اعتماد| با پدر و برادرش به حج رفت اما هر سه با تابوت به ميهن بازگشتند تا برادرش در مراسم تشييعشان نداند كه بايد چشم به كدام يك از آنها بدوزد. از هشت تابوتي كه آمبولانسها آنها را در انبوه جمعيت از دانشگاه تهران به سمت چهارراه وليعصر ميبردند، سه تابوت سهم او شده بود. پدر و دو برادرش در منا كشته شدند تا مادرش سر از تخت آيسييوي بيمارستان درآورد و خودش داغدارترين عزادار مراسم تشييع جانباختگان تهراني باشد.
او كه در مراسم تشييع پيكر 8 جانباخته حادثه منا در دانشگاه تهران بود پوستري از تصوير هر سه عضو خانوادهاش در دست داشت و با پريشاني گفت: «طي چند روز خبر كشته شدن پدر و دو برادرم را به ما دادند. مادرم بعد از شنيدن اين خبر حالش خيلي بد شد و الان در آيسييو بستري است. يكي از برادرهايم تازه نامزد كرده بود و برادر ديگرم هم دو كودك خردسال داشت. پدرم پس از چند سال نامش براي حج بيرون آمد كه اين اتفاق برايش افتاد.»با فاصله چند نفر از او خانواده سياهپوش ديگري نشسته بودند. با مرگ پدرشان، خانواده آنها كوچكتر شده است. پسر جانباخته توانايي سخن گفتن نداشت: «حالم خوش نيست، پدرم را از دست دادهام.» اما عمويش كه پوستر ترحيم برادرش را در دست گرفته بود به «اعتماد» گفت كه شش روز پس از حادثه نام مرد 74ساله از ليست مفقوديها به ليست جانباختگان كوچ كرد: «از همان اول كه اين اتفاق افتاد اسم برادرم در ليست مفقوديها بود تا اينكه كانتينرهاي حاوي اجساد را گشتند و برادرم را پيدا كردند.»
صبح ديروز دانشگاه تهران ميزبان پيكر هشت نفر از جانباختگان حادثه منا بود كه بامداد شنبه با 96 تابوت ديگر به عنوان نخستين گروه پيكرها به كشور بازگشتند. تابوتها با نقشي از پرچم ايران در جايگاه ويژه خطيب نمازجمعه در دانشگاه آرام گرفته بودند. در فاصلهاي كوتاه از پيكرها، خانوادههايشان، كوهي از جمعيت را پشت خود احساس ميكردند اما لحظهاي نگاهشان را از تابوتها برنميداشتند. همه منتظر شروع مراسم با سخنراني آيتالله محمد ريشهري، نماينده پيشين مقام معظم رهبري در سازمان حج بودند تا پس از آن تابوتها را سوار آمبولانسهاي ويژه كنند و به موج جمعيت بيرون از دانشگاه بسپارند. دقايقي بعد انتظارها پايان يافت. بيرون دانشگاه، آفتاب مستقيم به صورتها ميتابيد و جمعيت به سختي حركت ميكرد. پرچمهاي آبيرنگ منقش به شعارهاي اعتراضي نسبت به عملكرد دولت عربستان و تراكتهايي با مضامين مشابه در بين جمعيت پخش شده بود. صداي طبل و سنج از يك سو و آواي مداحيهاي پيوسته از سويي ديگر اشك را در چشمان تعدادي از مردم نشانده بود. شانههاي زني كه خود را از ميان جمعيت به گوشهاي از خيابان كشانده و روي زمين نشسته بود ميلرزيد. هيچ كدام از جانباختگان منا جزو خانواده او نيستند اما حادثه او را به مراسم تشييع كشانده بود: «من براي همدردي آمدهام. درست است كه خانواده خودم در اين حادثه نبودند اما ما ايراني هستيم و دلمان پس از اين حادثه گرفت.» چشمانش قرمز شده بود درست مثل پيرمردي كه دستش را روي دهانش گرفته و به عبور آمبولانسهاي حمل تابوتها نگاه ميكرد: «آن بندههاي خدا رفته بودند زيارت كه اين اتفاق برايشان افتاد. خانوادههايشان الان خيلي ناراحتند. من خودم جواني را ديدم كه پدر و دو برادرش را از دست داده بود و مادرش هم پس از شنيدن خبر فوت عزيزانش در آيسييو بستري شد.» سري تكان داد. همان كاري كه بيشتر آنها كه در ازدحام جمعيت غرق شده بودند مدام انجام ميدادند. آنها در انبوه جمعيت به سختي حركت ميكردند اما خيالشان آسوده بود كه كمي جلوتر، راهي بسته نشده تا زير دست و پا بمانند. پليس، خيابانهاي اطراف ميدان انقلاب و چهارراه وليعصر را تحت كنترل خود گرفته بود تا موج صدها نفري از انسانها «سالم» به مقصد برسد. پس از دقايقي، بر سرعت حركت آمبولانسها افزوده شد تا سرانجام دست جمعيت از تابوتها كوتاه ماند. قرار است پيكرها در قطعه 50 شهداي تهران دفن شود.
لزوم پيگيري حادثه تا مشخص شدن علت
در جمعيت صدها نفري كه صبح ديروز خود را به مراسم تشييع هشت جانباخته حادثه منا رسانده بودند شخصيتهايي سياسي چون علياكبر هاشميرفسنجاني، رييس مجمع تشخيص مصلحت نظام، آيتالله احمد جنتي، رييس شوراي نگهبان و حجتالاسلام محمد ريشهري، نماينده پيشين مقام معظم رهبري در سازمان حج و زيارت نيز حضور داشتند. آيتالله هاشميرفسنجاني در حاشيه مراسم ديروز بر لزوم ادامه پيگيريها تا روشن شدن علت حادثه تاكيد كرد و گفت: «پيگيري اين حادثه نبايد مشمول مرور زمان شود و مسوولان عربستاني بايد هم پيگيري كنند و هم به كشورهايي كه اتباع خويش را از دست دادهاند، گزارش دهند. بايد اعتماد حجاج و امنيت حاضران در مهمترين و گستردهترين اجتماع مسلمانان جلب و تامين گردد.» او همچنين خواستار انجام اقداماتي براي پشتيباني از خانوادههاي حادثهديدگان شد.
حجتالاسلام ري شهري نيز كه سخنراني مراسم را بر عهده داشت حادثه منا را نتيجه سهل انگاري مسوولان رده بالاي عربستان دانست و گفت: «لكه ننگ فاجعه منا هرگز از دامن سعوديها پاك نميشود. كساني كه با حج آشنا هستند، ميدانند كه طريق جمرات حادثه خيز است و در سالهاي قبل هم حوادثي با مقياس كوچكتر رخ داده پس سوال ما اين است كه آيا نبايد سعوديها پيشبيني لازم را ميكردند و چرا اين اقدام را انجام ندادند؟» او تاكيد كرد: «كمترين مسووليت آلسعود اين است كه با كميته حقيقت ياب كه با حضور ايران و ساير كشورهاي اسلامي تشكيل خواهد شد، همكاري كند تا علت حادثه ريشهيابي و از تكرار آن جلوگيري شود.» ري شهري گفت: «جنايات ننگين آل سعود از جنايات رژيم صهيونيستي در باريكه غزه هم بدتر است چرا كه اين رژيم ادعاي مسلماني ندارد. مستكبران آل سعود براي جان انسانها ارزشي قايل نيستند چون اگر غير از اين بود در يمن كشتار نميكردند طوري كه تاكنون فقط 500 كودك بيگناه در اين كشور به دست رژيم سفاك آل سعود كشته شدهاند.»
تشييع همزمان پيكرها در ساير شهرها
همزمان با تشييع پيكر هشت جانباخته حادثه منا در تهران، 14 شهر ديگر ايران نيز شاهد برپايي مراسم تشييع تعدادي از جانباختگان بود. خراسانرضوي، قم، اروميه، نيشابور، اصفهان، شهركرد، بروجرد، مركزي، رشت، دورود، بوشهر، خوزستان، چهارمحال و بختياري و يزد شهرهايي بودند كه اهالي شان ساير پيكرها را به خانههاي ابدي شان بدرقه كردند. عبدالرضا رحماني فضلي، وزير كشور ايران كه در مراسم تشييع پيكر 23 جانباخته در مشهد حضور يافته بود از پيگيري حادثه منا از طريق مجامع بينالمللي خبر داد و گفت: «هم قبل از حادثه و هم در هنگام حادثه، هيچ كمكي به زايران نشد و پس از آن هم هيچ همكاري از سوي دولت عربستان اتفاق نيفتاد كه اين نشان از بيكفايتي آل سعود در برگزاري مراسم حج دارد.» مراسم تشييع جانباختگان حادثه منا در روزهاي آينده همزمان با بازگشت پيكر ساير جانباختگان ادامه خواهد داشت. هنوز 246 پيكر ديگر مانده تا به ايران بازگردد؛ خانوادههاي آنها چشم انتظار عزيزانشان هستند.
حاشيه مراسم تشييع پيكر 8 جانباخته حادثه منا در تهران
حضور تعدادي از خانوادههاي مفقودان حادثه منا در مراسم كه هنوز از سرنوشت آنها خبري در دست نيست.
پخش تراكت و پرچمهاي آبي رنگ در بين مردم با مضامين اعتراضي نسبت به عملكرد دولت عربستان در قبال حادثه منا
سر دادن شعارهاي «مرگ بر آلسعود خائن»، «امريكا ننگت باد، آل سعود مرگت باد» و... از سوي جمعيت
نوحهخواني مداحان و كوبيدن بر طبلها و سنجها از سوي تعدادي از برگزاركنندگان مراسم
حضور پرشمار خبرنگاران و پوشش خبري گسترده مراسم از سوي رسانهها