دلواپسان گفت‌وگوي مجازي شهروندان

هنوز چند روزي از فراز و فرود برگزاري نشست نابهنگام كميسيون مشترك رسيدگي به طرح صيانت نگذشته بود كه بعضي منابع خبري از خيز شماري از نمايندگان براي دست و پا كردن طرحي نو خبر داده و همزمان آن را «صيانت 2» توصيف كردند. اين درحالي بود كه بنابر آنچه كليات طرح صيانت از سر گذراند، ابتدا پيرو برگزاري آن نشست نابهنگام در كميسيون مشترك رسيدگي به طرح صيانت در روز سه‌شنبه، كليات اين طرح در همان نشست روز سوم اسفند ماه به تصويب رسيد اما پس از اعتراض گسترده افكار عمومي و نامه‌نگاري حدود 170 نماينده در مخالفت با مصوبه كميسيون مشترك و تاكيد بر لزوم بازگشت اين طرح به صحن علني پارلمان، درنهايت درحالي به لغو اين مصوبه انجاميد كه هنوز دقايقي به نيمه‌شب چهارشنبه، چهارم اسفند ماه 1400 مانده، معاونت حقوقي مجلس، مصوبه كميسيون مشترك را فاقد اعتبار دانست و نظر حقوقي اين معاونت نيز وقتي هيات رييسه مجلس آن را تاييد كرد، رسما تاييد شد و رسميت يافت. آنچه اما هنوز غوغاي «طرح صيانت» فروننشسته، بار ديگر به نگراني افكار عمومي انجاميد و حتي به‌رغم تكذيب سخنگوي هيات رييسه مجلس همچنان با انتقادهايي روبه‌روست، نه به اين طرح، بلكه مربوط به طرحي ديگر است كه با امضاي ۲۷ نماينده مجلس، در صورت تصويب، «يك ماده به قانون ممنوعيت به‌كارگيري تجهيزات دريافت از ماهواره» الحاق خواهد شد تا آن‌طور كه اين 27 نماينده مجلس يازدهم، درنظر دارند توليد محتوا در پلتفرم‌هايي مانند يوتيوب و توييتر مي‌تواند جرم تلقي شود. طرحي كه به موجب آن، البته درصورت تصويب «هرگونه همكاري و تهيه محتوا براي پلتفرم‌هاي غيرمجاز، مجرمانه است و متهم به يكي از مجازات درجه ۵ تا ۷ مقرر در مواد (۱۹) و (۲۰) قانون مجازات اسلامي محكوم مي‌شوند» و «غيرمجاز بودن پلتفرم هر سه ماه يك‌بار توسط كارگروه تخصصي ماهواره متشكل از نمايندگان سازمان صداوسيما، وزارت اطلاعات، نيروي انتظامي، سازمان تبليغات اسلامي و دادستاني كل كشور، اعلام مي‌شود.»سيدنظام‌الدين موسوي كه در قامت سخنگوي هيات رييسه مجلس در اين رابطه توضيح داد، اگرچه اخبار رسانه‌ها را «تكذيب» كرد اما در عين ‌حال عملا تاييد كرد كه آنچه رسانه‌ها درباره تدوين اين طرح عنوان كرده بودند، صحيح بوده و صرفا گفت كه هنوز در دستوركار مجلس قرار نگرفته است. طرحي كه شهريورماه امسال از سوي هيات رييسه مجلس اعلام‌وصول شد و حالا در شرايطي در نوبت رسيدگي در كميسيون تخصصي است كه ظاهرا آن‌طور كه پايگاه خبري- تحليلي انتخاب نوشته، حتي برخي از طراحان و امضاكنندگان طرح نيز از كم و كيف و جزييات محتوايش باخبر نيستند. طرحي كه درحالي تبليغات در شبكه‌هاي اجتماعي مجازي و ماهواره‌ها را جرم‌انگاري كرده كه بسياري از صاحبان كسب‌وكار‌هاي مجازي از طريق تبليغات در همين شبكه‌هاي اجتماعي كسب درآمد مي‌كنند. اين درحالي است كه جليل رشيدي كوچي كه ازقضا در جريان تصويب كليات طرح صيانت در كميسيون مشترك و لغو آن با نظر هيات رييسه، بيش از پيش موردتوجه افكار عمومي قرار گرفت و درحالي به عنوان يكي از اعضاي كميسيون امنيت ملي و سياست خارجي مجلس يازدهم، از مخالفان «طرح صيانت» است كه همچنين با طرح ديگر مجلس‌يازدهمي‌ها در اين رابطه نيز ابراز مخالفت كرده به يك گفت‌وگوي مطبوعاتي از مذاكراتش با طراح اين طرح خبر داده و گفته كه «خودشان (طراح طرح موسوم به «صيانت 2») هم اذعان داشتند كه بيشتر بر كليات طرح توجه كرده بودند.» رشيدي كوچي كه در اين رابطه با پايگاه خبري-تحليلي انتخاب گفت‌وگو مي‌كرد، در ادامه گفته است: «وقتي من توضيح دادم ادبياتي كه در اين طرح به ‌كار رفته، اگر روزي در مجلس تصويب شود، منجر به بسته شدن فضاي يوتيوبي شده و اين فعاليت جرم تلقي مي‌شود، خودشان هم گفتند كه اين موضوع را مدنظر قرار نداده و تاكيد كردند كه هر وقت به كميسيون ارجاع داده شد، آن را حذف مي‌كنيم.» اما درحالي اين نماينده مخالف طرح‌هاي «صيانت» با اشاره به گفت‌وگوي خود با يكي از طراحان طرح دوم يعني طرحي كه با الحاق يك ماده به قانوني قديمي در ارتباط با ممنوعيت ماهواره، به بحث فضاي مجازي ورود مي‌كند، تاكيد دارد كه «خودشان به اين نتيجه رسيده‌اند كه بايد از اين طرح انصراف دهند»، حالا صحبت‌هاي دو نفر از ديگر نمايندگاني كه اين طرح را امضا كرده‌اند نيز مويد نكاتي است كه رشيدي كوچي در اين رابطه مطرح كرده است. بهروز محبي نجم‌آبادي و حسين جلالي كه انتخاب با آنان گفت‌وگو كرده، به‌ نوشته اين پايگاه خبري- تحليلي «چندان اطلاعي درباره آنچه امضا كرده‌اند، ندارند.» ادعايي كه انتخاب درحالي پيش كشيده كه در ادامه آورده است: «محبي نجم‌آبادي درباره جزييات اين طرح گفت: تسلطي بر اين موضوع ندارم، بايد مطالعه كنم. كليات را امضا كرده‌ايم، ولي جزيياتش را بايد بررسي كنيم.»همچنين درحالي كه محبي نجم‌آبادي نسبت ‌به جرم تلقي شدن تبليغات در شبكه‌هاي اجتماعي بنابر طرحي كه امضايش پاي آن ثبت شده، ابزار بي‌اطلاعي كرده، جلالي نيز گفته از جزييات طرحي كه امضا كرده، چندان اطلاعي ندارد و كسب اطلاعات بيشتر را به بيژن نوباوه وطن، عضو هيات رييسه كميسيون فرهنگي مجلس، واگذار كرده است. اين اتفاق  اما درحالي رقم خورده كه يكي از معدود مخالفان طرح صيانت نخست - يعني همان طرحي كه در يك كميسيون مشترك درحال پيگيري است و 170 نماينده مي‌خواهند به صحن علني بازگردد- از «انحلال وزارت ارتباطات» درصورت تصويب بخشي از طرح صيانت كه به اين حوزه مربوط است ابراز نگراني كرده است. غلامرضا نوري‌قزلجه كه در يك گفت‌وگوي ويديويي با «اعتمادآنلاين» از سير تا پياز ماجرا را البته تا جايي كه خود مي‌داند و مي‌فهمد، توضيح داده، گفته است: «دوست داريم صاحب اصلي طرح صيانت پيدا شود و بگويد به دنبال چيست؟» پرسشي كه البته او خود پاسخي براي آن دارد و ازجمله معتقد است: «فكري كه طرح صيانت را طراحي كرده با گفت‌وگوي مردم در فضاي مجازي مشكل دارد!»