برخورد مجلس سياسي است
هادي حقشناس٭
از آنجا كه در دو سال گذشته شاخصهاي پولي و مالي در جهت مثبت حركت كرده است به نظر ميرسد سوالاتي كه امروز نمايندگان مطرح ميكنند جنبه سياسي داشته باشد چراكه از نظر فني ايرادي به عملكرد پولي و مالي دولت وارد نيست.
جداي از آنكه اين پرسشها از نظر فني به عملكرد پولي و مالي وارد هست يا خير اين نكته را بايد در نظر داشت كه اتخاذ سياستهاي پولي كشور برعهده بانك مركزي است و در همه دنيا بانك مركزي يك نهاد مستقل و زيرنظر رياستجمهوري است.
دو سوال اول از وزير اقتصاد كه منجر به دادن كارت زرد از سوي مجلس شد مربوط به عملكرد بانك مركزي و سياستهاي پولي كشور بود. در دنيا ساختار بانك مركزي از آنچنان استقلالي برخوردار است كه نه تنها مجلس بلكه دولت نيز حق دخالت در عملكرد و تصميمات اتخاذ شده از سوي آن را ندارد. در ايران اما به دليل آنكه رييس كل بانك مركزي از سوي رييسجمهور تعيين ميشود و در گذشته قوانين به گونهاي بود كه رييسجمهور بنابر تشخيص خود قادر به عزل و نصب رييس كل بود اين استقلال تا حدي در سايه اين سياست قرار ميگرفت كه البته امروز با تغيير قانون و تاكيد بر اينكه رياست بر بانك مركزي حداقل بايد پنج ساله باشد از وابستگي بانك مركزي كاسته شده است.
بررسي سياستهاي پولي در دولت يازدهم نشان ميدهد كه تورم نقطه به نقطه از 45 درصد به 16 درصد رسيده و تورم ماهانه كه به سه يا چهار درصد رسيده بود پس از 77 ماه منفي شده است. در كنار اين اتفاق پول ملي هم تقويت شده و در سال 93 و 94 اقتصاد ايران از ركود تورمي كه در سالهاي 91 و 92 درگير آن بود رهايي يافته و مثبت شده است. بنابراين اگر نگوييم سياستهاي پولي بدون اشكال بوده اما دست كم در جهت منطقي حركت كرده است.
اين شرايط درحالي بر كشور حاكم شده كه در دوره قبل دخالتها به قدري در بانك مركزي بالا بود كه منجر به استعفاي طهماسب مظاهري رييس كل بانك مركزي ميشود. اما امروز بانك جهاني، صندوق بينالمللي پول و هاشمي پسران كانديداي جايزه صلح نوبل عملكرد بانك مركزي را تاييد ميكنند. در چنين فضايي متاسفانه وزير اقتصاد براي سياستهاي پولي كه مربوط به حوزه تصميمگير او نيز نبوده و اتفاقا عملكرد مثبتي هم داشته، دو كارت زرد ميگيرد. بنابراين اين سوال بايد پرسيده شود كه بر اساس كدام عملكرد منفي اين كارت زرد داده شده است. در حال حاضر شاخصهاي پولي و مالي كشور قابل مقايسه با شاخصها در دولت قبل نيست. چرا مجلس در دولت قبل با آن عملكرد ضعيف چنين سوالاتي را از مسوولان نميكردند. به نظر ميرسد سوالات امروز نمايندگان جنبه سياسي داشته باشد چراكه به لحاظ فني و كارشناسي نميتوان ايرادي به عملكرد دولت وارد كرد.
٭ كارشناس اقتصادي