رفراندوم، آري يا خير؟
22 بهمن 96 بود كه حسن روحاني، رييس دولت دوازدهم پس از سال‌ها درخواست استفاده از ظرفيت‌هاي قانون اساسي به‌ويژه اصل 59 را مطرح كرد؛ اصلي كه تا پيش از سخنان رييس‌جمهور بسيار با احتياط درباره آن صحبت مي‌شد. روحاني در سخنراني 22 بهمن گفت: «قانون اساسي، بن‌بست‌ها را برداشته است و ظرفيت بزرگي دارد و اگر در موضوعي با هم بحث داريم، بايد به اصل ۵۹ (قانون اساسي) مراجعه كنيم كه طبق آن بايد به آراي مردم مراجعه كرد.
اگر جناح‌ها اختلافي دارند، صندوق آرا را بياوريم و هرچه مردم گفتند عمل كنيم.» در آن مقطع كه پس از اعتراضات دي ماه بود، پيشنهاد رييس‌جمهور براي برگزاري رفراندوم حاشيه‌هايي را به همراه داشت تا جايي كه آيت‌الله نوري‌همداني، از مراجع تقليد ضمن انتقاد از اين پيشنهاد اظهار داشت: «روحاني به جاي برگزاري رفراندوم از ديگر ظرفيت‌هاي معطل‌مانده قانون اساسي استفاده كند.» حال پس از گذشت نزديك به شش ماه از اظهارات رييس‌جمهور، درخواست رفراندوم اين‌بار از بهارستان شنيده مي‌شود. بهرام پارسايي، سخنگوي فراكسيون اميد در گفت‌وگويي با خبرآنلاين با تاكيد بر ضرورت احياي اصل رفراندوم در قانون اساسي گفت: «ما در بسياري موارد بايد به آراي مردم رجوع كنيم كه البته در رابطه با آن لازم است عقلاي قوم هم به يك جمع‌بندي برسند مانند بحث روابط خارجي؛ البته اين يكي از مصاديق است و در بسياري از موارد ديگر مي‌توانيم به آراي مردم رجوع كنيم؛ بحث شفافيت از ديگر موضوعاتي است كه مي‌توان به رفراندوم گذاشت.
بنابراين مصاديق براي رجوع به اين اصل قانون اساسي وجود دارد.» پيش از اين نيز پارسايي درباره اختلافات در داخل كشور براي بستن يا باز نگه داشتن تنگه هرمز درخواست برگزاري رفراندوم كرده بود. حال سوال اين است كه آيا در شرايط موجود برگزاري رفراندوم به صلاح كشور است يا خير و اينكه رفراندوم درباره چه موضوعاتي بايد باشد؟ امير‌رضا واعظ‌آشتياني، فعال سياسي اصولگرا مخالف برگزاري رفراندوم است و براي اين مخالفت توجيه هم دارد. او معتقد است كه شرايط امروز كشور حساس است و ممكن است مردم مانند انتخابات مجلس در سال 94 تصميمي احساسي اتخاذ كنند. در طرف مقابل داريوش قنبري، فعال سياسي اصلاح‌طلب معتقد است كه شرايط امروز كشور ظرفيت برگزاري رفراندوم را دارا است و مخالفان رفراندوم مشغول توهين به شعور مردم هستند. مشروح نظرات موافق و مخالف رفراندوم را در زير مي‌خوانيد.