سنا براي جلوگيري از فروش اسلحه به عربستان سعودي تلاش ميكند
شكاف در اتحاد بيقيد و شرط واشنگتن- رياض
ميثم سليماني
جايگاه عربستان سعودي در ساختار سياسي ايالات متحده هر روز كمرنگتر از ديروز ميشود. اتحاد نانوشته هنوز به قوت خود باقي است اما براي نخستينبار در چنددهه گذشته مخالفاني قدعلم كردهاند كه ميان خطوط نوشته شده شك و ترديد ميآفرينند. زماني كه تسليحات نظامي خطرناك جهان در اختيار دولتي كه عواقب استفاده از آن را درك نكند قرار گيرد، ميتواند تخريبهاي مالي و جاني را به بار بياورد كه تا ساليان سال جبرانناپذير باشد. اكنون اين تسليحات خطرناك در اختيار عربستان سعودي قرار گرفته كه با آنها در حال پياده كردن سياست زمين سوخته در يمن است و به هيچ عنوان به عواقب حملاتي كه تاكنون در يمن انجام داده فكر نميكند. شرايط در يمن به گونهاي پيش ميرود كه حتي برخي از مقامات امريكايي نگران تسليحاتي هستند كه تاكنون در اختيار عربستان قرار دادهاند و قصد دارند تا جلوي قرارداد جديد با عربستان سعودي را بگيرند.
سناتور رند پال، از حزب جمهوريخواه با استناد به نگرانياي كه از بحث حقوق بشر در عربستان به وجود آمده رسما اعلام كرد به دنبال راهي در سناي امريكاست تا بتواند معامله 15/1 ميليارد دلاري با رياض كه شامل فروش 130تانك آبرامز، 20وسيله نقليه زره پوش و ديگر تجهيزات نظامي ميشود را متوقف كند. اين اقدام رند پال در حالي صورت ميگيرد كه عربستان سعودي از روزهاي گذشته پس از يك دوره آتشبس، بمبارانهاي خود را در پايتخت يمن از سر گرفته و عملا اندك اميدي كه پس از شكست مذاكرات صلح كويت وجود داشت را از بين برد.
رند پال در بيانيهاي اعلام كرد كه من با دو حزب كار خواهم كرد تا بتوانيم مسير فروش تسليحات به عربستان را مسدود كنيم. زيرا عربستان سعودي با توجه به كارنامه حقوق بشري، خود را غيرقابل اعتماد نشان داده و ما نبايد با عجله به آنها سلاحهاي پيشرفته بفروشيم و يك مسابقه تسليحاتي در خاورميانه را ترويج كنيم.
سازمانهاي بشردوستانه در طول ماههاي گذشته انتقادهاي فراواني در خصوص معامله تسليحاتي جديد امريكا با رياض انجام دادهاند و با اين كار تمام فشارها بر عربستان براي توقف عمليات نظامي خود در يمن را از بين بردهاند. به گفته سازمان ملل تاكنون حداقل 6400 غير نظامي در درگيريهاي يمن كشته شدهاند و بيش از 8/2 ميليون نفر نيز از خانههاي خود آواره شدهاند.
سناتور كريس مورفي، نماينده كانتيكت در سناي امريكا اوايل هفته گذشته از فروش تسليحات نظامي به عربستان ابراز نگراني كرد. او در بيانيهاي اعلام كرد كه تلفات غيرنظامي درگيري يمن و رياض نقش آنها را در عمليات نظامي عليه داعش كمرنگ ميكند. من ميخواهم ببينم كه آنها دوباره به مبارزه با داعش بپيوندند و فروش تسليحات جديد نيز در راستاي اين مبارزه استفاده شود.
اگر سناتورها بخواهند اين قرارداد را متوقف كنند، نيازمند يك مبارزه سخت هستند. زيرا ذي نفع اصلي اين معامله تسليحاتي جنرال دايناميك لند سيستم (GDLS) است كه زير مجموعه يك شركت عظيمتر به نام جنرال دايناميك است كه به عنوان يكي از پيمانكاران اصلي تجهيزات نظامي امريكا به حساب ميآيد. اما اين شركت از نفوذ قابل توجهي در كنگره امريكا برخوردار است و متحدان آن در مجلس نمايندگان و سنا به طور مداوم در برابر هرگونه مخالفت با قراردادهاي اين شركت ميايستند و نميگذارند
هيچ چيزي عليه آن در دو مجلس اجرايي شود. كه همين موضوع ميتواند فردي مانند رند پال كه قصد دارد در برابر قرارداد با عربستان سعودي بايستد را قطعا با مشكل روبهرو كند.
از سوي ديگر وزارت خارجه امريكا در دفاع از اين قرارداد عنوان كرد: فروش تسليحات امريكا به عربستان در راستاي حملات عربستان سعودي به يمن نيست. اين پيشنهاد فروش، تقويت تواناييهاي دفاعي بلندمدت عربستان سعودي را هدف قرار داده است. مقامات پنتاگون عنوان كردند كه اگر اين قرارداد نهايي شود بخشي از آنها در راستاي نوسازي ذخاير موجود عربستان استفاده ميشود و تجهيزات در طول دورهاي چند ساله تحويل داده ميشود.
با اين وجود گروههاي حقوق بشري در مقابل ميگويند اين حركت ميتواند يك پيام اشتباه را به عربستان سعودي بفرستند. اسكات پل، مشاور ارشد آكسفام امريكا ميگويد: فروش عمده سلاح به عربستان سعودي سيگنالي اشتباه را ارسال ميكند كه امريكا موافق يك جنگ بيمعني است كه يكي از بزرگترين شرايط بحراني انساني را در جهان به وجود آورده است.
بازي توييتري عربستان
رند پال براي گام نخست خود در راستاي جلوگيري از قرارداد فروش تسليحات به عربستان سعودي نظرسنجياي را در صفحه شخصي توييتر خود به راه انداخت و يك سوال را مطرح كرد كه آيا با قرار داد 15/1 ميليارد دلاري تسليحاتي امريكا با عربستان موافقيد يا خير. اما نتيجه نهايي بسيار فاجعه بار و نگرانكننده بود. چرا كه اين نظرسنجي نشان ميداد كه از مجموع 52هزار نفري كه در آن شركت كرده بودند 73 درصد آن موافق اين قرارداد بودند و تنها 27درصد شركتكنندگان در اين نظرسنجي مخالف اين قرارداد بودند. اما پس از گذشت مدتي از پايان اين نظرسنجي تحليل و بررسيها نشان ميداد كه اصل نتيجه چيز ديگري بوده كه به ناگاه تغيير كرده است. چرا كه پس از گذشت ساعاتي از قراردادن اين نظرسنجي بر روي صفحه شخصي رند پال و زماني كه تنها نزديك به
هفت هزار نفر در اين نظرسنجي شركت كرده بودند نتيجه آن نشان ميداد كه 89 درصد مخالف اين قرارداد نظامي بودند. اما با گذشت چند ساعت و بالا رفتن تعداد شركتكنندگان اين فاصله كمتر شد و زماني كه شركتكنندگان به 14 هزار نفر رسيد اختلاف ميان دو راي كمتر شد و اختلاف فاحش اوليه تنها به شش درصد رسيد. اما با بالا رفتن شركتكنندگان شرايط تغيير كرد و در نهايت نتيجه فاحش 73 به 27 رقم خورد. اما بررسيها نشان داد كه دليل اين نتيجه راي شهروندان امريكايي نبود بلكه بررسي حسابهاي كاربري در اين نظرسنجي نشان داده صفحه رندپال شاهد حمله كاربران عربستاني به صفحه شخصي او در توييتر و شركت در اين نظرسنجي بود كه در نهايت نتيجه آن را تغيير داد و نظر شهروندان امريكايي را ميتوان در همان ساعتهاي اوليه ديد كه نتيجه واقعي را رقم زد.