتواند با هدف جدا كردن مقاومت لبنان از تحولات غزه و رسيدن به نوعي توافق آتشبس باشد. فارغ از دو نگاه فوق به نظر ميرسد متغيرهايي همچون منافع شخصي نتانياهو، حذف رهبران ارشد مقاومت، حمله موشكي بيسابقه مقاومت لبنان، شرط دبيركل مقاومت درخصوص پايان جنگ در غزه و در نهايت سيگنالهايي همچون كشورهاي منطقهاي-فرامنطقهاي براي خروج شهروندان آنها از جنوب لبنان نشاندهنده افزايش احتمال باز شدن جبهه جديد در مرز فلسطين اشغالي و لبنان است.
به دنبال اقدام تروريستي موساد و واحد 8200 ارتش اسراييل در روزهاي هفدهم و هجدهم سپتامبر بيش از 4 هزار نيروي مقاومت و شهروند لبناني شهيد و زخمي شدند. به گفته سيد مقاومت حمله اخير صهيونيستها عبور از تمام «خطوط قرمز» بوده و ضربه سختي به حزبالله وارد كرده است. با اين حال دبيركل حزبالله تاكيد كرد كه اسراييل هركار ديگري ميتواند انجام دهد اما اراده حزبالله مبني بر شرط پايان يافتن جنگ در غزه كنار گذاشته نخواهد شد. تنها 48 ساعت بعد جوخه ترور رژيم به وسيله چهار موشك طبقه منفي دو ساختماني هفت طبقه را هدف قرار داد و موجب به شهادت رسيدن ابراهيم عقيل و حداقل 11 تن از فرماندهان ارشد يگان رضوان شد.
طي شبانهروز اخير رژيم صهيونيستي مدعي شده است كه به دنبال 80 حمله به جنوب لبنان قريب به 400 لانچر حزبالله را كه آماده حمله تلآويو و حيفا بوده را هدف قرار داده است. در سوي مقابل حزبالله لبنان همزمان با حملات پهپادي مقاومت عراق در پنج موج شمال فلسطين اشغالي؛ به ويژه حيفا را هدف قرار داد. در جريان اين حمله بيش از 10 موشك (مانند فادي- 1و فادي-2) مورد استفاده قرار گرفتند و عمق حملات تا 60 كيلومتر افزايش يافت. پايگاه هوايي رامات ديويد يكي از مكانهاي اصلي مورد حمله حزبالله بوده است. تصاوير منتشر شده از اين منطقه بندري حاكي از برخورد موشكها به برخي مناطق شهري و وقوع آتشسوزي گسترده است. در جريان حملات حزبالله حداقل 3 نفر زخمي شدند. البته برخي منابع غيررسمي كشته شدن چندين صهيونيست را تاييد ميكنند.
به گزارش روزنامه امريكايي «وال استريت ژورنال» لشكري متشكل از هزاران تكاور و چترباز از جبهه غزه، عازم مرز مشترك با لبنان شدند. به گزارش منابعي امريكايي هنوز هيچ نشانهاي مبني بر قصد رژيم براي حمله به جنوب لبنان مشاهده نشده اما اگر تصميم سياسي براي انجام اين حمله گرفته شود، چند هفته اجراي آن به طول خواهد انجاميد. البته تلآويو ميتواند حمله سريعتري را پيش از آماده شدن نيروهاي اصلي آغاز كند. پس از اعلام يوآو گالانت و بنيامين نتانياهو مبني بر تغيير تمركز ارتش اسراييل از جبهه جنوبي به شمال فلسطين اشغالي، ميزان تمركز نيروهاي اسراييلي در نقاط مرزي افزايش يافته است. علاوه بر نيروهاي رزمي، واحدهاي درماني-امدادي شمال اسراييل نيز در وضعيت آمادهباش قرار داشته و آماده گسترش جنگ در جنوب لبنان بودند.
در شرايط كنوني باز شدن جبهه شمالي، بدون آگاهي كامل رژيم از تمام توانمنديهاي حزبالله موجب آغاز بحراني جديد در فلسطين اشغالي خواهد شد. نيروهاي رزم فرسوده اسراييل كه به تازگي ماموريت آنها در جبهه جنوبي پايان يافته حال بايد خود را آماده مقابله با نيروهاي كاركشته حزبالله كنند كه بر جغرافياي جنوب لبنان مسلط هستند. در سوي مقابل مقاومت لبنان نيز به دليل شرايط داخلي اين كشور و همچنين عدم ضرورت آغاز جنگ بزرگ در شرايط كنوني همواره بر اين نكته تاكيد كرده است كه تبادل آتش در جبهه شمالي تنها با هدف پايان يافتن جنگ در غزه است و با برقراري آتشبس در اين منطقه، مقاومت لبنان نيز از مواضع خود عقبنشيني خواهد كرد. امريكاييها نيز در آستانه انتخابات رياستجمهوري ترجيح ميدهند تا جبهه جديدي در لبنان باز نشده و حداقل عدم گسترده در جبهه شمالي بتواند دستاوردي براي عاموس هوخشتاين و تيم سياست خارجي دولت بايدن باشد. به عبارت ديگر واشنگتن در شرايط كنوني جنگ با حزبالله را برخلاف منافع ملي خود دانسته و خواستار تغيير وضعيت امنيتي در مرز لبنان و فلسطين اشغالي است.
تنها ذينفع كنوني جنگ لبنان را ميتوان نتانياهو و متحدان راستگراي وي در كابينه دانست. «بيبي» سعي دارد براي بقا در پست نخستوزيري و عدم سقوط كابينه، دامنه بحران را به همسايه شمالي گسترش داده تا از اين طريق بتوانند ائتلاف شكننده راستگرايان افراطي را حفظ نمايند. شايد به همين دليل دولت بايدن به دنبال جلب نظر مخالفان نتانياهو براي دادن تضمين سياسي به وي جهت بقاي كابينه بود. حال بايد منتظر ماند و ديد كه آيا اسراييل و حزبالله با وجود تشديد تنش از لبه پرتگاه عقبنشيني كرده يا اراده نتانياهو زمينه گسترش جنگ در جغرافياي لبنان و به دنبال آن سراسر خاورميانه را فراهم خواهد كرد.
كارشناس ارشد مسائل خاورميانه