عليرضا كيانپور
داريوش اسماعيلي، نماينده اصلاح‌طلب سروستان و نايب‌رييس كميسيون مشترك اصلاح ساختار دولت، در آخرين جلسه علني هفته گذشته مجلس در تذكري از قرارگرفتن طرحي در مورد تشكيل وزارت ميراث فرهنگي، گردشگري و صنايع دستي در دستوركار پارلمان انتقاد كرد. طرحي كه طي دو، سه هفته گذشته بي‌وقفه آن هم به عنوان خروجي كار كميسيون مشترك در دستوركار قرار مي‌گرفت و علت عدم ورود به آن نيز صرفا اين بود كه نوبت به اين طرح در جلسات قبلي نمي‌رسيد. با اين حال علي لاريجاني، رييس مجلس تذكر اسماعيلي را وارد دانست و تاكيد كرد كه همه موارد مربوط به اصلاح ساختار دولت بايد زيرنظر كميسيون مشترك باشد. حال آنچنان كه اسماعيلي به «اعتماد» خبرداده، اين طرح، طرحي قديمي و مصوب كميسيون اجتماعي مجلس بوده است. اما آنچه پس از آن درمورد شكل و شمايل دولت آينده جمهوري اسلامي ايران ازسوي نايب‌رييس كميسيون مشترك اصلاح ساختار در اختيار «اعتماد» قرار گرفت به‌مراتب از اين خبر پيش‌پا افتاده درباره نحوه صحن توسط مديريت هيات‌رييسه مهم‌تر بود. اخباري درمورد جزييات تشكيل وزارت انرژي و تفكيك وزارتخانه‌هاي «صنعت، معدن، تجارت»، «تعاون، كار و رفاه اجتماعي» و «راه و شهرسازي» و نيز احياي سازمان‌هاي «جوانان»، «برنامه‌ريزي» و «توسعه و تعاون روستايي» و البته احتمال تشكيل وزارت «ميراث فرهنگي، گردشگري و صنايع دستي» و بيش از آن، كه در ادامه مي‌خوانيم.
آقاي اسماعيلي، در تذكرتان در جلسه چهارشنبه هفته پيش، نسبت به قرارگرفتن طرح يك‌فوريتي تشكيل وزارت ميراث فرهنگي و گردشگري و صنايع دستي در دستوكار صحن انتقاد كرديد؛ لطفا در اين رابطه توضيح دهيد؟
البته بنده از جزييات اين طرح اطلاعي ندارم اما آنچنان كه خبر دارم طرحي با عنوان تشكيل وزارت ميراث فرهنگي، گردشگري و صنايع‌دستي در كميسيون اجتماعي به تصويب رسيد كه در هفته گذشته نيز در دستوركار صحن قرار گرفت كه بنده به‌دليل همپوشاني و موازي‌كاري با اقداماتي كه در كميسيون مشترك اصلاح ساختار دولت در حال انجام است، نسبت به قرار گرفتن آن طرح بدون هماهنگي با كميسيون مشترك تذكر دادم. كميسيون مشترك اصلاح ساختار دولت از مدتي پيش با عضويت نمايندگاني از كميسيون‌هاي مختلف مجلس تشكيل و اخيرا انتخابات هيات رييسه آن نيز برگزار شد و هم‌اكنون اين كميسيون مشترك كار خود را آغاز كرده است. بحث ما در اين كميسيون مشترك شامل همه موارد مربوط به ساختار دولت است و در اين شرايط به نظر مي‌رسد چندان منطقي نباشد كه اين كميسيون مشترك كار خود را انجام دهد و از ديگو سو، مثلا كميسيون اجتماعي هم طرحي را مصوب و به صحن علني مجلس بفرستد. بنابراين بعد از تذكري كه مطرح شد، آقاي لاريجاني رييس مجلس تاكيد كردند كه طرح مربوط به تشكيل وزارت ميراث فرهنگي، گردشگري و صنايع دستي نيز از كانال كميسيون مشترك اصلاح ساختار دولت بگذرد.
در بدو تشكيل كميسيون مشترك ، آقاي ميرزايي‌نيكو، سخنگوي اين كميسيون مشترك از بحث درمورد 5 لايحه و 3 طرح با موضوع تشكيل، تفكيك و ادغام وزارتخانه‌ها در اين كميسيون تازه‌تاسيس سخن گفته بود. آيا طرح تشكيل وزارت ميراث فرهنگي، صنايع دستي و گردشگري يكي از همين 3 طرح نبود؟
نحوه كار كميسيون مشترك اصلاح ساختار دولت اين‌طور نيست كه تعدادي طرح و لايحه را به صورت مجزا بررسي و تصويب كند و به صحن ارجاع دهد. ماجرا از اين قرار است كه دولت در لايحه‌اي كه تقديم مجلس كرد، خواستار انتزاع 2 وزارتخانه صنعت، معدن و تجارت و راه و شهرسازي به 4 وزارتخانه جديد شد. اين مساله انگيزه اصلي براي تشكيل كميسيون مشترك اصلاح ساختار دولت بود اما در ادامه راه، موارد ديگري نيز مطرح شد و درنتيجه بناي ما در كميسيون اين شد كه تمام اصلاحات قابل بحث در ساختار دولت مطرح شود.
روش كار شما در كميسيون مشترك چيست؟
3 بحث متفاوت در اين خصوص وجود دارد. اول اينكه كميسيون مشترك صرفا به همين 2 لايحه دولت بپردازد. موضع دوم اين است كه كميسيون علاوه بر بررسي اين 2 لايحه، موارد ديگري كه ازسوي نمايندگان يا دولت مطرح مي‌شود را مورد ارزيابي قرار دهد و ديدگاه سوم اينكه كل ساختار دولت از بن و اساس مورد بحث قرار گيرد كه البته نگاه سوم چندان مورد اقبال قرار نگرفت اما قرار شد نگاه و موضع دوم، به نيم‌نگاهي به موضع سوم در دستوركار باشد و به اين اعتبار حداقل تمامي مباحث در اين حوزه اعم از طرح، لايحه يا حتي پيشنهادهاي احتمالي را مورد بررسي قرار دهيم.
و اين موارد شامل چه وزارتخانه‌ها، سازمان‌ها و دستگاه‌هايي مي‌شود؟
هم‌اكنون موارد متعددي در كميسيون مشترك مطرح است. يكي از موارد مربوط به وزارت ورزش و جوانان است كه بنا بر پيشنهادي كه مطرح شده قرار است سازمان جوانان از اين وزارتخانه متنزع شده و وزارت ورزش به‌صورت مستقل فعاليت كند. موضوع ديگر مربوط به وزارت صنعت، معدن و تجارت است كه 2 بحث در اين رابطه مطرح است. اول اينكه وزارت بازرگاني از صنعت و معدن متنزع شده و به 2 وزارتخانه «صنايع و معادن» و «تجارت و بازرگاني» تبديل شود و دوم اينكه بخش معدن متنزع شود و درواقع به 2 وزارتخانه «معدن و صنايع معدني» و «صنعت و بازرگاني» برسيم.
موضوع ديگر مربوط به تفكيك وزارت راه و شهرسازي به 2 وزارتخانه «مسكن و شهرسازي» و «راه و ترابري» است. موضوع چهارم مربوط به وزارت تعاون، كار و رفاه اجتماعي است كه بحث بر سر اين است كه اين وزارتخانه، به 2 وزارت «كار و تعاون» و «رفاه و تامين اجتماعي» تبديل شود. بحث پنجم مربوط به وزارت نيرو است كه باتوجه به اهميت بحران آب، بنا داريم مباحث مربوط به آب را از حوزه وزارت نيرو متنزع و به‌همراه مباحث محيط زيستي، در وزارتخانه‌اي تحت عنوان «آب و محيط زيست» دنبال كنيم كه طبيعتا سازمان محيط زيست نيز در اين وزارتخانه ادغام مي‌شود. مباحث مربوط به برق و ديگر حوزه‌هاي وزارت نيرو نيز در كنار مباحث مربوط به حوزه نفت و گاز در وزارتخانه‌اي با عنوان «انرژي» پيگيري كنيم. همچنين بحث ديگر مربوط به سازمان برنامه و بودجه است. متاسفانه امروز در شرايطي قرار گرفتيم كه كار اين سازمان فقط آن است كه پولي گير بياورد و جايي هزينه كند و درنتيجه برنامه‌ريزي در كشور تعطيل شده است. بنابر اين احتمال دارد بحث بودجه از اين سازمان متنزع شده و به‌همراه معاونت نظارت مالي و خزانه‌داري وزارت اقتصاد و زيرنظر اين وزارتخانه، مسائل بودجه‌اي را پيگيري كند و «سازمان برنامه‌ريزي كشور» نيز بتواند فارغ از مباحث بودجه‌اي واقعا براي كشور برنامه‌ريزي كنند. هفتمين و آخرين بحث نيز مربوط به حوزه توسعه و عمران روستايي است و باتوجه به تجربه خوب وزارت جهاد و پس از تشكيل وزارت جهاد كشاورزي، عملا عمران و توسعه روستاها رها شد، به نظر مي‌رسد لازم است با ايجاد سازماني با عنوان «توسعه و عمران روستايي» اين بحث را احيا كنيم كه البته تمامي اين موارد، صرفا در حد بحث ميان نمايندگان است و هنوز نه به تصويب كميسيون مشترك اصلاح ساختار دولت رسيده و نه به تصويب مجلس. با اين حال، در طول هفته كاري مجلس، 4 روز از ساعت 14 تا 17 به‌مدت 3 ساعت تشكيل جلسه خواهيم داد و اميدواريم كه بتوانيم تا دو هفته ديگر، بناي اصلي اين تغييرات را ايجاد كنيم.
داريوش اسماعيلي، نايب‌رييس كميسيون اصلاح ساختار دولت: تا دو هفته آينده بناي اصلي تغييرات ايجاد مي‌شود
تشكيل وزارت «انرژي» با محوريت حوزه برق وزارت نيرو و وزارت نفت
2 سناريو درمورد وزارت صنعت، معدن و تجارت مطرح است
احتمال تشكيل وزارت «آب و محيط زيست»
تفكيك 2 وزارتخانه «تعاون، كار و رفاه اجتماعي» و «راه و شهرسازي» به 4 وزارتخانه جديد
احياي سازمان‌هاي«جوانان»، «توسعه و تعاون روستايي»، «برنامه‌ريزي»