ماست چيني و صنعت ملي
نيوشا طبيبي
دامداري و كشاورزي، پايههاي اقتصاد ملي و امنيت غذايي هستند. عدم توجه به اين دو حوزه ميتواند لطمات فراواني به روند رشد و توسعه و شكوفايي كشور وارد كند. زنجيره توليد از محصولات كشاورزي تا دامداري و پس از آن كارخانههاي توليد فرآوردههاي لبني دهها هزار شغل ايجاد كردهاند. هنوز هم مهمترين و بهترين منبع براي تامين مواد غذايي پروتئيني، صنعت لبنيات است.
كساني كه به عرصه توليد قدم ميگذارند و سرمايه خود را در اين راه به كار ميگيرند به چيزي بيش از كسب سود مادي ميانديشند، چون همه كس ميدانند كه سرمايهگذاري در بخش مثلا مسكن يا بازرگاني و واردات سود بيشتر و دردسر كمتري دارد. معمولا واردكنندگان و دلالان با نظارت و دردسرهاي كمتري روبهرو هستند. كسي كه زحمت تاسيس و راهاندازي و بعد مديريت مجموعهاي توليدي را بر خود هموار ميكند، انگيزهاي بالاتر و والاتر دارد، زمينه اشتغال عدهاي را فراهم ميكند، سهمي از توليد ملي را بر عهده ميگيرد و خلاصه آنكه قصدش خدمت به ميهن است.
ايجاد مشكلات و تضييقات براي توليدكنندهاي كه گردش كارش به شفافيت ثبت ميشود و ماليات و بيمه پرداخت ميكند، روا نيست. كارخانههاي لبنيات و ديگر صنايع تبديلي در اين حوزه نقطه پايان زنجيره عظيمي هستند كه بخشهاي مختلف صنعت كشور را فعال ميكنند. امروز وضع صنايع لبني خوب نيست و برخي توليدكنندگان باسابقه و دست پاك و شريف اين عرصه به تنگ آمده و از ادامه فعاليت پشيمان شدهاند و تنها براي زنده نگهداشتن صنعت و شغل كارگران خود سختيها را تحمل و به اميد رفع مشكلات مقاومت ميكنند. قاعدتا دولت وظيفه دارد، موانع پيش روي آنها را بردارد، در اخذ ماليات و هزينههاي بيمه با آنها مدارا كند و از پيچ و خمهاي اداري كه زمان و نيروي فراواني را از صنعتگران زايل ميكند، بكاهد و واقعا براي رشد و تثبيت وضعيت آنها برنامهريزي كند. تحميل قيمت به توليدكننده در شرايطي كه هزينه توليد گرانتر از پيش شده راه درستي براي كسب رضايت مردم نيست. روشن است كه اين راه دوام چنداني نخواهد داشت. صنعتگر بايد مواد اوليه را گران بخرد و محصول نهايي را به قيمتي بفروشد كه سودي ندارد يا او را متحمل زيان ميكند. آن وقت آخرين چارهها تعديل نيرو و بيكاري عدهاي از كارگران و در نهايت تعطيلي كارخانه است. ورود ماست چيني به بازار ايران نشاندهنده اين است كه سوداگراني گوش به زنگ مردن صنعت لبنيات ايران نشستهاند تا بلافاصله از آن براي خود فرصتي فراهم كنند. در ماههاي اوليه جنگ دولت براي آنكه بتواند مايحتاج كشور و جبههها را تامين كند با يك اقدام ضربتي توان توليد محصولات لبني را تا چهل برابر افزايش داد. خاطرات صنعتگران از آن دوران درخشان كار و تلاش و بسيج همگاني براي مقابله با فشارهاي تحريم و جنگ شنيدني است. ايران در زمينه توليدات لبني، توانسته محصولاتي بسيار باكيفيت عرضه كند. ماشين سازهاي ايراني دستگاههايي براي كارخانههاي اين صنعت ساختهاند كه با بهترين نمونههاي خارجي برابري ميكند و برتريهاي فني و كيفي فراواني بر آنها دارد. نجات صنايع تبديلي شير از وضعيت فعلي به معني ساماندهي به بخش مهم و بزرگي از اقتصاد ملي است.