صاحب زيباييشناسي شخصي
رضا بهبودي
هيچگاه موفق نشدم در آثار ايشان بخش كوچكي را برعهده داشته باشم. البته زماني كار تا ايفاي نقش در نمايش «شكار روباه» پيش رفت اما به دليل سفر كاري به خارج از كشور اين افتخار نصيب من نشد. دكتر علي رفيعي از جمله هنرمنداني است كه همزمان چند ويژگي دارد. او از يك زيباييشناسي مشخص و شخصي شده بهره ميبرد كه براي تئاتر ايران غنيمت است، چون گاهي با هنرمندان پا به سن گذاشته مواجه ميشويم كه همچنان سرگردان در جستوجوي زيباييشناسي مختص خود هستند. اما مقصودم از زيباييشناسي شخصي هم به معني متوقف ماندن در يك شكل مشخص نيست، بلكه به معناي پروراندن و ارتقاي آن در طول زمان است؛ كاري كه دكتر رفيعي در تمام سالهاي پشت سر موفق به انجام آن شد.
دكتر رفيعي براي من نمونه فردي است كه با وسواس عمل ميكند. اين وسواس و حساسيت اگر نگوييم گوهر ناياب، در تئاتر ما قطعا يك گوهر كمياب است كه بعضا چه در نسل خودشان يا در نسل ما رنگ باخته است. دكتر رفيعي نمونه فردي است كه حتي وقتي به عكس آثار پيش از انقلاب هم نگاه كنيد بارز به نظر ميرسد و آنجا نيز متوجه وسواس در تمام شؤون كارياش ميشويم.
نكته ديگر بازيگري و تاكيد بر كيفيت بازيگر در تمام آثار دكتر علي رفيعي است. ايشان از هيچ لحظه، آن و كنش كوچكي بيتفاوت عبور نميكند و برايش وقت ميگذارد و متقابلا از بازيگر انتظار دارد. اين ميطلبد كه بازيگر چقدر تلاش كند تا با زيباييشناسي ايشان هماهنگ شود. به همين دليل وقتي بازيها را ميبينيم حتي بازيگران حرفهاي و شناخته شده كيفيتي به مراتب بهتر از قبل به نمايش ميگذارند و بازيگران جوان هم كار خود را به درستي انجام ميدهند. اين بر اثر حساسيت دكتر رفيعي و شناخت او از سنتهاي بازيگري مثل سنت بازيگري مورد نظر ميرهولد اتفاق ميافتد و چنين چيزي براي من كوچك بازيگر تئاتر و سينماي ايران يك غنيمت است.
من از زمان تماشاي نمايش «يادگار سالهاي شن» تا امروز با ديدن آثار دكتر رفيعي هم لذت بصري بردهام و هم لذت زيبايي شناختي و جا دارد به اين نكته اعتراف كنم كه اين لذت با توجه به درك و دريافت شخصيام بود.
از سوي ديگر بايد به مضامين مطرح در آثار ايشان اشاره كنم و متنهاي لوركا، خودش و محمد چرمشير كه روي صحنه برده است. تمام اين نمايشنامهها از يك وسواس جدي در انتخاب متن حكايت دارد. تولد دكتر علي رفيعي را تبريك ميگويم و براي ايشان عزت بيشتر و سربلندي و سلامتي آرزو ميكنم. به احترام ايشان تمام قد ميايستم و اداي احترام ميكنم. علي رفيعي به اين احترامها نياز ندارد و ما نيازمند حضور سايه ايشان روي سرمان هستيم. بازيگر