گزارش «اعتماد» از فشارهاي تازه روي مديريت فدراسيون فوتبال
پشت پرده بازگشت اعضاي مستعفي به كميته اخلاق
حسين قهار / به‌نظر مي‌رسد روال فعاليت فدراسيون فوتبال به مدار قانون بازگشته است؛ تصميم نهادهاي نظارتي براي نظارت بر عملكرد علي كفاشيان در همه حوزه‌ها. اتفاق، اول هفته پيش افتاد. فدراسيون فوتبال از قراردادش با آل‌اشپورت با وجود همه حرف‌وحديث‌ها پرده‌برداري كرد. يك روز نشد كه نامه‌اي محرمانه، بازي تازه علي كفاشيان را به‌هم زد. نامه نهاد نظارتي به فدراسيون فوتبال حاوي يك نكته بود: لغو قرارداد پرحرف و حديث با شركت موردنظر. فدراسيون خيلي زود خبر تازه‌اي منتشر كرد. برگزاري مزايده و دعوت از همه شركت‌هاي توليدكننده لباس؛ قراردادي كه احتمالا ديگر بسته نمي‌شود. اتفاق دوم هم چند روزي است كه صدايش در آمده است. انقلاب در كميته اخلاق فدراسيون فوتبال و بازگشت اعضاي مستعفي. چند روز پيش خبر رسيد كه همه اعضاي جديد كميته اخلاق، به دلايلي كه هنوز مشخص نشده است، استعفا داده‌اند و آنهايي كه استعفا داده بودند (به غير از محمدزاده و آبانگاه) به فدراسيون فوتبال برگشته‌اند. مشخص نيست فدراسيون فوتبال در چه مسيري گام برمي‌دارد. نهادهاي نظارتي به دفتر رييس مي‌روند و اسنادش را ضبط مي‌كنند. وزير ورزش به رييس اجازه ديدار نمي‌دهد. رييس ممنوع‌التصوير شده. مجمع ديگر با او همراه نيست.
ماجرا از وتو كردن يك راي شروع شد. كميته اخلاق، خانبان، آناليزور تيم ملي را به دليل توهين به وزير ورزش و علي كفاشيان در پستي اينستاگرامي محروم كرد، اما او خيلي راحت بعد از اعتراض و تهديد شديداللحن كي‌روش به ترك ايران و در نهايت دستور كفاشيان همراه تيم ملي به هند رفت. دومين قدم كه آتش اختلافات را بالا كشيد احضار دو بازيكن تيم ملي به كميته اخلاق بود. سردار آزمون و اشكان دژاگه به خاطر نمايش خالكوبي‌هاي‌شان در بازي تيم ملي، به فدراسيون احضار شدند تا درباره رفتارشان پاسخگو باشند. اما اين تصميم كميته اخلاق هم توسط كفاشيان وتو شد. البته كي‌روش باز هم به اين موضوع واكنش تندي نشان داد. محمدزاده و ساير مسوولان كميته اخلاق به دنبال انتقاداتي كه عليه آنها پيرامون اين يك موضوع خاص وجود داشت، در مصاحبه‌هاي خود تاكيد كردند از ابتدا هم قرار نبوده دو بازيكن تيم ملي به فدراسيون به خاطر موضوع خالكوبي احضار شوند. در نهايت اما ماجراي وتو شدن تصميمات كميته اخلاق درباره تيم ملي توسط كفاشيان به خاطر فشارهاي كي‌روش سرآغاز درگيري‌هايي بزرگ در فوتبال ايران بود.
اختلاف‌ها به اوج خود رسيده بود. آبانگاه، دبير كميته اخلاق در مصاحبه‌اي اعلام كرد كه تصميم به استعفاي دسته‌‌جمعي گرفته‌‌اند. آنها به دخالت‌هاي غيرقانوني كفاشيان در تصميمات و كار كميته اخلاق معترض بودند اما هيچ واكنشي به اين تهديد به كناره‌گيري انجام نشد. در روزهاي آخر اما با افشاگري محمدزاده و آبانگاه دعوا و درگيري بالا گرفت. مديران كميته اخلاق، كارلوس كي‌روش، سرمربي تيم ملي را به دريافت رشوه صدهزاردلاري از شركت آل‌اشپورت متهم كردند و اين اتفاق حاشيه‌ها را به اوج خود رساند. كفاشيان همان‌طور كه پيش‌بيني مي‌شد پشت كي‌روش در آمد. اما در اين بين سند پرداخت بانكي صدهزار دلاري به كي‌روش در بانك‌هاي دوبي توسط ال‌اشپورت در اختيار اعضاي كميته اخلاق قرار گرفت. آنها از مدت‌ها قبل به دنبال كشف ماجراي پشت پرده سكوت كي‌روش درباره همكاري آل‌اشپورت با تيم ملي بودند؛ همچنين چرايي و سرنخ‌هاي مربوط به اين پرداخت صدهزار دلاري و وجود ارتباطات احتمالي ديگر. اما تحقيقات داشت به جاهاي باريك كشيده مي‌شد كه در نهايت ماجراي خانبان و وتو شدن حكم قانوني كميته اخلاق توسط رييس فدراسيون، به تعطيلي بالاترين مرجع قضايي فوتبال ايران ختم شد. در حالي كه طبق تعريف صريح قانون اعضاي كميته اخلاق بايد در آن شرايط مقدماتي را فراهم مي‌كردند و حكم محروميت و برخورد با افرادي را كه زمينه‌ساز وتو شدن حكم رسمي كميته اخلاق شده‌اند فراهم مي‌كردند، محمدزاده و همكارانش براي اينكه به بي‌قانوني در فدراسيون اعتراض كنند، به همكاري خود پايان دادند! كارشناسان حقوقي مدعي هستند كه در آن مقطع اعضاي كميته اخلاق بايد با قدرت بيشتري كار خود را ادامه مي‌دادند و حكم به اجراي قانون و برخورد با آنهايي كه راي را وتو كرده‌اند، مي‌دادند.
حاشيه‌هاي كميته اخلاق البته بعدها زمينه‌ساز دعواي تاريخي كارلوس كي‌روش و دبيركل فدراسيون فوتبال شد. كي‌روش در مصاحبه‌اش با برنامه 90 رسما اعلام كرد كه اعضاي كميته اخلاق دستورات عليرضا اسدي را اجرا مي‌كنند و زبان او هستند كه قصد ضربه زدن به تيم ملي فوتبال ايران را دارد. اين صحبت‌ها از طرف مرد پرتغالي با واكنش عليرضا اسدي همراه شد و حدود دو هفته صدر اخبار رسانه‌هاي ورزشي را به خود اختصاص داد. در چنين موقعيتي البته موافقت علي كفاشيان با استعفاي اعضاي كميته اخلاق اتفاق افتاد. طبق قانون و تعاريف اساسنامه كميته اخلاق تشكيلاتي قضايي مستقل و بالاترين ركن حقوقي فوتبال به حساب مي‌آيد كه رييس فدراسيون در انتخاب و تصميم‌گيري درباره فعاليت اعضاي اين كميته هيچ دخالتي نمي‌تواند داشته باشد و تصميم‌گيري درباره اعضاي كميته اخلاق و حتي استعفاي آنها برعهده هيات‌رييسه فدراسيون است. اما علي كفاشيان خيلي سريع با استعفاي علي‌اكبر محمدزاده و همكارانش موافقت كرد و اين اتفاق باز هم خلاف مقررات و اساسنامه فدراسيون بود. هيچ كسي هم از او سوال نكرد كه با استفاده از كدام قانون و با كدام اختيار درباره بالاترين ركن قضايي فوتبال تصميم‌گيري كرده است.
چندي بعد مصوبه‌اي از جلسه هيات‌رييسه در رسانه‌ها منتشر شد مبني بر اينكه اعضاي جديد كميته اخلاق انتخاب و معرفي شدند. اين خبر اتفاقا در تمام رسانه‌ها بازتابي گسترده داشت و ابتدا هم توسط سايت فدراسيون فوتبال اطلاع‌رساني شده بود. با اين حال اين اعضاي جديد كميته اخلاق به دلايلي نامعلوم هيچ‌وقت بر سر كار خود حاضر نشدند! مديران فدراسيون فوتبال هم شفاف‌سازي لازم را درباره علت اين اتفاق مهم انجام ندادند و سعي كردند باز هم برسر اين موضوع، حاشيه‌اي براي آنها درست نشود. اين مساله اما پايان ماجرا نبود. چرا كه همزمان با اين اتفاق، پروژه فراهم كردن مقدمات بازگشت اعضاي مستعفي كميته اخلاق كليد خورده بود. اما به چه دليل و چرا؟
ماجراهاي كميته اخلاق و درگيري‌هايي كه به‌وجود آمد، به قدري در فوتبال ايران سروصدا ايجاد كرد كه مراجع نظارتي و قضايي را نسبت به برخي اتفاقات در بدنه مديريتي فوتبال ايران حساس كرد. هرچند روند دخالت مراجع نظارتي در امور فدراسيون هيچ‌وقت به دليل حساسيت موضوع رسانه‌اي نشد، اما همين مساله كه آنها روي تمام اتفاقات پشت پرده فوتبال نظارت دارند و در مواقع حساس هم بعضي مواقع به ماجرا ورود مي‌كنند مساله بسيار مهم و اميدوار‌كننده‌‌اي است. در آن مقطع نتيجه ورود اين مراجع جلوگيري از حضور يك تيم حقوقدان جديد در كميته اخلاق كه اتفاقا ارتباط نزديكي هم با بعضي از مديران فدراسيون داشتند بود. سوالي كه ذهن اهالي فوتبال را در اين باره به خود مشغول مي‌كند اين است كه علي كفاشيان و همكارانش درباره علت عدم شروع فعاليت اعضاي جديد كميته اخلاق كه هيات‌رييسه هم به حضور آنها راي موافق داده بود اطلاع‌رساني شفاف و درستي در رسانه‌ها نداشتند! فدراسيون فوتبال چرا شفاف‌سازي لازم درباره بازگشت اعضاي مستعفي به كميته اخلاق را در رسانه‌ها نداشت؟ اصلا چه اتفاقاتي افتاد كه در نهايت كفاشيان مجبور شد با بازگشت اعضاي مستعفي كميته اخلاق به فدراسيون موافقت كند؟
عبدالله سمامي يكي از اعضاي كميته اخلاق در مصاحبه‌اي اعلام كرده بود كه اعضاي كميته اخلاق در غياب آبانگاه و محمدزاده جلسه‌اي را با كفاشيان برگزار كردند و قرار شد كه دوباره به كار خود بازگردند. او. همچنين از احتمال فراهم شدن مقدمات حضور دوباره محمدزاده و آبانگاه به كميته اخلاق تلويحا صحبت‌هايي مطرح كرده بود. رسانه‌ها هم روز گذشته در گزارشي اعلام كرده بودند كه بعد از حواشي اخير به وجود آمده در فوتبال ايران كفاشيان خودش با اعضاي قبلي كميته اخلاق تماس گرفته تا به كار خود بازگردند. اما گويا اين حقيقت اصلي نبود. چرا كه پشت پرده بازگشت اعضاي معترض و مستعفي كميته اخلاق به جلسات محرمانه‌اي ارتباط داشته كه حداقل دو يا سه مرتبه آن در حراست وزارت ورزش و جوانان و حضور برخي مسوولان بازرسي و قضايي برگزار شده است. اين جلسات به صورت جداگانه با كفاشيان و اعضاي كميته اخلاق برگزار شده است و رييس فدراسيون فوتبال مجبور شده كه مقدمات بازگشت اعضاي كميته اخلاق به فدراسيون را فراهم كند. البته وقتي شايعه بازگشت محمدزاده به كميته اخلاق در رسانه‌ها منتشر شد كفاشيان آن را تكذيب كرد. اما نكته بسيار مهم اين است كه نهادهاي نظارتي خواهان اجراي صحيح قانون در فدراسيون فوتبال شده‌اند و به اين ترتيب به احتمال بسيار قوي محمدزاده و آبانگاه هم به زودي در فدراسيون فوتبال حضور پيدا خواهند كرد. يكي از دلايل اصلي اين اتفاق هم به سادگي مشخص است. موافقت كفاشيان با استعفاي آنها به هيچ عنوان اعتبار قانوني نداشته است!
بازگشت اعضاي معترض كميته اخلاق به فدراسيون، انقلابي جديد در فدراسيون فوتبال به حساب مي‌آيد كه با بازگشت محمدزاده و آبانگاه كامل خواهد شد. شرط اصلي آنها براي بازگشت اجراي حكم محروميت آناليزور كي‌روش و رسيدگي به تخلف آنهايي كه در كار كميته اخلاق دخالت كرده و مقدمات وتو شدن حكم را فراهم كردند خواهد بود. آنها عزم خود را جزم كرده‌اند تا حكم خانبان اجرا شود و براي رسيدگي به پرونده‌هاي مختلف استقلال كامل داشته باشند.