نگاهي به فيلم «جوكر ۲» همزمان با شروع اكران جهاني
تكراري اما تاثيرگذار
فرزاد حسني
فيلم «جوكر ۲» با كارگرداني تاد فيليپس و بازگشت واكين فينيكس در نقش آرتور فلك (جوكر)، به يكي از مورد انتظارترين فيلمهاي سال تبديل شد. پس از موفقيت عظيم اولين قسمت «جوكر» در سال ۲۰۱۹ كه با نگاهي متفاوت به داستان شخصيت نمادين جوكر، تحسينهاي فراواني را برانگيخت، ادامه اين فيلم نيز به سرعت مورد توجه مخاطبان و منتقدان قرار گرفت.
فيلم «جوكر ۲» از همان ابتدا انتظارات بالايي را ايجاد كرد. موفقيت اولين فيلم، استانداردهاي خاصي را براي ادامه آن تعريف كرد و طرفداران اميدوار بودند كه اين فيلم نيز بتواند همان تاثير عميق روانشناختي را برجاي بگذارد. منتقدان عمدتا به تمهاي تيره و روانشناختي فيلم و عمق شخصيتپردازي واكين فينيكس پرداختهاند.
يكي از نكات برجسته فيلم، بازي واكين فينيكس است كه بار ديگر توانسته به زيبايي از پيچيدگيهاي رواني شخصيت جوكر پرده بردارد. آرتور فلك، فردي آسيبديده از جامعهاي است كه او را به حاشيه رانده و در نهايت او را به جنون كشانده است. فينيكس با نمايش طيفي از احساسات، از اضطراب و ترس گرفته تا خشم و انتقام، تماشاگر را در عمق ذهن اين شخصيت گمشده فرو ميبرد.
نكتهاي كه منتقدان بر آن تاكيد كردهاند، لحن تيره و ناخوشايند فيلم است. تاد فيليپس در اين فيلم هم مانند قسمت اول، از فضاي شاد و اميدبخش فاصله ميگيرد و به دنياي تاريك و نااميدكنندهاي ميپردازد كه در آن هر لحظه ميتواند فردي مانند آرتور فلك به يك شخصيت خطرناك و مرگبار تبديل شود. اين ديدگاه نسبت به جامعه مدرن، با وجود برخي انتقادها، همچنان جذابيت خاصي براي تماشاگران دارد.
منتقدان همچنين از فيلمبرداري و طراحي صحنه فيلم تحسين كردهاند. نورپردازيهاي سرد و سايههاي سنگين به خوبي جو نااميدكننده فيلم را منعكس ميكند. صحنههاي داخلي و خيابانهاي پر از تنش شهري، به خوبي حس فشار و تنگناي رواني آرتور را منتقل ميكند.
اما برخي منتقدان انتقادات خود را نيز مطرح كردهاند. يكي از مواردي كه بهطور گسترده مورد بحث قرار گرفته، اين است كه «جوكر ۲» به شدت به موفقيت فيلم اول متكي است و نوآوريهاي چنداني در داستان يا شخصيتپردازي به همراه ندارد. در واقع، برخي معتقدند كه فيلم بيش از حد بر كليشههاي آشناي شخصيتهاي ضدقهرمان تكيه كرده و به همان مسيرهاي تكراري روانشناختي پرداخته است.
از سوي ديگر، برخي منتقدان به پيامهاي اجتماعي فيلم اشاره كردهاند. «جوكر ۲» نيز همچنان مانند فيلم اول به موضوعات مهم اجتماعي مانند نابرابري، بيعدالتي و بياعتنايي جامعه به افرادي كه در لبه فروپاشي رواني هستند، ميپردازد. اما برخي معتقدند كه اين پيامها گاهي بيش از حد مستقيم و سادهلوحانه ارايه ميشوند و در نتيجه عمق كمتري نسبت به قسمت اول دارند.
با اين حال، يكي از نكات مثبت فيلم، موسيقي هيلدور گودنادوتير است كه به خوبي توانسته تنشها و درام فيلم را با موسيقيهاي خاص و سنگين همراه كند. موسيقي در «جوكر ۲» نه تنها همراهكننده صحنههاست، بلكه در برخي لحظات خود تبديل به عنصري از داستانسرايي ميشود.
در نهايت، «جوكر ۲» با وجود برخي انتقادات، همچنان اثري قدرتمند است كه ميتواند مخاطبان خود را به چالش بكشد. بازي واكين فينيكس، كارگرداني تاد فيليپس و فضاي تيره و غمانگيز فيلم همگي دست به دست هم دادهاند تا ادامهاي شايسته براي «جوكر» ۲۰۱۹ ايجاد كنند. اگرچه شايد برخي تماشاگران به دنبال نوآوري بيشتري در داستان بوده باشند، اما «جوكر ۲» همچنان توانسته تاثيرگذاري خود را حفظ كند و به عنوان يكي از آثار مهم سينماي معاصر مطرح شود.