گروه اقتصادي
همايش «هفته انرژي روسيه» با وجود اينكه براي سومين سال متوالي است كه برگزار ميشود، اما يك تفاهمنامه مهم بين اوپك و كشورهاي صادركننده گاز در آن به امضا رسيد.
بيژن زنگنه، وزير نفت در حاشيه نشست «هفته انرژي روسيه» مصاحبهاي اختصاصي با خبرگزاري «اسپوتينك» داشت. او در اين مصاحبه وجود «كشتيهاي ارواح» را تكذيب كرد. هر چند از راهكارهاي دور زدن تحريمها نيز سخن گفت. يكي از اين راهها انتقال نفت از طريق خط لوله است كه ايران را به سوريه متصل ميكند. طبق صحبتهاي وزير نفت براي تحقق اين امر يك ترمينال جديد در منطقه مكران ساخته شده كه توانايي صادرات روزانه يك ميليون بشكه را دارد.
محمد باركيندو، دبيركل اوپك نيز در مصاحبهاي با همين خبرگزاري به بررسي روند تاثيرگذاري ايران و عربستان بر سرنوشت اوپك همچنين تاثير امضاي توافقنامه كشورهاي صادركننده گاز بر بازار انرژي نيز پرداخت. باركيندو معتقد است ايران و عربستان تاثير به مراتب بيشتري نسبت به ساير اعضا بر اين كارتل نفتي ميگذارند و هر اتفاقي كه توليد و صادرات نفت اين دو كشور را تحتتاثير قرار دهد، ميتواند بر بازار انرژي تاثيراتي بگذارد.
به هر طريقي نفت خود را صادر ميكنيم
يكي از راههاي دور زدن تحريمها استفاده از نفتكشهايي با ردياب خاموش بود. اين كشتيها كه به «كشتي ارواح» معروف بودند، در دور اول تحريم توانستند بخش زيادي از نفت ايران را در جزاير و برخي پالايشگاهها انبار كنند. آبان سال گذشته كه معافيتهاي نفتي براي هشت مشتري عمده نفت ايران به پايان رسيد، مديرعامل شركت نفتي «روس نفت» به رويترز اعلام كرد كه ايران در تلاش است تا بيش از 20 ميليون بشكه نفت خام خود را به بندر داليان صادر كند تا در چين ذخيره شود. اگرچه تكنولوژي جديد و استفاده از تصاوير ماهوارهاي باعث شده نفتكشها تمايل كمتري به حركت با ردياب خاموش داشته باشند، اما زنگنه در پاسخ به پرسش خبرنگار «اسپوتنيك» مبني بر استفاده از «كشتي ارواح» گفت: «ما از هر روشي براي فروش نفت استفاده ميكنيم، چراكه بايد تمام توانمان را براي مقابله با تحريمها و محدوديت براي صادرات نفت به كار گيريم.» او در بخش ديگري از پاسخ خود به اين پرسش گفت: «جنگ خوب هيچوقت تميز نيست. صادرات نفت، حق قانوني ما است.» پرسش بعدي به «برنامههاي ايران براي توسعه صنعت نفت بهخصوص ساخت پتروشيمي در مناطق نزديك درياي خزر» اختصاص داشت. وزير نفت نيز خاطرنشان كرد: «طبق نظر بومشناسان ايراني، وضعيت زيستمحيطي درياي خزر در شرايط فعلي مناسب نيست. با اين حال اگر بخواهيم پتروشيمي در اين مناطق احداث كنيم، آيا به فاجعه زيست محيطي منجر نميشود؟»
زنگنه در بخش ديگري از پاسخ خود افزود: «نياز آنچناني به ساخت پالايشگاه نزديك خزر نداريم، چراكه نفت زيادي آنجا توليد نميكنيم و اين هم كه از جنوب به شمال نفت بفرستيم خيلي عملي نيست.» او در توضيح عملكرد مالي صنعت پتروشيمي نيز گفت: «درآمد توليدي آن حدود
۱۸ ميليارد دلار است. برنامه ما اين است كه طي دو سال اين رقم به ۲۵ ميليارد دلار برسد و طي ۶ سال به ۳۷ ميليارد دلار.» عضو كابينه دوازدهم معتقد است ترجيح وزارت نفت بر ساخت پالايشگاه در جنوب است. با اين حال برنامهاي نيز براي ساخت دو پالايشگاه در سواحل درياي خزر در دستور كار است كه صددرصد با معيارهاي محيطزيستي سازگار است. در اين راستا، بهزاد محمدي، مديرعامل شركت ملي صنايع پتروشيمي ايران در توضيح ساخت دو پالايشگاه پتروشيمي در سواحل خزر گفت: «مجتمعهاي پتروشيمي و پترو پالايشگاهها به آب فراوان نياز دارند، به همين دليل ساخت مجتمعهاي پتروشيمي در مناطقي كه نزديك به منابع عظيم آبي قرار دارند، در دستور كار قرار گرفته است و برنامهريزي شده تا دو پالايشگاه پتروشيمي در سواحل درياي خزر تاسيس شود.»
پرسش ديگر به «دور زدن تنگه هرمز توسط ايران و صادرات نفت از طريق خط لوله» اختصاص داشت. شهريور سال جاري، احتمال بازگشايي يك خط لوله كه ايران را از طريق عراق به سوريه متصل ميكند،
بر سر زبانها افتاد. با راهاندازي اين خط لوله، ميتوان نفت را بدون عبور از تنگه هرمز به كشورهاي آسيايي منتقل كرد.
زنگنه در پاسخ به اين پرسش نيز گفت: «هدف ما انتقال نفت از طريق خط لوله بدون نياز به تنگه هرمز است. براي اين هدف ما يك ترمينال جديد در نزديكي بندر جاسك ساختهايم كه ظرفيت صادرات آن يك ميليون بشكه در روز خواهد بود همچنين يك خط لوله نفت در همين منطقه
در دست ساخت است. اميدواريم تا سال ۲۰۲۱ اين پروژه به مرحله اجرا برسد.»
پرسش بعدي اسپوتنيك، «پيشبيني قيمت از نفت برنت در آينده» بود. زنگنه معتقد است هيچكس نميتواند قيمت نفت در آينده را حدس بزند و هر حرفي تنها تخمين و حدس است، چراكه قيمت بازار برآيندي از عرضه و تقاضا و يكسري از ديگر عوامل است كه با مسائل سياسي و اجتماعي مرتبط است. او در ادامه گفت: «به نظر ميرسد قيمت نفت برنت خيلي با جهش مواجه نخواهد شد و چيزي شبيه همين قيمت فعلي خواهد بود.»
در پايان، بيژن نامدار زنگنه، به پرسشي درباره بنزين ايراني پاسخ داد و گفت كه ايران در پي آن است تا براي هميشه و تماما خود را از واردات بنزين بينياز كند و به اين نكته اشاره كرد كه از زمان تحريمهايي كه از سال ۲۰۱۲ وضع شد تا امروز، كشورش به صادرات بنزين هم نائل شده است و ميخواهد با افزايش صادرات تا ۳ ميليون تن در ماه به درآمدي ۱.۵ ميليارد دلاري برسد.
سرنوشت اوپك در دستان ايران و عربستان است
محمد باركيندو دبيركل اوپك نيز در حاشيه نشست «هفته انرژي روسيه» با اين خبرگزاري مصاحبه كرد. مهمترين نكتهاي كه دبيركل نيجريهاي اوپك بيان كرد، تاثير ايران در هماهنگسازي اعضاي اوپك از اولين سال تاسيس اين كارتل نفتي تاكنون است. او در اين خصوص گفت: «ايران يكي از پنج بنيانگذار اوپك است. در اين مدت، ايران نه تنها در فعاليتهاي اوپك و اوپك پلاس نقش سازندهاي داشته، بلكه به عنوان يك كشور پيشرو، هماهنگيهاي بسياري را نيز بين اعضا ايجاد كرده است.»
اواخر هفته گذشته تفاهمنامهاي بين اوپك و مجمع كشورهاي صادركننده گاز به امضا رسيد. باركيندو معتقد است اين تفاهمنامه يك نقطه عطف بسيار مهم در رابطه بين اوپك و مجمع كشورهاي صادركننده گاز است و ميتواند بر بازار انرژي تاثيراتي بگذارد، زيرا اين تفاهمنامه نه تنها دو سازمان بلكه كل بخش نفت و گاز را دربر ميگيرد.