محمدجواد ظريف:
هيچ كس از اثبات اجراي بد برجام نفع نمي‌برد
گروه ديپلماسي| «چه به برجام نمره 5 بدهيم چه 95، بايد بيشترين استفاده را از آن ببريم و اين مانع نمي‌شود از اينكه همواره حواس‌مان باشد كه امريكايي‌ها بدعهد بوده و هستند.» اين سخنان را محمدجواد ظريف در گفت‌وگويي كه با صداوسيما انجام داده است، بيان كرده و در ادامه به تشريح بستر زماني مذاكرات منتهي به برجام پرداخته است. او در اين گفت‌وگو به برجام نمره هم داد و گفت: اگر بخواهيم به برجام نمره بدهيم، حتما با توجه به ظرف زماني و شرايط بين‌المللي نمره بسيار خوبي مي‌گيرد. امريكايي‌ها هم از ظريف نمره گرفته‌اند: اگر بخواهيم به نحوه اجراي امريكايي‌ها نمره بدهيم احتمالا نمره پايين مي‌گيرد. مهم‌ترين محور سخنان ظريف به شرح زير است:
مذاكرات مرتبط با برجام براي توافق اوليه در دولت يازدهم زماني آغاز شد كه هر چند ماه يك بار تحريم جديدي عليه كشورمان در كنگره امريكا تصويب مي‌شد و معروف بود كه نتانياهو به واشنگتن سفر نمي‌كند مگر اينكه با يك تحريم جديد بازگردد.
زماني كه مذاكرات منتج به برجام آغاز شد در شرايطي نبوديم كه از نظر بين‌المللي مساعد باشد.
به نظر من فتح‌الفتوح مردم ايران هست كه نشان دادند از طريق فشار نمي‌شود چيزي را به آنان تحميل كرد اما آيا فتح الفتوح مذاكره‌كنندگان است، نه؛ البته مذاكره‌كنندگان از همه توان‌شان، از درايت رييس‌جمهور از حمايت، مقاومت و دعاي مردم و از همه بالاتر از هدايت‌ها و دعاي مقام معظم رهبري و لطف خدا استفاده كردند و توانستند به توافق برسند.
در يكي از جلسات استماع كنگره درخصوص برنامه موشكي كشورمان، نمايندگان، دولت اين كشور را زير سوال بردند كه چرا قطعنامه 1929 با آن محكمي را درباره برنامه موشكي ايران از دست داد و آن را به‌بندي تبديل كرد كه اولا اجباري نيست و ثانيا ايران را معاف كرده است.
هيچ قانوني را با نحوه اجرايش نمي‌سنجند، تقريبا تمام مقررات حقوق بين‌الملل را يك يا چند نفر نقض مي‌كنند، اما آيا اين به معني خوب نبودن مقررات است؟ براي مثال اگر كسي از چراغ قرمز عبور كند آيا به معني اين است كه قاعده داشتن چراغ راهنمايي بد است؟ آيا حتي اگر نظام تشويق و تنبيه و جريمه‌اي كه اعمال مي‌شود باز هم مانع عبور برخي از چراغ راهنمايي نشود آيا بايد حكم بر ابطال چراغ قرمز داد يا اينكه مي‌گوييم فرد متخلف آدم درستي نبوده است و بايد راهكاري براي واداركردنش به پيروي از قانون پيدا كرد؟
نمي‌گويم برجام فتح‌الفتوح است اما مي‌گويم سندي كاملا قابل دفاع است؛ اگر بخواهيم به برجام نمره بدهيم حتما با توجه به ظرف زماني و شرايط بين‌المللي نمره بسيار خوبي مي‌گيرد اما اگر بخواهيم به نحوه اجراي امريكايي‌ها نمره بدهيم احتمالا نمره پاييني مي‌گيرد. اين به معني آن نيست كه ما شخصيت امريكايي‌ها و گرايش‌هاي آنان را در نظر نداشتيم، واقعيات داخلي نظام امريكا را به خوبي مي‌شناختيم و براي همين بود كه با درايت و تيزبيني مقام معظم رهبري و رييس‌جمهور شرايطي را براي كشورمان پيش‌بيني كرديم كه آن را تا حد بسيار زيادي در قبال اقدامات امريكايي‌ها مصونيت بدهيم.
امروز هيچ كس در كشورمان از اثبات اينكه برجام به خوبي اجرا نمي‌شود نفعي نمي‌برد.
امريكايي‌ها حتما تلاش زيادي نكرده‌اند كه اطمينان حاصل كنند نگراني‌هايي كه در جامعه بين‌الملل بر اثر سياست‌هايي كه حدود يك دهه عليه كشورمان اعمال شده است برطرف شود.
درست است كه آقاي كري به وزير اروپايي و خانم موگريني در بيانيه‌اي كه اخيرا در بروكسل صادر شد اذعان كرد كه ايران هم بايد از منافع برجام بهره‌مند شود اما چه اقدامات عملي در اين زمينه انجام دادند؟ اينجاست كه ما از اين موضوع به عنوان بدعهدي امريكايي‌ها نام مي‌بريم يا به پيگيري تعهدات‌شان در برجام استناد مي‌كنيم.