كام توليدكنندگان طلاي سياه شيرين مي‌شود
عرفانه تاجيكي| در كمتر از يك هفته توافق اوپكي‌ها و غير اوپكي‌ها موجب شد تا نرخ طلاي سياه رشد 15 درصدي را تجربه كند؛ تجربه‌اي كه پس از سال‌ها كام توليدكنندگان نفت را شيرين كرد. البته اينكه اين شيريني تا چه زمان دوام مي‌آورد و چه تبعاتي به دنبال دارد جاي بحث ديگري دارد، اما نخستين نكته‌اي كه در اين ميان بايد در نظر داشت مولفه‌هاي تاثيرگذار بر قيمت هستند؛ مولفه‌هايي كه برخي در كوتاه‌مدت و برخي ديگر در درازمدت تعيين‌كننده نرخ طلاي سياه هستند. سنتي‌ترين و البته مهم‌ترين شاخصه‌اي تاثير مستقيم بر قيمت‌هاي بازار دارد، ميزان تقاضا است. ساير عوامل موثر بر قيمت‌ها را مي‌توان در دسته عوامل غيرمترقبه و رواني دسته‌بندي كرد. علي اكبر وحيدي آل‌آقا، كارشناس بازار نفت به «اعتماد» گفت: اگر كشورهاي توافق‌كننده (عضو و غيرعضو اوپك) بر سر پيمان خود مبني بر كاهش حجم تولید باقي بمانند مي‌توان به افزايش قيمت‌ها اميدوار بود؛ بازيكنان موثر در بازار نفت اين بازار را همواره رصد مي‌كنند. به اين ترتيب اگر فروشندگان ميزان عرضه را كاهش دهند بي‌شك با افزايش تقاضا قيمت‌ها نيز رشد مي‌كند. از طرفي توليدكنندگان نفت به دنبال كسب سود و درآمد بيشتر آغاز به فروش هرچه بيشتر نفت مي‌كنند. همين امر مي‌تواند زمينه‌هاي كاهش قيمت را فراهم آورد. اين كارشناس نفتي عرضه و تقاضا و سياست‌هاي انرژي كشورها را در زمره عوامل بلندمدت تاثيرگذار بر قيمت‌هاي نفت دانست و اظهارداشت: ممكن است كشوري در راستاي منافع بلندمدت ملي خود تصميم به استفاده از سوخت‌هاي جايگزين و پاك بگيرد. همين تصميم مي‌تواند زمينه‌ساز كاهش قيمت نفت به عنوان سوخت فسيلي را فراهم آورد. از سوي ديگر پيشامدهاي غيرمترقبه و طبيعي همچون غرق شدن نفتكش يا آتش گرفتن پالايشگاه يا سكوي نفتي به‌طور مستقيم بر كاهش قيمت نفت تاثيرگذار است. آنچه در اين ميان اجتناب ناپذير است مولفه‌هاي رواني است كه معمولا تاثير كوتاه‌مدتي بر قيمت نفت دارد. به طور مثال ممكن است مقامي سياسي در آستانه نشست اوپك با مصاحبه‌اي مثبت يا منفي موجب افزايش يا كاهش قيمت نفت شود.
به گفته وحيدي آل‌آقا سعودي‌ها مي‌خواستند پس از لغو تحريم‌ها ايران كه حال ميزان صادرات نفتي آن افزايش يافته است، سود چنداني از درآمد حاصل فروش نفت عايدش نشود. اين در حالي است كه بيشترين ضرر از سقوط قيمت‌هاي نفت متوجه توليدكنندگان بزرگي همچون عربستان و روسيه مي‌شد؛ چنانچه عربستان برنامه‌ريزي 10 ساله خود را به احتساب قيمت‌هاي بالاي طلاي سياه تدوين كرده است.
او با اشاره به موفقيت دولت تدبير و اميد در زمينه سياست خارجي و نفتي اضافه كرد: نبايد نسبت به ارزيابي عملكرد وزارت نفت دولت روحاني بي‌انصاف بود. برخي براي اينكه جريان چپ يا راست را در كشور بكوبند، قضاوت‌هاي ناعادلانه‌اي انجام مي‌دهند حال آنكه بايد در خانه يك صدا بود نه اينكه براي تامين منافع حزبي با همسايگان و حتي دشمنان همصدايي كرد.
بر اساس گفته‌هاي اين كارشناس نفتي با توجه به اينكه در فصل سرما ميزان تقاضا براي نفت افزايش مي‌يابد پيش‌بيني مي‌شود طي ماه‌هاي آينده نرخ طلاي سياه رشد مطلوبي را در دامنه 50 تا 60 دلار تجربه كند. اين در حالي است كه توليد نفت شني (شيل اويل‌ها) با نرخي حدود 50 تا 70 دلار توجيه اقتصادي دارند.