خويشتنداري متقابل؛ عنصر مفقوده در ايران و آلمان
واكنش ايران به اين اقدامات تحت عنوان وعد صادق يك و 2، روند تدريجي تخريب روابط ايران با اروپا تا اين حد سابقه نداشته. صدور بيانيه مشترك شوراي اروپايي با امارات در مورد جزاير ايراني ابوموسي، تنب بزرگ و كوچك، قرار دادن نام سپاه در ليست تروريستی و تحريم سه خط هوايي ايران -كه مشكلات فراواني را براي مردم به دنبال دارد- به نظر ميآيد اتخاذ اين سياستها و تصميمات در شرايط كنوني بهويژه بعد از عمليات مذكور از سوي ايران جدي شده است اما عامل و بهانه اصلي اين كار از سوي اتحاديه و كشورهاي اروپايي بيشتر همكاري نظامي ايران و روسيه و تاثير آن بر جنگ اوكراين است. اروپا با چنين اقداماتي به اين سمت حركت ميكند كه از همكاريهاي سازنده مشترك براي اصلاح رفتار، دور شده و خود را نيز در موضع آسيبپذيري به لحاظ سياسي و منطقهاي قرار ميدهد. اروپايي كه خودش براي رسيدن به مدار عقلانيت و همكاريهاي مشترك درون قارهاي كه فرهنگ يكدستتري دارد. چند سده جنگ داخلي داشت و بايد نسبت به تحولات دروني كشورها خويشتنداري بيشتري از خود نشان بدهد و نبايد اشتباه محاسباتی داشته باشد كه در شرايط فعلي منطقهاي و جهاني فرصتي فراهم شده تا اين قاره كه رابطهاش با ايران به حداقل رسيده و ايران را هم به دليل اتفاقاتي كه در منطقه افتاده و ماجراي غزه و لبنان و تحركات اسراييل در اين منظقه، ايران را در نقطه ضعف بپندارد و به اين سمت برود كه روابطش را با ايران به طور كمي و كيفي كاهش بدهد. ايران كارتهاي بازي زياد دارد و در حالي كه تبعات اقدامات اروپايي عليه ايران كه بالا اشاره كردم، غيرقابل پيشبيني است و حداقل نه فقط براي روابط سياسي دو طرف بلكه براي صلح و امنيت جهاني سازنده نيست، ناخودآگاه ايران را بيشتر به سمت روسها هل ميدهد. سلسله اقدامات اروپا بيشتر جنبه سياسي دارد براي تضعيف ايران و فاقد عنصر سازنده و تعميق روابط است كه داراي تبعات اجرايي، حقوقي، منطقهاي و بينالمللي قابلتوجهي در سطح روابط دو جانبه با ايران و نيز در سطح منطقه و فضاي بينالمللي است. اروپا در اين شرايط منطقهاي نبايد آتش بيار معركه باشد بلكه با توجه به تجربه و آشنايي به فرهنگ خاورميانه تلاش كند سطح تنشها را پايين بياورد و نبايد اجازه بدهد كه اينگونه اتفاقات كه بالا ذكرشان رفت، روابط طرفين را متشنج كند بلكه هر دو طرف بايد با ديپلماسي، مذاكره و ايجاد درك مشترك از موضوعات و پرداختن به ريشه مشكلات و برطرف كردن سوءتفاهمات مانع از آن شوند كه زمينه گفتوگو از بين برود. ايران هم نبايد اجازه بدهد آنچه در همكاري با روسيه دارد يا در كمك به دفاع مشروع گروههاي مقاومت انجام ميدهد جداي از نحوه، دلايل و انگيزههاي آن سبب شود روابط ايران و اروپا از مدار عقلانيت خارج شود. البته به ياد داريم آلمان در حمايت از صدام در جنگ تحميلي و قرار دادن سلاحهاي شيميايي دراختيار آن، كارنامه سياهي در روابط خود با ايران بر جاي گذاشت ولي بايد از گذشته روابط و عملكرد كشورها درس گرفت و نه آنكه اقدامات كشورها موجب افزايش فاصلهها و توسعه و گسترش تنش ميان آنها شود. جهان نياز به همكاري كشورها دارد تا بر اين اوضاع نابسامان غلبه كرد و سايه جنگ را از سر دنيا زدود. انشاءالله!
ديپلمات بازنشسته و سفير پيشين ايران در اردن