وين و روزهاي سخت تصميم‌گيري
علي بيگدلي٭
مذاكرات هسته‌يي به چند دليل به لحظات حساس و سرنوشت‌سازي رسيده است. از سويي، مقامات كاخ سفيد و وزارت خارجه امريكا به ساماندهي مذاكرات هسته‌يي علاقه‌مند هستند و تمايل دارند تا بعد از برگزاري دورهاي متعدد مذاكرات و انجام نشست‌هاي متعدد براي رسيدن به توافق، اين رايزني‌ها و گفت‌وگوها نتيجه‌بخش باشد و به سرانجامي برسد اما از ديگر سو، لابي‌هاي صهيونيستي درون ايالات متحده امريكا و مقامات اسراييل و برخي كشورهاي عربي منطقه چنان فشارها را بر امريكا زياد كرده‌اند كه اين كشور نمي‌تواند به شكل مستقل در اين باره تصميم‌گيري كند و حتي ملاقات عجولانه جان كري با وزير امور خارجه عربستان در پاريس حكايت از اين مي‌كند كه يكي از اضلاع تصميم‌گيري در مساله پرونده هسته‌يي كشورمانع عربستان سعودي است. در كنار اين مسائل دو موضوع بسيار مهم در پرونده اختلاف ايران و امريكا در دو مساله ميزان و چگونگي غني‌سازي است كه امريكايي‌ها در اين باره فشار مي‌آورند و مساله ديگر، نحوه و ميزان برداشتن تحريم‌هاست كه طرف ايراني به دنبال آن است تا با توافق، تمامي تحريم‌ها لغو شود ولي امريكايي‌ها مدعي هستند كه اين تحريم‌ها با سختي و هزينه‌هاي بسيار به دست آمده و به اين آساني نيز آنها را برنمي‌دارند. به نظر مي‌رسد كه امريكايي‌ها به هيچ‌وجه زير بار لغو تحريم‌ها نخواهند رفت اما بايد دانست كه اگر مذاكرات به شكست بينجامد هر دو طرف ضرر خواهند كرد كه اين ضرر براي طرف غربي و به خصوص امريكايي‌ها بيشتر است. گواهي اين مساله سقوط روزبه‌روز و روزافزون محبوبيت اوباما در امريكاست و ناكامي در رسيدن به توافق به ضرر حزب دموكرات و كارنامه رييس‌جمهور امريكاست. به هر حال به اين مساله اعتقاد دارم كه مذاكرات هسته‌يي در لحظات و جلسات پاياني نبايد بدون هيچ نتيجه و دستاوردي به اتمام برسد و به احتمال زياد به موافقتنامه‌يي هرچند محدود و مختصري مانند توافق سوم آذر سال گذشته دست خواهيم يافت كه مي‌تواند فضاي پر التهاب امروز را هم در امريكا و هم ايران كاهش دهد و هم فضا را براي ادامه مذاكرات بر سر رسيدن به توافق جامع نهايي فراهم سازد.
٭ استاد روابط بين‌الملل دانشگاه شهيد بهشتي