صادرات شير روي خط افزايش
روند توليد شير در بازه زماني سال‌هاي 1380 تا 1394 همواره صعودي بوده است و ميزان توليد از 7/5 ميليون تن به بيش از 1/9 ميليون تن افزايش يافته است. با در نظر گرفتن جمعيت هر سال، سرانه عرضه شير از سال 1380 تا سال 1393 حدود 14 كيلوگرم افزايش داشته است. بيشترين سرانه عرضه مربوط به سال 1386 با 102 كيلوگرم و كمترين سرانه عرضه مربوط به سال‌هاي 1380 و 1381 با 85 كيلوگرم است. عرضه سرانه شير در كشور متاثر از ميزان توليد و تراز تجاري داراي نوساناتي بوده است. از سال 1380 تا سال 1386 سرانه عرضه به‌شدت افزايش يافته است و بعد از سال 1387 بعد از كاهش 12 درصدي، مجددا روند افزايشي پيش گرفت و در سال 1393 به 99 كيلوگرم رسيده است. تجارت شير به جهت ماهيت و فسادپذيري آن به‌صورت خام و مايع كمتر صورت مي‌گيرد و امكان واردات و صادرات آن در حجم گسترده امكان‌پذير نيست. لذا تجارت آن عمدتا به‌صورت فرآوري شده در قالب محصولات جنبي، پودر شير، پنير و كره انجام مي‌شود. از مجموع كل توليدات جهاني اين فرآورده درصد كمي از آن در تجارت جهاني معامله مي‌شود و بقيه در بازارهاي داخلي كشورها مصرف مي‌شود. شير خشك، پنير و كره حيواني از اقلام عمده محصولات لبني هستند كه در تجارت بين‌المللي مورد مبادله قرار مي‌گيرد. در بازه زماني بين سال‌هاي 1380 تا 1394 به طور متوسط سالانه حدود 148 هزار تن لبنيات بر پايه شير خام به كشور وارد شده است و در همين مدت زمان حدود 198 هزار تن از اين محصول به ساير كشورها صادر شده است. در اين بازه زماني به طور متوسط تراز وزني اين محصول 48 هزار تن مثبت بوده است. براساس اعلام بانك مركزي جمهوري اسلامي ايران سرانه مصرف شير در سال 1393 در مناطق شهري كشور در حدود 78 كيلوگرم بر پايه شير خام بوده است. بخش كشاورزي به عنوان تامين‌كننده امنيت غذايي كشور از حساسيت و اهميت بالايي برخوردار است، به همين دليل بهره‌گيري نامناسب از آمار و اطلاعات مي‌تواند متوليان و سياستگذاران بخش كشاورزي را با چالش‌هاي تصميم‌گيري مواجه كند. در شرايط فعلي با توجه به محدوديت‌ها و پراكندگي آمار و اطلاعات در زمينه توليد و تجارت محصولات كشاورزي خصوصا محصولات اساسي، ضرورت جمع‌آوري و تدوين آمار و اطلاعات منتخب در زمينه محصولات اساسي احساس مي‌شد.
جدول 86. ميزان نياز به توليد شير در شرايط سرانه وضع موجود و سرانه مطلوب (هزار تن)