منطقه آزاد و نقشي كه در توسعه ايفا نكرده است
احمد براهويي‌نژاد
استان سيستان‌‌وبلوچستان در عين اينكه يكي از استان‌هاي كم‌برخوردار كشور است اما داراي ظرفيت‌ها و پتانسيل‌هاي بسيار زيادي است كه اگر به خوبي مورد توجه و مديريت قرار گيرند مي‌توانند در رشد و شكوفايي اقتصاد و توسعه استان و كشور تحولات مثبت و اثرگذاري ايجاد كنند. وجود مرزهاي خشكي و همسايگي دو كشور در حال توسعه افغانستان و پاكستان با نيازهاي فراوان به توليدات داخلي كشور و اشتراكات زباني و فرهنگي زياد يك فرصت بسيار خوب است. معادن و منابع فراوان زيرزميني و جاذبه‌هاي گردشگري با تنوع اقليم و آب و هوايي از جمله ديگر فرصت‌هايي است كه تاكنون با سوءمديريت نتوانسته در بهبود وضعيت اقتصادي استان و كاهش فقر و آمار بيكاري تغيير مطلوبي ايجاد كند.
از سوي ديگر يكي از مهم‌ترين ظرفيت‌هاي استان، بندر چابهار است كه با دسترسي به آب‌هاي آزاد اقيانوسي از تحريم‌ها معاف شده و در مركز توجه سرمايه‌گذاران و دولت قرار دارد. با نگاهي به رشد و پيشرفت مناطق ساحلي كشورهاي همسايه در حوزه خليج‌فارس، باعث تاسف است كه تاكنون دولت‌هاي روي كارآمده نتوانسته‌اند آن‌گونه كه شايسته است در توسعه مناطق ساحلي با كشورهاي ديگر رقابت كنند يا از آنها سبقت بگيرند. سهم مردم بومي از توسعه چابهار هم در هاله‌اي از ابهام است و با توجه به آمارهاي اعلام شده چابهار بيشترين رشد حاشيه‌نشيني را در كشور دارد. مشاركت مردم محلي در توسعه و سهيم بودن آنان از ارزش افزوده اگر مورد غفلت واقع شود باعث سلب اعتماد عمومي و ايجاد نارضايتي مي‌شود. تجربه ثابت كرده بدون مشاركت جوامع محلي در تصميم‌گيري، برنامه‌ريزي و اجراي پروژه‌ها نمي‌توان موفقيت خوبي را كسب كرد. فعاليت منطقه آزاد طي ساليان گذشته تاثير چشمگيري در توسعه استان و كاهش حاشيه‌نشيني نداشته و باتوجه به فلسفه شكل‌گيري مناطق آزاد ضرورت دارد با آسيب‌شناسي و ريشه‌يابي تعريف و اجراي پروژه‌ها، راهكارهاي مناسب را براي فراهم كردن زمينه مشاركت بيشتر مردم و توسعه همه‌جانبه استان با استفاده از ظرفيت‌هاي ياد شده، پيدا و ارايه شود.
تحريم‌ها نمي‌تواند بهانه‌اي براي ضعف در مديريت و عملكرد باشد و در چهلمين سالگرد پيروزي انقلاب مسوولان مي‌توانند با بازنگري در برنامه‌هاي توسعه‌اي براي تحقق اهداف والاي انقلاب از جمله كاهش فقر و حمايت از مستضعفان گام بردارند. توسعه و پيشرفت استان سيستان‌‌وبلوچستان به عنوان جزيي از خاك مرز پرگهر مطالبه همه مردم ايران است و اين مطالبه را مي‌توان در مشاركت خيرين و سازمان‌هاي مردم‌نهاد فعال در استان مشاهده كرد. دستاوردهاي انقلاب اسلامي و خدمات ارزنده نظام قابل‌توجه است اما براي زدودن نقاب فقر و محروميت از چهره استان راه زيادي را بايد پيمود.