اسراييل بار ديگر زيرساخت‌هاي حوثي‌ها را بمباران كرد
صنعا و حديده زير آتش
رسانه‌هاي غربي و منطقه‌اي مدعي شدند كه ارتش اسراييل بامداد پنجشنبه، تنها چند ساعت پس از آخرين حمله حوثي‌ها به مواضع تل‌آويو، اهداف اين گروه در يمن را هدف حملات مرگباري قرار داد. در همين راستا، نصرالدين عامر، معاون دفتر رسانه‌اي حوثي‌ها با انتشار پستي در شبكه ايكس نوشت كه در حملات هوايي اسراييل به بندر و تاسيسات نفتي در نزديكي صنعا، 9 نفر كشته و سه نفر ديگر زخمي شدند. ناظران مي‌گويند، اسراييل در جريان حملات روز پنجشنبه نيروگاه‌هاي حزيز و ذهبان در نزديكي پايتخت و بندر حديده و تاسيسات نفتي راس‌عيسي را نيز بمباران كرد. در اين ميان، ارتش اسراييل نيز مدعي شد اين حملات هوايي در واكنش به حملات موشكي و پهپادي حوثي‌ها به اسراييل در سال گذشته بود كه به ادعاي اين رژيم در جريانش بيشتر پرتابه‌ها رهگيري شدند. در اين ميان، يسراييل كاتز، وزير دفاع راديكال اسراييلي در پي اين حملات خطاب به رهبران حوثي‌ها مدعي شد: «دست اسراييل به شما نيز خواهد رسيد.» به ادعاي خبرگزاري سي‌ان‌ان، تنش‌ها بين اسراييل و حوثي‌ها در ماه‌هاي اخير تشديد شده است. يك سال پيش حوثي‌ها در واكنش به حملات اسراييل به غزه، كشتي‌هاي اسراييل يا كشتي‌هايي به مقصد سرزمين‌هاي اشغالي را هدف قرار دادند و اعلام كردند كه حملات پهپادي و موشكي به درياي سرخ و باب‌المندب تا مادامي كه جنگ در غزه جريان داشته باشد، ادامه دارد. اخيرا نيز اين گروه اعلام كرد كه برخي مواضع اسراييل را هدف پرتابه‌هاي خود قرار داده است. همزمان آن‌گونه كه سي‌ان‌ان مدعي است، نيروهاي دفاعي اسراييل (IDF) ادعا كردند كه اوايل پنجشنبه پس از رهگيري موشكي كه ارتش اسراييل از يمن پرتاب كرده بود، آژيرهاي خطر در مركز اسراييل شنيده شد. ارتش اسراييل ادعا كرد كه يك مدرسه آسيب ديده و ديگر هيچ خسارتي گزارش نشده است. حوثي‌ها اما اعلام كردند كه به اهداف خود در حملات موشكي دوگانه به اهداف نظامي اسراييل در منطقه تل‌آويو دست يافته‌اند. حوثي‌ها به عنوان گروهي كه پرجمعيت‌ترين مناطق يمن را دراختيار دارند، مي‌گويد تا زماني كه آتش‌بس در فلسطين به پايان نرسد، حملات به اسراييل و متحدانش را متوقف نخواهند كرد. در ماه جولاي، حوثي‌ها مسووليت پرتاب هواپيماي بدون سرنشين به تل‌آويو، مركز تجاري اسراييل را برعهده گرفتند كه اولين حمله اين گروه به اين شهر اسراييلي بود. به ادعاي مقامات اسراييلي، تل‌آويو روز بعد با حملات هوايي مرگبار به بندر يمن به اين گروه پاسخ داد. در ماه سپتامبر، حوثي‌ها موشكي را به عمق سرزمين‌هاي اشغالي پرتاب كردند و اوايل اين ماه ادعا كردند كه يك پهپاد شليك كرده‌اند كه به ساختماني در مركز اسراييل اصابت كرده است. هيچ آسيبي در هر دو حمله گزارش نشده است. در اين ميان ايالات‌متحده به عنوان متحد كليدي اسراييل نيز چندين‌بار در سال گذشته به اهداف حوثي‌ها در يمن حمله كرده است، از جمله حملات شبانه متوالي در ماه نوامبر.
نشنال، رايزني با ايران؛ تنها گزينه ترامپ براي گشودن قفل گلوگاه درياي سرخ نشريه نشنال با انتشار يادداشتي مدعي
شد، درحالي كه عمليات‌هاي دريايي تحت رهبري سازمان ملل و اتحاديه اروپا با رهگيري موشك‌ها و پهپادهاي پرتابي حوثي‌ها جريان دارد، اما هيچ نشانه‌اي دال بر كاهش سرعت حملات اين گروه ديده نمي‌شود. به گفته كارشناسان كشتيراني، ارزيابي‌ها و داده‌هاي اطلاعاتي نشان داده‌اند كه حملات هوايي توانايي‌هاي حوثي‌ها را تضعيف نكرده است. طبق آمار سازمان غيردولتي ACLED كه داده‌هاي مربوط به درگيري‌هاي مسلحانه را جمع‌آوري مي‌كند، تا ۱۸ نوامبر، ۲۹۷ حمله به كشتيراني در درياي سرخ و خليج عدن صورت گرفته كه شامل حمله به كشتي‌هاي جنگي براي حفاظت از كشتي‌هاي تجاري نيز مي‌شود. از اين تعداد، ۱۳۳ حمله عليه كشتي‌هاي تجاري صورت گرفته كه شامل برخي شناورهايي بوده كه دو بار هدف قرار گرفته‌اند. جديدترين حملاتي كه حوثي‌ها مسووليت آن را پذيرفته‌اند اما نهاد فوق آن را تاييد نكرده، عليه سه كشتي در ۳۰ نوامبر بود. عمليات حفاظت دريايي اتحاديه اروپا موسوم به «آسپيدس»، ۱۴۳ موشك پرتابي به سوي كشتي‌ها و دو دوجين حمله پهپادي را ثبت كرده است. از زمان آغاز حملات، تاكتيك‌هاي يمني‌ها نيز تكامل يافته است. حوثي‌ها كارزاري را عليه مالكان كشتي‌ها به راه انداخته و به آنها درباره هرگونه ارتباط با اسراييل، امريكا و بريتانيا هشدار داده‌اند. همزمان تلاش‌هاي ديپلماتيك براي پايان دادن به اين حملات بي‌نتيجه بوده است. آرسنيو دومينگز، دبيركل سازمان بين‌المللي دريانوردي براي يافتن راه‌حل با دولت‌هاي خاورميانه و همچنين متحدين اصلي حوثي‌ها در تهران گفت‌وگو كرده است. در مقابل واشنگتن، حوثي‌ها را گروهي تروريستي مي‌داند و ادعاهاي اين گروه مبني بر ارايه امتيازاتي از سوي ايالات‌متحده در ازاي صلح را علنا رد كرده است. اين كشور همچنين ادعاي مطرح شده در ماه سپتامبر مبني بر اينكه يمني‌ها پيشنهاد به رسميت شناخته شدن دولت‌شان در صنعا كه توسط امريكا در ازاي توقف حملات‌شان را مطرح كردند را تكذيب كرده است. در چنين شرايطي برخي شركت‌هاي كشتيراني به ناچار عبور از اين منطقه را متوقف كرده و به جاي آن، كشتي‌هاي خود را از طريق دماغه اميد نيك عبور مي‌دهند كه زمان سفر را افزايش داده و هزينه‌هاي سوخت را بالا برده است.
نشنال در ادامه يادداشت ادعايي‌اش آورد: علي‌رغم تحريم‌هاي تسليحاتي عليه حوثي‌ها، آنها توانسته‌اند به موشك‌هاي ضدكشتي دست يابند. اين تسليحات شامل موشك‌هاي بالستيك و موشك‌هاي كروز نيز مي‌شود. حوثي‌ها از تجهيزات مختلفي، ازجمله قايق‌هاي ماهيگيري و پهپادها و همچنين سيگنال‌هاي الكترونيكي كه از كشتي‌ها مخابره مي‌شود، براي شناسايي اهداف استفاده مي‌كنند. حوثي‌ها با آغاز حملات خود، جنگي اطلاعاتي نيز به راه انداخته‌اند كه هدف آن ايجاد ترس در ميان مالكان كشتي‌هايي است كه با اسراييل و امريكا همكاري مي‌كنند. از فوريه سال جاري، كمپيني ايميلي توسط مركز فرماندهي عمليات بشردوستانه كه حوثي‌ها براي ارتباط با صنعت كشتيراني راه‌اندازي كرده‌اند، آغاز شد. اين ايميل‌هاي اوليه صنعت كشتيراني را از ممنوعيت سفر برخي كشتي‌ها توسط حوثي‌ها آگاه ساخته، هر چند در ابتدا، هشدار مشخصي درباره حمله قريب‌الوقوع به شركت‌ها داده نمي‌شود، اما پيام‌هايي كه پس از ماه مه ارسال شدند، لحن تهديدآميزتري داشتند و حداقل دو شركت كشتيراني يوناني كه چنين تهديداتي دريافت كردند، تصميم به پايان دادن به اين نوع سفرها گرفتند. اين نشريه در ادامه ادعا كرد: حوثي‌ها عملا گلوگاه باب‌المندب را به منطقه ممنوعه تبديل كردند. حملات اين گروه زمينه را براي تشكيل ماموريت‌هاي دريايي دفاعي منطقه‌اي مختلف، ازجمله عمليات نگهبان رفاه به رهبري ايالات‌متحده و عمليات «اسپايدز» به رهبري اتحاديه اروپا فراهم كرد؛ ائتلاف‌هايي كه دستاورد چنداني به دست نياوردند. حال با نزديك شدن به سال 2025، خطرها و تهديدهاي دريايي ممكن است به واسطه متغيرهاي مختلف افزايش يا كاهش يابد. اين امر تا حد زيادي به نحوه برخورد دولت آينده امريكا با جنگ غزه و رويكرد اين كشور نسبت به ايران منوط است. آتش‌بس در غزه از نظر تئوري بايد راه را براي حل ديپلماتيك تنش‌هاي حاكم بر درياي سرخ هموار كند. با اين حال به ادعاي ناظران ارايه يك راه‌حل جدي مستلزم مشاركت شركاي منطقه‌اي ايالات‌متحده است كه ترانزيت به بنادرشان تحت تاثير حملات حوثي‌ها قرار گرفته است. از سوي ديگر، به ادعاي اين گروه، اگر دولت ترامپ در ارتباط با ايران از رويكرد سخت‌گيرانه پيروي كند، كشتي‌هاي تجاري ممكن است با خطرات هيبريدي بيشتري مواجه شوند. در هر صورت، سياست دولت بعدي در خاورميانه به طور مستقيم بر حوزه دريايي منطقه تاثير خواهد گذاشت. نشنال در ادامه گزارش ادعايي‌اش آورد: به واسطه واكنش‌هاي متفاوت به بحران درياي سرخ ترانزيت در تنگه باب‌المندب همچنان نسبت به سال گذشته بيش از 50درصد كاهش دارد. براساس داده‌هاي ليست اطلاعاتي لويد، بحران درياي سرخ چالش‌هايي را براي بنادر منطقه‌اي و مسيرهاي ناوبري كليدي مانند كانال سوئز ايجاد كرده، جايي كه تعداد ترانزيت‌ها از حدود 2068 در نوامبر 2023 به حدود 877 مورد در اكتبر 2024 كاهش يافت، اما اين بحران براي برخي نيز منافع مالي به همراه داشت، زيرا برخي شركت‌ها تاحدي به دليل نرخ بالاي حمل و نقل به دليل تغيير مسير كشتي‌ها در اطراف آفريقاي جنوبي سود مي‌بردند. در همين حال، ديگران فرصت‌هاي مالي را در درياي سرخ ديدند و با وجود خطرات بالا، خدمات حمل و نقل جديدي را راه‌اندازي كردند، در اين ميان شركتي موسوم به «سي ليد» كه دفتر مركزي آن در سنگاپور قرار دارد تلاش دارد از اين تهديدها فرصت‌سازي كند. همزمان غول‌هاي كشتيراني كانتينري همچنان از خليج عدن و درياي سرخ جنوبي عبور نمي‌كنند و در عوض مسير دماغه اميد خوب را طي مي‌كنند. مسافت طولاني باعث افزايش مصرف سوخت و هزينه‌هاي عملياتي كلي شده است كه به نوبه خود منجر به افزايش نرخ حمل و نقل و سود شده است. در مقابل، ديگر شركت‌هاي كشتيراني پيشرو تا حدي ترانزيت را از طريق درياي سرخ جنوبي حفظ كرده‌اند. برجسته‌ترين آن، لاينر فرانسوي CMA CGM است كه به فعاليت خود در مسير آسيا-مديترانه ادامه داده است. به طور كلي، كشتي‌هايي كه از باب‌المندب عبور مي‌كنند بايد توسط كشتي‌هاي جنگي اسكورت شوند، اگرچه هربار اين شرايط فراهم نمي‌شود. علاوه بر اين، بحران درياي سرخ برخي از توليدكنندگان را مجبور به نقل مكان كرد كه به نفع برخي كشورها بود. به عنوان مثال، تحقيقات نشان مي‌دهد كه با افزايش فاصله براي حمل بار بين اروپا و آسيا، برخي توليدكنندگان در اروپا تصميم گرفتند به جبل علي در دوبي بروند و با اجتناب از سفر به اطراف آفريقاي جنوبي، سفر را كوتاه كنند. اگرچه نيروهاي فرماندهي مركزي ايالات‌متحده (سنتكام) حملات هوايي عليه پرتابگرهاي موشكي حوثي‌ها و تاسيسات ذخيره‌سازي در داخل يمن در اواسط اكتبر تشديد كردند، اما تاثير آن بر توانايي‌هاي نظامي حوثي‌ها محدود است. از ژانويه 2024، نيروهاي ائتلاف غربي حداقل هفت‌بار به اهداف حوثي‌ها در يمن حمله كرده‌اند كه آخرين‌بار در 9 و 10 نوامبر با استفاده از هواپيماهاي رادارگريز اف-35 سي بود كه پرقدرت انجام شد. درحالي كه بيشتر اين حملات تسليحات حوثي‌ها را در مراحل مختلف آماده‌سازي قبل از پرتاب و رادارهاي ساحلي پشتيباني‌كننده‌شان هدف قرار دادند، حملات گاه به گاه به انبارهاي بزرگ تسليحات، سنگرهاي ذخيره‌سازي و خطوط مونتاژ نتوانست حوثي‌ها را متوقف كند. در ژانويه 2024، دولت بايدن، حوثي‌ها را به عنوان يك گروه تروريستي (ادعايي) معرفي كرد، اما جاي تعجب نيست كه اين امر رويكرد دريايي اين گروه را تغيير نداد. اينكه آيا دولت بعدي تغييرات مشخصي در رويكرد خود نسبت به رفتار حوثي‌ها ايجاد كند تا حد زيادي به موضع اين كشور در قبال امنيت دريايي و آزادي دريانوردي بستگي دارد. علاوه بر اين، آنچه در سال 2025 براي امنيت خطوط كشتيراني در پيش است تا حد زيادي به رويكرد ايران و ايالات‌متحده و همچنين جنگ در غزه منوط است. در دوره اول رياست‌جمهوري ترامپ، در بحبوحه تحريم‌هاي شديد ايالات‌متحده بر صنعت نفت ايران، حوثي‌ها چندين‌بار مواضع نفتي عربستان و امارات را هدف قرار دادند؛ البته در آن بازه زماني ادعا شد كه تهران در اين حملات نقش داشته، اما اين ادعا رد شد. ناظران مدعي‌اند، اگر دولت بعدي ترامپ باز هم موضعي تند عليه ايران اتخاذ كند، مي‌توان انتظار رويكرد تلافي‌جويانه در حوزه دريايي مشابه آنچه بين سال‌هاي 2018 و 2020 رخ داد، داشت، اما اين‌بار، حوثي‌ها احتمالا سطح تنش‌ها را افزايش خواهند داد. سياست ادعايي دولت ترامپ مي‌تواند صادرات نفت ايران را به شدت كاهش دهد. در صورت وقوع چنين سناريويي، ايران و حوثي‌ها اين توان را دارند تا عليه كشتي‌هاي تجاري، مانند كشتي‌هايي كه با ايالات‌متحده و اسراييل در درياي عرب ارتباط دارند، حملات هوايي را تشديد كنند. همچنين به ادعاي ناظران مي‌توان حوادث دريايي را در مركز اقيانوس هند كه ماحصل پرتاب تسليحات دوربرد و فعل و انفعال‌هاي كشتي‌هاي مادر و توسل به تجهيزاتي چون پهپادهاي هوايي، موشك‌هاي كروز، وسايل نقليه سطحي بدون سرنشين (USV) يا وسايل نقليه زيردريايي بدون سرنشين است (UUV)، محتمل دانست.به ادعاي ناظران اگر شركاي كليدي ايالات‌متحده در خليج‌فارس با تمركز بر توسعه اقتصادي به دنبال كمك به ثبات پايدار هستند و اگر دولت جديد بخواهد فعالانه صلح را در منطقه ترويج دهد، واشنگتن بايد براي همكاري نزديك با كشورهاي منطقه مانند عربستان‌سعودي در زمينه دريايي تلاش كند. در باب ايران نيز بهترين گزينه پيش روي ترامپ توسل به اهرم ديپلماسي است، اين گزاره از اين منظر با اهميت است كه مشاركت ترامپ با عربستان زماني نتيجه بخش خواهد بود كه اين بازيگر بتواند با تهران نيز تعامل داشته باشد، چراكه ايران و عربستان در مارس 2023 و با ميانجيگري چين توانستند تنش‌ها را كنار گذاشته و رابطه ديپلماتيك خود را عادي‌سازي كنند. با اين حال اگر دولت ترامپ قصد دارد فشار حداكثري بر ايران را در اولويت قرار دهد، بايد براي پيامدهاي احتمالي آماده باشد و حضور منطقه‌اي خود را حفظ يا حتي گسترش دهد.