نود «با صلاح‌ديد مسوولان سازمان» بدون گفت‌وگوي فردوسيپور و وزيرخارجه پخش شد
«ظريف ممنوع» در شب يلدا
علي عالي/ شب يلداي ايراني‌ها قرار بود با ويژه‌برنامه نود، پرمخاطب‌ترين برنامه صداوسيما همراه باشد. جايي كه عادل فردوسيپور، محبوب‌ترين چهره تلويزيوني ايران مقابل محمدجواد ظريف، محبوب‌ترين چهره دولت نشست و قرار شد از «ديپلماسي ورزش» بگويند. آيتمي 30دقيقه‌اي كه همه بحث‌هايش به ورزش و فوتبال مي‌رسيد. فردوسيپور براي ضبط اين آيتم حتي عكاس برنامه نود را هم با خود نبرد. او مي‌خواست بينندگان برنامه‌اش را سورپرايز كند. يكي از كارمندان وزارت امورخارجه مي‌گويد: «تقريبا از بعد از توافق هسته‌اي، عادل فردوسيپور و رامبد جوان پيگير مصاحبه با آقاي ظريف بودند و ايشان نيز همواره، از اين دو مجري تلويزيون تشكر كرده و از حضور در برنامه‌هاي «خندوانه» و «نود» عذرخواهي مي‌كرد. اما عادل فردوسيپور با سماجتِ رسانه‌اي خود، هفته‌اي چند بار به صورت هفتگي از دفتر وزير خارجه و شخص ظريف، پيگير مصاحبه بود. پس از عمل جراحي لثه ظريف، نهايتا هفته گذشته فرصت كوتاهي به دليل تعويق سفر وزير خارجه به نيويورك پيدا شد كه ظريف در پاسخ به درخواست مجدد فردوسي پور، با مصاحبه موافقت كرد.» اما انتشار عكس دونفره فردوسيپور و ظريف، مسير ماجرا را تغيير داد. انتشار اين عكس، حتي مجري برنامه نود را هم ناراحت كرد. وطن‌امروز در گزارشي واكنش نشان داد: «اينكه آنتن زنده برنامه‌هايي كه سازمان سال‌ها براي پر مخاطب كردن آنها زحمت كشيده به صورت برنامه‌ريزي شده به سود برنامه‌هاي انتخاباتي يك كلوني سياسي مورد سوءاستفاده قرار گيرد، نه تنها براي ما قابل قبول نيست بلكه آن را نوعي كلاهبرداري تلقي مي‌كنيم. » منبع مطلع در وزارت امورخارجه مي‌گويد: « پس از انتشار نامه يك روزنامه عليه مصاحبه ظريف و متعاقبا مخالفت صداوسيما با پخش مصاحبه، حدود ساعت شش و نيم، به دكتر ظريف اطلاع دادند كه «رياست سازمان مانع پخش مصاحبه شده است» و سپس، از ظريف خواستند اجازه دهد تا براي پخش مصاحبه، تلاش شود اما او مخالفت كرده و خواسته است كه هيچ اقدامي نكنند. » اين در حالي است كه وزارت امور خارجه، در بين رسانه‌ها، بيشترين تعامل را با سازمان صدا و سيما داشت و كمتر پيش آمده بود كه مسوولان پاسخ خبرنگاران رسانه ملي را ندهند. حتي پيش آمده كه سي دقيقه قبل از پخش يك برنامه زنده، از مقامات وزارت امور خارجه براي شركت در برنامه دعوت به عمل آمده است و آنها اين دعوت را به خاطر تعامل با صدا و سيما در آن شرايط هم لبيك گفته‌اند.
كنايه «ظريف» فردوسيپور
«امشب قرار بود مصاحبه ما با محمدجواد ظريف وزير امور خارجه پخش شود كه مسوولان سازمان صلاح نديدند اين مصاحبه پخش شود و يك عذرخواهي به شما بدهكاريم. از آقاي ظريف تشكر و همچنين عذرخواهي مي‌كنيم و ان‌شاءالله در نخستين فرصت بستري فراهم شود تا اين گفت‌وگو پخش بشود. مسوولان شبكه صلاح نديدند مصاحبه ورزشي ما با وزير خارجه پخش شود.» اينها نخستين و تنها واكنش عادل فردوسيپور به انتظار ميليون‌ها ايراني براي ديدن مصاحبه‌اش با محمدجواد ظريف، وزير امور خارجه ايران بود. نزديكان فردوسيپور به دوستان رسانه‌اي‌شان خبر مي‌دهند كه مديران ارشد صداوسيما ادعا دارند كه اين مصاحبه، انتخاباتي است. احتمالا مشاوران مديران ارشد صداوسيما اعتقاد دارند كه چنين مصاحبه‌هايي از سوي ظريف، انتخابات پيش‌رو را نشانه رفته است و صداوسيما كه متعلق به مردم است، نبايد ابزار انتخاباتي باشد. وب‌سايت ورزش۳ در گزارشي كوتاه نوشت كه «چاپ مقالاتي اعتراضي» در برخي رسانه‌ها «فشار جانبي را به صداوسيما و شبكه ۳ وارد كرده تا آنها از خير پخش اين گفت‌وگو بگذرند». نكته جالب اين بود كه دقيقا در همان ساعات، همان شبكه تلويزيوني، ويژه‌نامه شب يلدا، مهماني ويژه داشت؛ غلامعلي حدادعادل، سخنگوي ائتلاف اصولگرايان. اينكه چگونه مديران صداوسيما مصاحبه ظريف را انتخاباتي تصور كرده‌اند اما مصاحبه حدادعادل را خير، بايد منتظر پاسخ بود. پيگيري‌هاي خبرنگار «اعتماد» براي مصاحبه با يكي از مديران صداوسيما به‌جايي نرسيد. نكته جالب اما جاي ديگري بود. قرار بود عادل براي لغو مصاحبه‌اش، اين جمله را بگويد: «بنا به‌دلايلي مصاحبه آقاي ظريف به امشب نمي‌رسد و ان‌شاءالله هفته آينده اين مصاحبه پخش خواهد شد» اما او با كلمات اعتراضي «مسوولان سازمان»، در حقيقت از ماجرا پرده برداشت و به مخاطبان فهماند كه دستور از بالا است. او همان عادل فردوسيپور است كه اوايل بهمن 87، وقتي در سامانه پيامكي‌اش اختلال به وجود آوردند، به مخاطبان گفت: «حرف و حديث‌هاي بسياري وجود دارد كه فعلا صلاح نيست درباره آنها صحبت شود » اما حالا عملا به مسوولان سازمان انتقاد مي‌كند. به‌نظر مي‌رسد فردوسيپور از خير پخش گفت‌وگويش گذشته است. ماجرا البته به اختلاف ديدگاه‌هاي وزير امورخارجه و رييس سازمان صداوسيما هم برمي‌گردد. آقاي ظريف چند وقت پيش در مصاحبه‌اي از اين ماجرا پرده برداشت: « با هر دو رييس صدا و سيما آقايان ضرغامي و سرافراز جلسه گذاشتم و سعي كردم بحث‌ها را توضيح دهم ولي به خاطر اينكه نگرش‌ها متفاوت بود متاسفانه در همين حد باقي ماند» با اين جمله، جلوگيري از مصاحبه چندان دور از ذهن نيست.
ورزش چه به سياست؟
ماجراهاي ويژه‌برنامه شب يلداي نود، ابعاد ديگري هم داشت. يك مقام آگاه، در گفت‌وگو با يكي از خبرگزاري‌هاي رسمي و سرشناس منتقد دولت بهانه روي آنتن نرفتن ظريف را قصد عادل فردوسيپور براي كانديداتوري در مجلس شوراي اسلامي و آن هم از سوي ليست‌هاي اصلاح‌طلبان اعلام كرد كه باعث شده تا مديران سيما براي پرهيز از شايبه سياسي‌كاري، به فردوسيپور اجازه ندهند تا مصاحبه ظريف پخش شود. وجود اين شايعه سبب شد تا فردوسيپور، درست در لحظه خداحافظي از آنتن 90 در شب يلدا بگويد: «الان اين شايعه در رسانه‌ها مطرح شده و يك خبرگزاري نوشته من قصد شركت در انتخابات مجلس را دارم اما قسم مي‌خورم كه در هيچ انتخاباتي نه قصد كانديداتوري داشتم، نه دارم و نه مي‌شوم. اين حرف‌هاي من هم ثبت و ضبط مي‌شود و مي‌ماند. » گروه ديگري اين شايبه را مطرح كردند كه برنامه نود، ورزشي است و چرا بايد با فردي سياسي مصاحبه كند؟ عادل فردوسيپور البته كم از اين دست گفت‌وگوها نداشته است. او بارها در ويژه‌برنامه‌هايش با سيدحسن خميني، رامبد جوان، سروش صحت و بسيار ديگر، گفت‌وگوي اختصاصي داشته است. مشخص نيست چرا در آن روزها، دلواپسان اعتراض نكرده‌اند.
پيامك ظريف به فردوسيپور
در حالي كه فردوسيپور همچنان تلاش مي‌كرد تا مصاحبه‌اش با ظريف به روي آنتن برود، حدود ساعت 7 پيامكي از سوي ظريف به عادل فردوسيپور فرستاد شد
«شنيدم فشار آوردند، از طرف من هيچ نگران نباشيد، پخش نشدن مصاحبه اصلا براي من مهم نيست. بي‌جهت درگير نشويد»، فردوسي پور در پاسخ پيامك كوتاهي زد و تشكر كرد. «حسين جابر انصاري» سخنگوي وزارت امور خارجه، در نخستين ديدار رسانه‌اي خود در پاسخ به سوال خبرنگاري درخصوص پخش نشدن مصاحبه فردوسي پور با ظريف با بيان اينكه جزييات اين موضوع ارتباطي به وزارت امور خارجه ندارد، گفت: «آنچه به ما مربوط است اينكه ماه‌ها مسوولان اين برنامه تلويزيوني تلاش، پيگيري و سماجت كردند، پي در پي زنگ زدند، آمدند و رفتند تا بتوانند اين مصاحبه را انجام دهند. هيچگاه يك تهيه‌كننده يا يك مجري تلويزيوني براي انجام چنين مصاحبه‌اي با يك وزير مهم دولت، خودش اقدام نمي‌كند، منطق كار اين است كه قبلا هماهنگي را در مجموعه كاري خود انجام مي‌دهند و بعد اين همه پيگيري و سماجت مي‌كنند، اينها را نمي‌توان فردي تفسير كرد. صدا و سيما به خاطر اين برخورد غير مسوولانه بايد پاسخگوي افكار عمومي ملت ايران باشد و به سوالات و ابهامات موجود در اين زمينه پاسخ دهد.»
واكنش اينستاگرامي علي مطهري به ويژه برنامه نود در شب يلدا
سياست يك بام و دو هواي صدا و سيما
دوشنبه‌شب يعني شب يلدا شنيدم كه برنامه نود تلويزيون مي‌خواهد مصاحبه‌اي با آقاي ظريف، وزير خارجه كشورمان درباره ديپلماسي ورزش پخش كند. مشتاق بودم كه اين مصاحبه را ببينم. ولي در آغاز اين برنامه، آقاي فردوسيپور اعلام كرد كه به دليل مخالفت مسوولان صدا و سيما اين مصاحبه پخش نمي‌شود. برايم عجيب بود كه چطور وزير امور خارجه يك كشور نبايد در يك برنامه ورزشي تلويزيوني درباره ديپلماسي ورزش صحبت كند. پيگير موضوع شدم. گفتند چون قبلا خبر پخش اين مصاحبه در بعضي سايت‌هاي خبري منتشر شده، عده‌اي مخالفت كرده‌اند و در روزنامه وطن امروز نامه‌اي خطاب به رييس سازمان در ضرورت عدم پخش اين مصاحبه منتشر شده است. نامه را خواندم. از منطق نويسندگان اين نامه بيشتر متاسف شدم. منطق اين نامه اين بود كه چون آقاي ظريف نماد يك جريان سياسي است و برنامه نود بينندگان زيادي دارد پخش اين مصاحبه در روند انتخابات آينده تاثير خواهد گذاشت پس نبايد پخش شود، كه ضمنا توهين به شعور مخاطبان برنامه نود نيز هست، چون معتقد است مخاطبان اين برنامه با ديدن يك مصاحبه گرايش سياسي خود را تغيير مي‌دهند. با خود فكر كردم كه در اين صورت وزرا و ساير مسوولان دولتي تا پايان انتخابات نبايد در برنامه‌هاي پربيننده صدا و سيما شركت كنند در حالي كه كانديدا هم نيستند. از آن طرف ديدم قبل از برنامه نود، آقاي حداد عادل كه كانديداي انتخابات مجلس است، در وقت كافي درباره شب يلدا صحبت كرد و به شعرخواني پرداخت. اين يعني سياست يك بام و دو هوا و منطق دوگانه. اگر اين كار اشكالي ندارد- كه به نظر من چندان اشكالي هم ندارد- پس چرا جلوي پخش مصاحبه آقاي ظريف كه كانديدا هم نيست، گرفته شد. واقعا بايد به حال فضاي سياسي كشور و كينه‌هاي جاهلي موجود در آن گريست. از آقاي سرافراز، رييس سازمان صدا و سيما مي‌خواهم كه به اصل آزادي بيان و اصل بي‌طرفي در اداره اين سازمان توجه كافي داشته باشند و خصوصا اكنون كه در آستانه نهم دي قرار داريم افراط‌هاي سال‌هاي گذشته در اين ايام تكرار نشود.